ژینگه

12:08

ژنانی گوندنشین ڕۆژانە چاودێری گۆڕانی کەشوهەوا دەکەن و لە ڕێگەی گونجاندن و پێکەوەژیانی ڕووبەڕووی ئاستەنگیەکان دەبنەوە سەرەڕای بارودۆخە سەختەکان.

10:00

فەتخە غەبرە دەستپێشخەرییەکی ژینگەی و ئابووری دەستپێکرد، کە پاشماوەی کشتوکاڵی و پاشماوەی ئاژەڵی بەسەرکەوتووی گۆڕی بۆ پەینی ئۆرگانیک "کۆمپۆست"، کە خۆراک دەدات بە خاک و بەپیتی دەهێڵێتەوە، هەروەها بەرهەمی کشتوکاڵی پاک لە ناوچەکانی دەوروبەری بەرز دەکاتەوە.

08:36

یەریڤان شاسوار، ئەندامی گروپی گۆیژەبپارێزە دەڵێت: ئەو گروپە هەوڵی بۆ ڕێگریکردن لە بڕینی شاخەکان بۆ دروستکردنی پڕۆژە دەگرت، ئامانجی وەستاندنی ئەو پڕۆژە نیشتەجێبوونەیە کە بناری شاخی گۆیژەی دەگرتەوە، تەواوی ئەندامەکانی ڕوبەڕووی ئاستەنگی دەکرانەوە.

10:19

بەنداوەکانی تورکیا یەدەگی ئاویان لە ٨٠ ملیار مەتر سێجا زیاترە، کۆی عەمبارکردن لە بەنداوەکانی عێراق لە ٦ ملیار مەتر سێجا تێپەڕ ناکات، هەروەها بڕی ئاوی ڕژاو بۆ سووریا لە ٢٥٠ مەتر سێجا لە چرکەیەکدا تێپەڕ ناکات، هاوکێشەیەک کە قەیرانی بۆ دوو وڵات دروستکردووە.

08:26

ژنان لە بارەی تێکدانی ژینگەوە دەڵێن: ژینگە و ژیانی مرۆڤەکان لەبەردەم مەترسی لە ناوچوندایە، بڕینی شاخ و دارەکان مرۆڤەکان بەرەو مردن دەبات، بەڵام دەسەڵات بۆ پڕکردنی گیرفانی خۆی بەر بەو کێشەیە ناگرێت.

08:16

دەوڵەتە داگیرکەرەکان هەمیشە ئامانجیان لەناوبردنی گەلی کوردبووە، لەڕێی بەکارهێنانی چەکی کیمیایی و جۆرە چەکە قڕکەرەکانى دیکەوە دەیانەوێت ژینگەى کوردستان وێران و ژەهراوی بکەن کە سەدان ساڵی دیکەى پێ دەچێت تا سەوزبێتەوە.

12:11

سەرەڕای ئەو ئاڵەنگاریانەی کە ڕووبەڕووی توێژەرانی زانستی لە لیبیا دەبنەوە، نمونەی ژنانی ئیلهامبەخشەکان سەرهەڵدەدەن کە ئاڵەنگاریەکانیان تێپەڕاندووە و دەستکەوتی زانستی بەرچاویان بەدەستهێناوە کە خزمەت بە کۆمەڵگە دەکەن و بەشدارن لە پاراستنی ژینگە و کشتوکاڵ.

09:13

مرۆڤ و ئاژەڵ و سروشت لە سەرانسەری جیهاندا ڕووبەڕووی مەترسیەکی ڕاستەقینە بوونەتەوە کە بەهۆی بەردەوامی دابەزینی ئاستی ئاوی جیهانیەوە دروست دەبێت.

16:31

قیر لە دڵی دارستان، پڕۆژەیەک بەناوی گەشەپێدانەوە جێبەجێ دەکرێت، خەریکە هەناسە لە گوندی ئورمانات دەبات، چالاکوانانی ژینگەپارێز هۆشداری دەدەن کە دروستکردنی ڕێگای نوێ نەک هەر ژینگەی سروشتی ناوچەکە لەناو دەبات، بەڵکو شێوازی ژیانی گوندنشینەکانش دەگۆڕێت.

