ئەڤین زەندا

شەنگال- گوندەکانی تل عزەرو سیبا شێخ خدر لەناو ئەو گوندانەدان کە بە فەرمانی سەدام حسێن، ڕژێمی پێشووی عێراق بۆ چۆڵکردنی ئێزیدییەکان لە چیاکانی شەنگال دروستکراون، زۆربەی ئەو گوندانەی کە لەو کاتەدا دروست دەکران بە شێوەیەکی زانستی لە بیابانێکی فراوان و پارێزراودا بنیاد نرابوون، بۆ ئەوەی کۆمەڵگەی ئێزدی هەمیشە ڕووبەڕووی فەرمانەکانی وەک ٣ و ١٤ی ئاب ببنەوە.

لە ساڵی ٢٠٠٧، لە ناوەندی گوندی تل عزەرو سیبا شێخ خدر بە ٤ لۆری تەقەمەنی گەورە ئامادەکرابوو،لە ئەنجامی هێرشەکەدا نزیکەی ٣٤٠ کەس کوژران، ژن و منداڵیان تێدابوو، و نزیکەی ٧٠٠ کەسیش برینداربوون، هێرشەکە لەلایەن ڕێکخراوی تیرۆریستی قاعیدە و گروپەکانی سەر بە لیواکانی سوڵتان مورات ئەنجامدراوە، لەو کاتەدا ئاسایشی ئەو گوندانە لە دەستی پێشمەرگە و هێزەکانی عێراق بوو، دوو لۆریان بەرەو سیبا شێخ خدر ڕۆیشتبوون و لەلایەن گوندنشینەکانەوە ڕێگری لێکراو تەقێندرایەوە، تا ئێستاش کاریگەرییەکانی بەردەوامن، هەندێک لەو بریندارانەی کە حکومەتی عێراق و هێزەکانی ئەمەریکا بۆ چارەسەر لە ناوچەکە بردیانن هێشتا نادیارن.

سەبارەت بە فەرمانەکە دایە گۆزێ ڕەشۆ و نادیرا ڕەشۆ لە تل عزەرو سیبا شێخ خدر ئامانج و ڕێگاکانی ڕزگارکردنیان لە فەرمانەکە ڕوونکردەوە.

 

"لە هەندێک ماڵدا ٢٠ کەس شەهید بوون"

نادیرا ڕەشۆ وتی: کاتژمێر ٧ بوو، ئێمە هەموومان سەرقاڵی کارەکانمان بووین، هاوژینەکەم چوو بۆ بازاڕ بۆ کڕینی هەندێک شت، لەپڕ دەنگێک هات هەموومان تووشی شۆک بووین، کوڕەکەم وتی بڕۆینە ماڵەوە و دەرگا و پەنجەرەکان بکەینەوە، ئێمە لە ماڵەوە بێدەنگ بووین و ویستمان بزانین چی ڕوودەدات، پاشان بە کوڕەکەمم وت ئەگەر بچینە دەرەوە، هیچ کەسێکمان نەماوە، شوێنی تەقینەوەکە ماڵی کەسوکارمان بوون بۆیە چووینە ئەوێ، لە لایەکەوە، لە لایەکی دیکەوە ڕامدەکرد، وتم کەس لە تل عەزەر نەماوە، چوومە کۆڵان بینیم کەسێک لەناو خوێندایە، هەموو بەدوای منداڵەکانیاندا دەگەڕان، لە هەندێک ماڵدا ٢٠ شەهید هەبوون، ئێمە بۆ ماوەی ٧ ڕۆژ خواردنمان بۆ منداڵەکانمان دروست نەکرد، لە گوندەکانی دەوروبەرەوە خەڵک خواردنی بۆ منداڵەکانمان دەهێنا، هەموومان گرنگیمان بە شەهیدەکان و خێزانەکانیان دەدا.

 

"دەنگەکە هێشتا لە گوێماندایە"

دایە گۆزێ ڕەشۆ، هاوسەرۆکی ئەنجومەنی سیبا شێخ خدر وتی: هێشتا دەنگەکان لە گوێی ئێمەدا ماوە، ئێمە تەنها کەس بووین کەس بەدەمانەوە نەهات، چووینە دەرەوە بەهۆی تەرمەکان نەماندەتوانی بڕۆین و بێین، پارچەی ئەو ئۆتۆمبێلانەی خۆیان تەقاندەوە کەوتبوونە ناو ماڵەکانمان، زۆرکەس لە ژێر ماڵەکاندا مانەوە و زۆرێکیان شەهید بوون. ماوەیەکی زۆر نەمانزانی کێ شەهید بووە و کێ لە ژیاندا ماوە.

وتیشی: لەو کاتەدا پاراستنی ئێمە جارێکی دیکە لە دەستی پێشمەرگە و سەربازە عێراقییەکان بوو، بەڵام چوار لۆریان لە نێوانماندا تەقاندەوە، لە تل عزەر ٢  یەکێکی دیکە لە سیبا، خەڵکەکە بە چەک ڕێگرییان لێکرد، چەند باسی ئەو ڕۆژانە بکەین، ناتوانین ئەوە دەرببڕین چونکە فەرمانێکی زۆر قورس بوو.

 

"ڕێگە نادەین جارێکی دیکە فەرمانەکان لەسەر سەرمان بەرز بکرێنەوە"

لە کۆتایی قسەکانیدا گۆزێ ڕەشۆ باسی هۆشیاری کۆمەڵگەی ئێزیدی کردو وتی: بەڵام لەم فەرمانەدا، لە سایەی گەریلاکان، فێربووین بەرگری لە خۆمان بکەین، ئێستا کۆمەڵگەی ئێزدی، لە ڕۆشنایی بیرۆکەکانی ڕێبەر ئاپۆدا، گەیشتووەتە ئەو ئاستەی کە ئەگەر خۆمان نەپارێزین، خۆمان ڕێکنەخەین ناتوانین خۆمان لە فەرمان ڕزگار بکەین، ڕێگە نادەین جارێکی دیکە فەرمانەکان لەسەر سەرمان بەرز بکرێنەوە.