ئێوارەی هاودەنگی لەگەڵ زیندانییانی باوەڕی لە تونس بەڕێوەچوو

ئێوارەی هاودەنگی لەگەڵ زیندانییانی باوەڕی لە تونس بەڕێوەچوو ئامادەبووان جەختیان لەوە کردەوە کە هاودەنگی تاکە ڕێگایە بۆ پاڵپشتیکردنی زیندانیانی ژن و بنەماڵەکانیان.

تونس-٨ی ئایار، کۆمەڵەی ژنانی دیموکراتی تونس، ئێوارەیەکی هاوپشتی لەگەڵ ژنە زیندانیانی باوەڕی و بنەماڵەکانیان ڕێکخست. بەرگری لە مافی ئازادی و دادگاییکردنی دادپەروەرانەیان کرد، بانگەوازی خۆیان بۆ ئازادکردنیان نوێکردەوە، بەتایبەتی کە هەندێکیان بەدەست بارودۆخی تەندروستی سەختەوە دەناڵێنن، لە مافی دیداری منداڵە کەم تەمەنەکانیان بێبەش کراون.

 

ڕەجا دەهمانی، سەرۆکی کۆمەڵەی ژنانی دیموکراتی تونس ڕایگەیاند، ئەو ئێوارەیە نیشاندانی هاودەنگی بوو لەگەڵ ژنە زیندانییە باوەرییەکان کە لە پشت مێزی دادگا ماونەتەوە، ئەوە یەکەم چالاکیی ناڕەزایەتی کۆمەڵەکە نییە، پێشتر زنجیرەیەک چالاکیی ئەنجامداوە، لە ناڕەزایەتییەوە تا ڕاگەیاندراو و جۆرەکانی دیکەی ئاشتیخوازانەی داکۆکیکردن بەناوی زیندانییە ژنەکانەوە.

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، هاودەنگی لەگەڵ ئەوان وەک زیندانی بۆچوون و سیاسەت کە ئازادییان لێ زەوت کراوە، لەبەر ئەوەیە کە دەنگێکی ئازادن پاڵپشتی ئەفریقییەکانی سەحرایان کردووە، بەرەنگاریی ڕەگەزپەرستی بوون. تەنانەت لە تەنیشت مرۆڤەکانەوە وەستابوون چونکە مرۆڤن بەبێ گوێدانە ڕەنگ و ڕەگەز و ناسنامە، ئەم ئەفریقییانە پێویستیان بە هاودەنگی هەیە و زیندانییە ژنەکان لە پشتیوانیکردنیان بێبەش نەبوون. دەڵێت: ئەمڕۆ بە هاودەنگی لەگەڵ ئەوان و هەموو دەنگێکی ئازاددا وەستاوین، هاوسۆزی لەگەڵ ئەوان وەستاوین کە لە ئەنجامی زیندانیکردنیان بە بارودۆخی دەروونی سەختدا تێدەپەڕن، بە هاودەنگی لەگەڵ بنەماڵەکانیان دەوەستینەوە و پێیان دەڵێین کە ئێمە لەگەڵیانین و ئازاری زیندانیانمان بە باشی دەزانین.

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، زیندانییە ژنەکان تاوانبار نین و دەنگی ئازادن، سەرەڕای ئەو هەموو هەلومەرجە، هەوڵدەدەین گوێیان لێبگرین و پشتگیریان بکەین تا ئازاد دەکرێن. ئێمە لەگەڵ ئێوەین هەڤاڵان، لە شەڕی ئازادیدا. هەست بە ئێوە دەکەین و بەردەوام دەبین لە هاودەنگیی ڕەها و بێ مەرجی خۆمان".

 

لە بەرامبەردا ڕانیا زغدودی، چالاکوانی مافی مرۆڤ و پارێزەری سەلوا غریسەی زیندانیکراو ڕایگەیاند، دۆسیەی زیندانییە ژنە باوەڕیەکان هاوشێوەیە بەو پێیەی هیچ بەڵگەیەک نییە بۆ سەلماندنی ئەو تۆمەتانەی کە ئاراستەیان کراوە. گونجاوتر دەبوو بە ئازادی دادگاییکردنیان و ڕێگریکردن لە گەشتکردنیان، هیچ مەترسییەک بۆ سەر وڵات و حکومەتەکەی دروستناکەن، دەستبەسەرکردنی خۆپارێزی ڕێکارێکی ناوازەیە بە مانای ماددەی ٨٥ لە یاسای دادگاییکردنی تاوان، بەڵام تێبینیمان کردووە کە بنەماکان، سەرەڕای ئەوەی کە مەترسی لەسەر کۆمەڵگە یان کۆمار دروست ناکەن، ئەوان نیشتمانپەروەرن کە خزمەتی وڵاتەکەیان و پرسەکانی مافی مرۆڤ و پشتگیری و پاراستنی جیاوازییان بە لایەنی کۆمەڵگەی مەدەنی هەڵبژاردووە”.