08:13

ژمارەیەکی زۆری ماسی لە دەریاچەی سیروانی هەڵەبجە مرداربوونەوەو، باس لەوەدەرکێت کە پیسبوونی ئاوهەوای ناوچەکە هۆکاربێت، لیژنەیەکیش بۆ بەدواداچوونی ئەو پرسە پێکهێندراوە.

09:32

خاکی میزۆپۆتامیا ڕووبەڕووی قەیرانی ئاو دەبێتەوە و بەهۆی بەنداوەکانی تورکیا و گۆڕانی کەشوهەواوە، بەهۆی کەمی ئاو هەڕەشە لەسەر ژینگە و ئاسایشی خۆراک هەیە.

14:49

قەیرانی خاشاک لە کرماشان ڕۆژ بە ڕۆژ خراپتر دەبێت، بەڵام بانگەشەکانی حکومەت سەبارەت بە دوبارە بەکارهێنانەوەی ١٠٠% ی دورن لە ڕاستی سەر زەوی، چونکە کارگەکانی دوبارە بەکارهێنانەوە زیاتر خەمی دروستکردنی قازانجیانە بۆ خاوەن پشکەکان نەک پاراستنی ژینگە.

08:22

یەریڤان شاسوار، توێژەری بواری ژینگە دەڵێت: بەهۆکای سیاسیی سووتان و لە ناوبردنی دارەکان لە ناوچە سنوورییەکان زیادی کردووە، هەروەها بڕینەوەی دارەکان لە ناوچەکانی بارزان و سۆران لە لایەن داگیرکەرانی خاکەوە ژینگە لەناودەبەن.

11:12

ئەلماز ڕۆمی، هاوسەرۆکی دەستەی ژینگە لە کانتۆنی فورات لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دووپاتیکردەوە ژینگە بەهۆی شەڕ و بەرژەوەندی خۆپەرستییەوە لەناو دەچێت، ئەو دارستانانەی پێش بوونی مرۆڤ بوون بە ئەنقەست دەسوتێندرێن، ئەمەش پێشبینی کارەساتەکانی کەشوهەوا دەکات.

08:37

ئەو شوێنە سەوزە گەشاوەی کە دەوڵەمەندە بە ژیان و لە مێژە بە "سییەکانی لیبیا" دادەنرێت، ساڵانە لەگەڵ دەستپێکردنی وەرزی هاوین، دیمەنی ئاگرکەوتنەوە لە دارستانەکانی شاخی سەوزدا دەردەکەونەوە.

11:04

ژنان چالاکانە بەشدارن لە بەڕێوەبردنی مەترسییەکانی گۆڕانی کەشوهەوا، لەگەڵ ئەوەشدا تاڕادەیەکی زۆر لە جێبەجێکردنی پڕۆژەی ئابووری سەوز یان داڕشتنی سیاسەت و یاسا و پلانی پێویست بۆ چارەسەرکردنی ئەم دیاردەیە دوورخراوەتەوە.

08:45

کەرتی غەززە ڕووبەڕووی چەندین ئاڵەنگاری دەبێتەوە، لەوانە توندکردنەوەی کۆنترۆڵی سوپای ئیسرائیل بەسەر ناوچە سنوورییەکان و کۆنترۆڵکردنی ڕێڕەوی ئاوی سەرەکی کە سەرچاوەی ئاوی فەڵەستین، هاوردەکردنی تۆوی تێکەڵاویش بەهۆی شەڕەوە خراپتر بووە.

08:20

وشکەساڵی کاری کردووەتە سەر باری کۆمەڵایەتی هاوڵاتیان و بە تایبەت گوندنشینان، ئەو ژنانەشی بژێوی ژیانیان لەسەر ئاژەڵداری و کشتوکاڵ کردنە زیانیان بەردەکەوێت.

08:49

باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا بەهۆی دابەزینی بەرچاوی ئاستی ئاوی ڕووباری فورات کە کاریگەری لەسەر کەرتی کشتوکاڵ و بەرهەمهێنانی کارەبا و ئاوی خواردنەوە هەیە، دۆخێکی نیگەرانکەری دروست کردووە.

08:25

دوو خولی تایبەت بۆ منداڵانی دەڤەری خۆشناوەتی و گوندەکانی دەوروبەری کرانەوە، ئامانج لێی هۆشیار کردنەوەی منداڵانە کە چۆن مامەڵە لەگەڵ پاشماوەکان بکەن ژینگە پیس نەبێت و بتوانن دووبارە بە کاریان بهێننەوە.