ناوەندی هەواڵ

 

توێژینەوەیەکی CDC دەریخستووە کە لانیکەم یەک کەس لە هەر سێ کەسێک ڕۆژانە بە پێی پێویست ناخەوێت، نزیکەی ٤٠%ی گەورەکان دەڵێن بە ڕێکەوت لانیکەم مانگی جارێک بە بەشای دەخەون.

 

لەوانەیە ئەو کەسانە دەرمانی ڕەچەتەداریان تاقیکردبێتەوە، بەڵام یان تێچووەکە یان کاریگەرییە لاوەکییەکان ڕێگربووبن لە چاکبوون.

 

لە ماوەی ٢٠ ساڵی ڕابردوودا، بەکارهێنانی تەواوکەری میلاتۆنین لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بە ڕێژەی ٥٢٥٪ زیادی کردووە، مێلاتۆنین هۆرمۆنێکە بە شێوەیەکی سروشتی لەلایەن لەشەوە بەرهەم دەهێنرێت کە یارمەتیت دەدات بخەویت و لە خەودا بمێنیتەوە، بۆیە ئەوە مانایەکی هەیە کە خەڵک دەگەنە زیاد لە پێویست بۆ زیادکردنی میلاتۆنین.

 

 

"بەکارهێنانی زیاتری مێلاتۆنین هیچ سوودێکی زیاتری بۆ خەو نییە"

 شێڵبی هاریس، دەروونناسی کلینیکی و پسپۆڕی پزیشکی خەو، بەڕێوەبەری تەندروستی خەو لە Sleepopolis وتویەتی: زۆر شت دەتوانێت کاریگەری نەرێنی هەبێت وەک خەونەکان، خەونە زیندووەکان، سەرئێشە و ناڕەحەتی، مێلاتۆنین بەکاردێت بۆ یارمەتیدان لە گۆڕینی کاتژمێری لەش بۆ ئەو کەسانەی کە پێویستیان بە یارمەتی هەیە بۆ ڕێکخستنی خشتەی خەویان، ئێمە ئەم کارە دەکەین بە بەکارهێنانی ژەمێکی بچووک لە میلاتۆنین 1/2 بۆ 1میلیگرام لە زۆربەی کاتژمێرەکانی پێش خەوتن، بەڵام ئەمە ئەو شتە نییە کە زۆربەی خەڵک دەیکەن، زۆرجار بە 3میلیگرام یان زیاتر دەست پێدەکەن، ئەمەش دەبێتە هۆی ئەو کاریگەرییە لاوەکییانەی کە لە سەرەوە ئاماژەیان پێکراوە.

 

زەعفەران چییە؟

زەعفەران دەرھێنانێکی بەهێز و چڕکراوەیە، لە گوڵی ساتیڤای مۆرەوە هاتووە کە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و هەروەها وڵاتانی وەک هیندستان و یۆنان و مەغریب گەشە دەکات، تەنانەت لە سەدەی حەڤدەیەمەوە لە ئەمریکا گەشەی کردووە لەو کاتەوەی جوتیارانی هۆڵەندی پێنسلڤانیا بۆ یەکەم جار لێرە کشتوکاڵیان کردووە.

 

زەعفەران و دەرهێنراوەکانی دەوڵەمەندن بە دژە ئۆکسان کە پشتگیری لە کارکردنی تەندروستی سیستمی بەرگری دەکەن، هەروەها تایبەتمەندییەکانی هەیە کە توێژینەوەکان پێشنیاری ئەوە دەکەن لەوانەیە بەرەنگاری کاریگەرییەکانی نەخۆشی زەهایمەر و پارکینسۆن ببنەوە.

هەروەها کاریگەر بووە لە چارەسەرکردنی خەمۆکیی سووک بۆ مامناوەند لە تاقیکردنەوە کلینیکییەکاندا، ئەوە ئەو شوێنەیە کە دەروونناس و توێژەری کلینیکی ئەدریان لۆپرێستی، توێژینەوەی دکتۆرا، لەسەر بەسوودەکە وەک بەهێزکەرێکی تەندروستی دەستی پێکرد.

 

ئایا زەعفەران دەتوانێت خەو باشتر بکات؟

لە کاتی لێکۆڵینەوە لە زەعفەران بۆ خەمۆکی، ئەدریان لۆپرێستی بۆی دەرکەوت کە نەخۆشەکان کاردانەوەی ئەوە دەدەن کە تەواوکەرەکە کاریگەری ئەرێنی هەیە لەسەر خەو.

 

لەو بارەیەوە وتویەتی: ئێمە بڕیارمان داوە تاقیکردنەوەیەکی کلینیکی ئەنجام بدەین بۆ لێکۆڵینەوە لە کاریگەرییەکانی لەسەر خەو لەسەر ئەو کەسانەی کە ئەزموونی تێکچوونی خەویان هەیە.

 

ئەو و توێژەرەوەکانی دیکە بۆیان دەرکەوتووە: لە یەکەم لێکۆڵینەوەیاندا، ئەو کەسانەی کە ڕۆژانە دوو جار بە 14میلیگرام زەعفەران زیاد دەکەن، بە شێوەیەکی بەرچاو کەمخەوییان کەمیکردەوە، ئەم چاکسازییانە لە ماوەی کەمتر لە حەوت ڕۆژدا بینراون.

 

لە دووەم لێکۆڵینەوەیاندا، لۆپرێستی و تیمەکەی ئەنجامی هاوشێوەیان بۆ ئەو کەسانە دۆزیووەتەوە کە ڕۆژانە جارێک پێش خەوتن ٢٨ میلیگرام زەعفەرانیان وەرگرتووە، بە پێچەوانەی دوو ژەمی کەمتر لە ڕۆژدا.

 

زەعفەران توانایەکی سەلمێنراوی هەیە بۆ کەمکردنەوەی فشاری دەروونی و باشترکردنی دەروونی، لە توێژینەوەیەکدا کە لە بواری چارەسەری تەواوکەر لە پزیشکیدا ئەنجامدراوە، ئەو کەسانەی کە ڕۆژانە بۆ ماوەی چوار هەفتە ڕۆژانە 28 میلیگرام زەعفەرانیان وەرگرتووە، بە ڕێژەی ٧٧%  نیشانەکانی وەک گرژی، خەمۆکی، ماندووبوون و توڕەیی کەمتر دەرکەوتووە. هەروەها ئاستی وزەی گشتییان بەرزکردەوە.