 

ئەو نیگەرانی خۆی دەربڕی سەبارەت بە سەرکوتکردنی کۆمەڵگەی مەدەنی لەڕێگەی هێنانەکایەی چەندین تۆمەت کە بوونەتە شتێکی بچووک، وەک سپیکردنەوەی پارە، کە نیگەرانییەکە ژنانی ئەمڕۆ ترسیان لێیە.

 

ئاماژەی بە فەرمانێکی ساڵی ٢٠١١ کرد کە کارەکانی کۆمەڵەکان ڕێکدەخات، کە ڕێگەی پێداون پارەی حکومەت بە بڕی زیاتر لە ٥ هەزار دینار، واتە نزیکەی ١٥٠٠ دۆلار وەربگرن، ئەم بڕە پارەیە تێچووی کۆمەڵەکە ناگرێتەوە و ناچاریان کردووە لەڕێگەی بانکی ناوەندییەوە ڕوو لە پشتیوانی یاسایی دەرەکی بکەن. بەڵام ئەمە دۆسیە و سنووردارکردنی دیکەی دروستکرد.

 

لەیلا غریسە، خوشکی سەلوا غریسەی زیندانیکراو، لەبارەی بەردەوامی زیندانیکردنی خوشکەکەیەوە، ڕایگەیاند، "سەلوا بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمەڵەی مافی جیاوازییە، تۆمەتی سەرەکی ئەو سپیکردنەوەی پارەیە. لە ساڵی ٢٠١١ەوە بڕوای قووڵی بە بڵاوکردنەوەی کولتوری جیاوازی، بەرەنگاربوونەوەی ڕەگەزپەرستی و کارکردن بۆ بەدەستهێنانی سەرکەوتنەکانی مافی مرۆڤ و پاراستنی گشتی و تاک هەیە، بەڵام ئەوە وەک خەونێک ماوەتەوە، ئێستا دوای چەندین ساڵ لە خەبات و کاری ماندوو نەناس و قوربانیدان زیندانی کراوە”.

 

پێی وابوو کە بۆ دەسەڵاتی دادوەری سەلماندوویەتی کە هەموو کارەکانی یاسایین، لەگەڵ ئەوەشدا دەستبەسەر و زیندانی کرا، "باوەڕی بەوە هەبوو کە بێتاوانە و تاکە تاوانی ئەو چالاکوانێک بووە کە باوەڕی بە هەمەجۆریی و مافەکانی مرۆڤ هەیە".

 

خوشکی سوار بەرقاوی تەمەن ٢٤ ساڵ کە بە تۆمەتی ساختەکردنی پشتگیری لە بەرژەوەندی عەیاشی زمالی کاندیدی پێشووی سەرۆکایەتی کۆمار زیندانی کرابوو، سەبارەت بە ئازارەکانی بنەماڵەکەی بەهۆی زیندانیکردنی خوشکەکەیەوە بۆ دەزگاکەمان قسەی کرد. "نازانم چی بڵێم، بۆچی خوشکەکەم زیندانی کرا؟ خێزانەکەمان لە دۆخێکی خراپدایە، تێناگەین چی چاوەڕێی سوار دەکات".

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، خوشکەکەی باجی هەڵبژاردەی سیاسی و خۆشەویستییەکەی بۆ کاری کۆمەڵایەتی داوە، کە پێیوابوو ئازاد و ئاسان دەبێت و یارمەتیدەر دەبێت لە داڕشتنی کارەکتەری. دەرچووی پەیمانگای ڕۆژنامەگەری و زانستی زانیارییە و بە تامەزرۆییەوە ئامادەکاری دەکرد بۆ ئەوەی ببێتە ڕۆژنامەنووس. دەشڵێت: ٢٤ ساڵ زیندان، حوکمێک وەک شمشێر، نازانین چۆن ڕووبەڕووی تێڕوانینی کۆمەڵگە دەبینەوە بۆمان، هەرچەندە خوشکەکەم ستەملێکراو و خەباتکارە.

 

پشتگیری بەردەوامی خۆی بۆ خوشکەکەی دەربڕی، گرنگ نییە تا چەند دەبێت. دەڵێت: دەبێت شەو کۆتایی بێت و خوشکەکەم زیندان بەجێبهێڵێت، ببێتە ڕۆژنامەنووسێک کە پاڵەوانی دۆسی وڵاتەکەی بێت، بەرگری لە مرۆڤایەتی بکات، خەونەکەی بەدی بهێنێت.

 

ژنان ئەو کارەیان شەرمەزار کرد کە بە پێشێلکردنی مافی ژنە زیندانیانی باوەڕی لە وڵاتەکەدا دەزانن، هەروەها باسیان لە مامەڵەی خراپ لەگەڵ ژنە سیاسەتمەدارەکان و چالاکوانانی مافی مرۆڤ کرد کە بەهۆی دژایەتیکردنیان لەگەڵ دەسەڵاتدارانی تونس دەستبەسەرکراون.

 

چالاکوانان داوای چاودێریکردنی بارودۆخی زیندانیانی ژن و کارکردن بۆ پاراستنیان لە هەر هەڕەشەیەک بۆ سەر ژیان و سەلامەتییان، ئەمە جگە لە نوێکردنەوەی داواکارییەکانی ئازادکردنیان.