ژینگه

10:09

بە بۆنەی نزیکبوونەوەی ٤ی نیسان، ڕۆژی لەدایکبوونی ڕێبەری گەلی کورد، عەبدوڵا ئۆجالان و بە ئامانجی دووبارە سەوزکردنەوەی شەنگال، تاژێ لە گوندەکاندا داری چاند.

13:38

بەهۆی ئەوەی ژینگە بەردەوام پیس دەکرێت، ڕێکخراوە حکومی و مەدەنییەکان لە سلێمانی چالاکییەکی ژینگەییان ساز کردو تیایدا بە چەندین ڕێگای جیاواز هۆشیارییان بۆ پاراستنی ژینگە بڵاوکردەوە.

08:20

خەڵوز یەکێکە لەو مادانەی لە ئێستادا جیهان بە ڕێژەیەکی زۆر بەکاریدەهێنێت، لە کوردستان و وەرزی بەهاردا بە مەبەستی خواردن دروستکردن بەکارهێنەرێکی زۆری هەیە بێئاگا لەوەی زیانی مەترسیدار دروستدەکات لەسەر ژینگە و تەندروستی مرۆڤ.

08:18

تل غەزاڵ یەکێکە لە گوندە کۆنەکانی کانتۆنی کۆبانێ کە خاوەنی کلتور و چیرۆکی خۆیەتی.

13:31

ئەمڕۆ ڕۆژی جیهانی ئاوە، ڕۆژێکی چاودێری ساڵانەی نەتەوە یەکگرتووەکانە کە لە 22ی ئازار بەڕێوەدەچێت کە گرنگی ئاوی سازگار دەخاتە ڕوو, ڕۆژەکە بەکاردێت بۆ داکۆکی کردن لە بەڕێوەبردنی بەردەوامی سەرچاوەکانی ئاوی سازگار.

10:06

بە ئامانجی زیادکردنی ڕێژەی سەوزایی لە هەڵەبجە و پاککردنەوەی هەڵەبجە لە ماددە پلاستیکیەکان وەک وەڵامدانەوەیەک بۆ کیمیابارانکردنی هەڵەبجە، چەند ڕێکخراوێکی نێودەوڵەتی و ناوخۆیی کەمپینی "هەڵەبجە دۆستی ژینگەیە"یان ڕاگەیاند.

10:34

شاری دوورکای هیندی کۆن، دەوترێت لە ژێر دەریای عەرەبیدا نوقم بووە، ئێستا شوێنەوارناسانی ژێرئاو بەدوای بناغەی دیوارەکانی شارەکەدا دەگەڕێن بۆ سەلماندنی هەبوونی.

13:33

نورا مەحمود، بەڕێوەبەری خوێندنگای ژنانی لیژنەی شارەوانی و ژینگەی کانتۆنی حەسەکە ئاماژەی بەوەکرد کە خاوێنی شارەکە هۆشیاری و کلتوری کۆمەڵگا دیاری دەکات و ئەرکی هەموو کەسێکە شارەکە پاک بکەنەوە.

08:35

بڵاوبوونەوەی گرتە ڤیدیۆییەکان کە سەگەکان مرداربوونەتەوە، بووە جێی ڕەخنەی ئاژەڵدۆستان، بەشێکی سەگەکان لەنێو خۆیاندا شەڕ دەکەن، تا ئێستا هیچ پێکوتەیەکیان بۆ نەکراوە و ڕێکخراوەکانیش جەخت لەسەر کەموکورتی زۆری شەڵتەرەکە دەکەنەوە، کە بەمجۆرە بەردەوامی شەڵتەرەکە دەبێتە هۆی مردنی تەواوی سەگەکان.

14:03

قەڵای زەمبیل فرۆش لە ناوچەی فارقینی ئامەد، سەرەڕای دەوڵەمەندی مێژووە کۆنەکەی بەڵام ناپارێزرێت و بەبیانووی "نۆژەنکردنەوە" بودجەی زۆریشی بۆ تەرخان دەکرێت و هیچ کارێکی تێدا ناکرێت، دانیشتوانی شارەکەش دەڵێن بۆ ئەوەی قەڵاکە لەناو نەچێت دەبێت نۆژەنبکرێتەوە.

