ڕەجا خەیرات

مەغرب - سەرەڕای ئەو ئاستەنگ وگرفتانەی کە لە کۆمەڵگەیەکی کۆنەپارێز و داخراو ڕووبەڕووی دەبێتەوە، بەڵام سەرکەوتوو بوو لە ئەو هاوکارییەی کە لە ناوچەکەدا دروستی کردبوو، بکاتە ڕێکخراوێکی ڕاستەقینە بۆ ڕاهێنانی ژنان و بەهێزکردنی تواناکانیان و بنیاتنانی تواناکانیان،و یەکخستنی ئەو کۆمەڵگە پیاوانسالارییانەی کە دان بە هەوڵەکانی ژنان و مافە مرۆییەکانیاندا نانێت.

 

هەزار میل بەهەنگاوێک دەست پێده کات

گەشتەکە ئاسان نەبوو، بەتایبەتی بۆ ژنێک کە ماڵەکەی بەجێ نەدەهێشت مەگەر زۆر پێویست نەبێت، چونکە "لالە زەهرا"، وەک دەوروبەرەکەی پێی دەڵێت، هەر کاتێک کاتی دەدۆزیەوە بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانی خۆی فەرشی لە ماڵەکەیدا دەچنێت، بەبێ ئەوەی پێویست بکات ،داوای پارە لە هاوژینەکەی بکات. هەرچەندە لە ژیانیدا وانەی نەخوێندووە، بەڵام سەربەخۆیی و پشت بەستن بە خۆی لە پێکهاتەی دەروونیدا چێنرابوو: «من لە منداڵیم بنەماکانی ئەو پیشەیە فێربووم، چونکە کارگەیەکی فەرش چنین هەبوو لە گەڕەکی سەیدی یوسف بن عەلی کە من لەوێ گەورە بووم. لەبیرمە کە کاری من ئەوە بوو تەنها لە پشت قوماشی فەرشەکە گرێکە دابنێم، و پێش ئەوەی شارەزا بم لە پیشەکەدا بۆ ماوەیەکی زۆر بەو شێوەیە مامەوە."  

 

زەهرا لکزولی پازدە ساڵ فێری درووینی فەرش بوو تا بوو بە یەکێک لە خانمە پیشەوەرە شارەزاکانی فەرش، بەڵام کاتێک هاوسەرگیری کرد و سەرقاڵی بەخێوکردنی منداڵ بوو ، ماوەیەکی زۆر لەو کارە دوور کەوتەوە تا مێردەکەی لە ڕووداوێکدا بریندار بوو و ناچار بوو لەسەر جێگا بمێنێتەوە ،دواتر ناچار بوو ئەو بەرهەمە دەربهێنێت کە لەبیرکرابوو چونکە بە زەحمەت پارچەیەکی تەواو دەکرد تا دەچێتە سەر پارچەیەکی دیکە.

 

لەلایەک لە پیشەسازی فەڕشدا پڕۆژەیەکی دۆزیەوە کە یارمەتی دا بۆ دابینکردنی بژێوی ژیان بۆ خێزانەکەی ،لەلایەکی تریشەوە وای لێکرد ئەو پیشەیە زیندوو بکاتەوە کە خۆشی دەویست و ، بەدەستی پیشەوەران لە هەموو جۆرە فەرشێکدا فێری بووە و دەڵێت:"پیشەسازی فەرش بۆ من پیشەیەک نییە کە فێربووم ، بەمە داهاتێکم بەدەست هێنا ، یارمەتیدەر بوو بۆم لە  بەخێوکردنی پێنج کچ، بەڵکو پڕۆژەیەکە وای لێکردم بە شکۆمەندی بژیم و پێویستی بە کەسانی تر نەبێت بۆ  یارمەتیدانم. من هەموو شتێک لە ژیانمدا قەرزاری فەرشەکانم، بۆیە هەمیشە ئامۆژگاری ئەو ژنانە دەکەم کە وازیان لە خوێندن هێناوە یان تەنانەت ئەوانەی هێشتا دەخوێنن فێری،پیشە دەستییەکان بن، چونکە بێگومان ڕۆژێک پێویستیان پێیان دەبێت و لە کاتی سەختی و پێویستیدا پشتگیری دەدۆزنەوە."

 

لەوانەیە ئەوە ڕێکەوت بووبێت کە منی گەیاندە ئەم ئاراستەیە. هەرگیز بیرم لەوە نەکردبووەوە کە بتوانم گەشت بکەم بۆ وڵاتانی ئەوروپا، بەشداری لە پێشانگای نێودەوڵەتی بکەم. من بۆ ماوەی چەند ساڵێک مامەوە و ماڵەکەم بەجێ نەهێشت. پێشتر فەرشێک دەچنم و دەیفرۆشم بەبێ ئەوەی پێ بنێمە هیچ بازاڕێک، چونکە بۆ ئەم کارە پشتم بە بازرگانانی دەڵاڵ دەبەست و ڕازی بووم بەوەی کە بۆیان دەهێنام." لالە زەهرا بەم شێوەیە باسی دەستپێکردنی پیشەسازی فەرش دەکات، پێش ئەوەی دامەزراوەی زاگۆرا (دامەزراوەیەک کە لە بواری گەشەپێدانی مرۆیی وەک دامەزراندنی گەنجان، پەروەردەی منداڵان و تواناسازی ژنان کار دەکات) لە دەرگای دا.

بەرپرسی ئەو پەیمانگایەی کە سەردانی کردم داوای لێکردم بەشداری لە یەکێک لە پێشانگاکان بکەم ،ئەمە یەکەم جار بوو بۆ بەشداریکردن لە چالاکییەکی لەو شێوەیە لە ماڵەوە دەچمە دەرەوە و ئەو بەرهەمەی نمایشم کرد لەلایەن سەردانکەرانەوە پێشوازیی لێکرا و توانیم پەیوەندییەکی زۆر لەگەڵ ژنانی پیشەوەر و پیشەگەران لە ناو پێشانگاکەدا دروست بکەم.

 

ئەزموونی بەشداری کردن لە پێشانگاکەدا سەرەتایەک بوو کە لالە زەهرا بەرەو جیهانێکی فراوانتری ڕادەکێشێت، لەوێ کۆمەڵەی ڕەبەقە بۆ ژنانی پیشەوەری دامەزراند کە ئەزموونێکی زۆری نەخایاند، تاوەکو یەکەم هاوکاری لە کۆمەڵگەی گوندی ئوریکا دامەزراند بە ناوی "تزاربیت ناگ"، ئەم هاوکارییە خاڵی وەرچەرخان بوو لە ژیانی ئەو، چونکە توانی بەشداری لە پێشانگا و کۆڕبەندی نێودەوڵەتی بکات، بەرهەمە خۆماڵییەکان بناسێنێت و ڕێزی گوندنشینان بەتایبەتی ژنان بەدەست بهێنێت کە ئیلهام بەخش بوون و بوونە ئیلهام بەخشی چیرۆکی سەرکەوتن و تێکۆشانی مایەی شانازییە بۆ ئەوان.

 

ئێستا ژیانی خۆی تەرخان کردووە بۆ فێرکردنی بنەماکانی پیشەی فەرش بە ئەندامانی کۆمەلایەتی  ماڵەکەی تەرخانکردووە بۆ ئەوەی  ژنانی گوند فێر بن و سوود لە خولی ڕاهێنان وەربگرن، لە بواری دامەزراندنی کۆمەلایەتی ،بەرزکردنەوەی تواناکانیان لە بوارە جۆراوجۆرەکانی پیشە و پیشە دەستییەکان.

 

بەڵام سەرەڕای ئەو سەرکەوتنانەی کە لەو بوارەدا بەدەستی هێناوە، ئەمڕۆ ڕووبەڕووی چەندین کێشە دەبێتەوە ،وەک سەختی بازاڕکردن و نەزانینی کڕیارەکان بۆ بەرهەمە باشەکان لەبەردەم ڕاماڵینی بازاڕ بە بەرهەمە هەرزانەکان.

 

ئاسۆی بنبەست

ژنانی پیشەوەر لە ناو ئەم کۆمەڵگەیەدا حەز دەکەن کەرەستەی سروشتی وەک خوری و بۆیاخکردن بەکار بهێنن بۆ دوورکەوتنەوە لەو هەستیارییەی کە هەندێک کەس هەیە، بەڵام منداڵەکان بۆچوونی جیاوازیان هەیە، چونکە زۆربەیان مافووری دروستکراو (بە ئامێر) بە نرخێکی هەرزان دەکڕن، لە کاتێکدا فەرشی دەستچنراوی تەقلیدی کوالێتییەکی بەرزە و نرخی تاڕادەیەک بەرزی دەوێت، پیشەسازی فەرش سەخت و ماندووکەرە و کاری تێدا خاو ،کاتی دەوێت ، پشوودرێژی و دڵسۆزییەکی زۆری دەوێت بۆ کارکردن، بەڵام کێشەی بازاڕکردن هێشتا بەربەستێکی گەورەیە لەبەردەم ژنانی دروستکەری فەرش.

 

سەرەڕای کێشەی بازاڕکردن، کارگەکان کێشەی گواستنەوە دەدۆزنەوە، چونکە گواستنەوەی فەرش بۆ بازاڕ بە سەلامەت، نرخێکی بەرزی دەوێت بەبێ ئەوەی بەرهەمهێنەر بتوانێت یەک پارچەی بفرۆشێت.

 

سەبارەت بە بەشداریکردن لە پێشانگاکانی دەرەوەی مەغریب، زەهرا لکزولی جەختی لەوە کردەوە کە پێویستە بڕێکی زۆر بدرێت، هەندێک جار دەگاتە بیست هەزار دەرهەم (دوو هەزار دۆلار) بۆ بەشداریکردن، کە ئەو بڕە پارەیە بۆ ژنانی پیشەوەر زۆرە کە بە زەحمەت بژێوی خۆیان پەیدا دەکەن

 

زەهرا لکزولی داوای باشترکردنی هەلومەرجی کاری پیشەوەرانی مەغریبی کرد ،وەک ڕوخساری کەلتووری وڵات و ئاماژەی بەوەدا کە هێشتا لەلایەن بازرگانە گەورەکانەوە چەوساندنەوە دەکرێن، کە بازاڕ قۆرخدەکەن.