08:05

گۆڕانی کەشوهەوا لە جیهاندا ئاسۆی بینینی ئەندازیاران فراوان دەکات، لە وڵاتانی جیهان دامەزراوە حوکمی و ناحوکمییەکان پلان دادەڕێژن بۆ گونجان لەگەڵ گۆڕانی کەشوهەوا بۆ ڕێگەگرتن لە دروستبوونی زیان بۆ سەر ژیانی هاوڵاتیان.

08:10

کڵێسای مێژوویی گەرموش کە دەوترێت لە سەدەی نۆزدەیەم دروست کراوە، بە باڵا نهێنی و سیحرییەکەی و بیناسازییە ڕەنگینەکەی سەردانیکارانی سەرسام دەکات، بەڵێنەکانیش بۆ نۆژەنکردنەوەی کڵێسا مێژووییەکە تا سەدەی ٢١ لە هەوادا ماوەتەوە.

08:17

لە سەرانسەری جیهاندا، سیستەمی وزە بە شێوەیەکی دیار بەهۆی کەشوهەواوە کاری تێدەکرێت.

10:06

بەهۆی شەپۆلەکانی گەرمای هاوینەوە ساڵانە شارەکانی ئەمریکا ژمارەیەکی بەرچاوی دار لەدەستدەدەن، شارازایانیش لە ڕێگەی بڵاوکردنەوە سوودەکانی درەختەوە بۆ مرۆڤ و ژینگە، ڕێنمایی زیادکردنی ژمارەی دارەکان و پارێزگاری کردنیان دەدەن. ناوەندی هەواڵ

09:43

دەریاچە لاوەکیەکان دەتوانن کاریگەری لەسەر ئەو خێراییە بکەن کە بەفر دەڕژێتە ناو زەریاکان، لە کاتێکدا دەتوانێت ببێتە هۆی لافاو و خزانی زەوی لە ناوچە شاخاوییەکان.

08:10

لە وەرزی زستاندا بارینی بەفر کاریگەری لەسەر کەشوهەوا دەبێت و یارمەتی زیادبوونی ئاوی ژێر زەوی دەدات، بەرزی ڕێژەی تیشکدانەوەی بەفر بۆ خۆر یارمەتی پاراستی وزەی زەوی دەدات و یارمەتی هاوسەنگی و پاراستنی زیندەوەران لە ژێر زەوی دەدات.

11:30

پاش بارینی نزیکەی ٤٠ سانتیمەتر بەفر لە سنوری هەڵەبجە و هەورامان، بووە هۆی دڵخۆشکردنی هاوڵاتیان بەڵام لەلایەکی دیکەوە باڵندە و ئاژەڵەکان خۆراکەکانیان بووەتە ژێر بەفرەوە و بێ لانە و خواردن ماونەتەوە.

14:17

دەوڵەتی تورکیای داگیرکەر دەیەوێت لە ڕێگەی هێرشەوە مێژوو و کلتوری کورد لەناوببات، سەبارەت بە هێرشەکانی ٢٠ی کانوونی یەکەم بۆ سەر شوێنە مێژووییەکان لە گوندی خەراب شەمس و گوندی گەورە، دایکانی عەفرینی دانیشتووی ناحیەی شێراوا دەڵێن: "ئەردۆغان لە ڕێگەی هێرسەکانیەوە دەیەوێت شوێنەوارە مێژووییەکانی کورد لەناوببات و مێژووی عوسمانی نوێ بکاتەوە، بەڵام ئێمە لە هێرشەکانی دەوڵەتی تورک ناترسین".

08:15

08:44

سروشتی زەوی توانای خۆڕاگری و زیندوو مانەوەی هەیە، لە ئێستاشدا زەوی لە ژێر هەڕەشەی لەناوچوندایە بەهۆی زۆری ڕێژەی دانیشتوان و خراپی سیستەمی سەرمایەگوزاری و جەنگەکان.