ئیخلاس حەمرونی

 

تونس- کۆمەڵێک لە ژنانی پارێزەر و چالاکوانی تونسی بە توندی ئیدانەی پلانی ئەمریکا و ئیسرائیل دەکەن بۆ گۆڕینی پێکهاتەی دیمۆگرافیای غەززە لەژێر پەردەی ئاوەدانکردنەوەدا کە بریتییە لە گواستنەوەی زۆرەملێی دانیشتووانی غەززە بۆ وڵاتانی دیکە و بە "تاوانێک دژی شارستانیەتی مرۆڤایەتی" ناویان برد.

 

لەگەڵ بەردەوامی گەمارۆدان کێشەکانی ژنانی غەززە ڕۆژ لە دوای ڕۆژ قووڵتر دەبنەوە. هاوکات پلانی دۆناڵد ترەمپ بۆ گواستنەوەی بەزۆر دانیشتوانی غەززە بۆ وڵاتانی دیکە، ناڕەزایی بەرفراوانی جیهانی بەدوای خۆیدا هێنا و لەلایەن چالاکوانانی مافی مرۆڤ و بزووتنەوە فێمینیستەکانەوە دژایەتی کرا.

 

ژنانی چالاکوانی تونس پێیان وایە ئەم پلانە هەڕەشەیەکی ئاشکرایە بۆ سەر شوناسی نەتەوەیی فەلەستین و هەوڵێکە بۆ سڕینەوەی مێژووی خۆڕاگری فەلەستین. بە جەختکردنەوە لەسەر ڕەتکردنەوەی تەواویان لەم پێشنیازە، هۆشداری دەدەن کە جێبەجێکردنی لێکەوتەی وێرانکەری بۆ کۆمەڵگەی فەلەستین دەبێت. بە گوتەی ئەوان، ژنانی فەلەستینی بە تایبەتی لە غەززە، جگە لەوەی بەرگەی وێرانکارییەکانی شەڕ دەگرن، لەگەڵ هەژاری و پەراوێزخستن و بێبەشکردنی مافە سەرەتاییەکانی مرۆڤ وەک ئاو و خۆراک و خزمەتگوزارییە تەندروستییەکان خەبات دەکەن.

 

سەباح حاجی، چالاکوانی مافی مرۆڤ، ئاماژە بە بەڵگەنامەی مەیدانی و ڕاپۆرتە هەبووەکان دەکات و دەڵێت: ژنانی فەلەستینی نەک هەر ڕووبەڕووی هەڕەشەی جددی دەبنەوە بۆ سەر تەندروستی و ئاسایشی خۆیان، بەڵکو قوربانی پێشێلکارییە گەورەکانی مافی مرۆڤیش بوون، لەوانەش توندوتیژی سێکسی. بە وتەی ناوبراو، کەمی دەرمان و بەربەستەکانی دەستڕاگەیشتن بە خزمەتگوزارییە پزیشکییەکان وایکردووە ژیانیان بەردەوام بخرێتە مەترسییەوە، پێویستی بە پاڵپشتی دەروونی و دارایی هەیە، نەک ئاوارەبوونی زۆرەملێ.

 

بە بۆچوونی سەباح حاجی، چارەسەر ئاوارەبوونی زۆرەملێ نییە، بەڵکو بەهێزکردنی ڕۆڵی ژنانی فەلەستینییە لە هەموو بوارەکاندا، بەشداریکردن لە بڕیارە چارەنووسسازەکان و ئاوەدانکردنەوەی غەززە. ئەو دەڵێت: ژنە فەلەستینییەکە تەنیا چاودێر نییە، بەڵکو پایەی سەرەکی سەقامگیری و خۆڕاگرییە. ئەوان ژیان لە خاکی خۆیاندا، بە هەموو سەختییەکانییەوە، لە ژیان دوور لە ڕەگ و ڕیشەی خۆیان پێ باشترە. "پلانی ئاوارەکردنی زۆرەملێ شکست دەهێنێت، چونکە ئەم ژنانە بە قووڵی دڵسۆزی نیشتمان و ناسنامەی خۆیانن".

 

هەروەها مەنال حەقیقی، یەکێکی دیکە لە چالاکانی مافی مرۆڤ، هەروەها دەڵێت: "سەرەڕای ئەو هەموو سەختییانە، ژنە فەلەستینییەکە سەلماندی کە پایەی سەرەکی خەباتە. "ئەو ڕۆڵێکی کارای لە بەرخۆداندا بینی و هاوکات بەشدارییەکی کاریگەریشی هەبوو لە دابینکردنی فریاگوزاری، بەتایبەتی لە کەرتی پزیشکیدا".

 

بە گوتەی مەنال حەقیقی، “ئاوارەی زۆرەملێی ژنانی فەلەستینی لە غەززە، تەنیا پلانێکی قبوڵنەکراو نییە، بەڵکو تاوانێکە بەرامبەر بە تەواوی شارستانیەتێک، ژنی فەلەستینی تەنیا ئەندامێکی کۆمەڵگە نییە، بەڵکو بەرجەستەکردنی غەززەیە لەسەر ئاستێکی بچووک و هێمای خاکێکە کە مێژوویەکی خەبات و بەرخۆدانی بۆ چەندین نەوە هەڵگرتووە”. ناسنامە و زەوتکردنی مافی نیشتمان و هەر بۆیەش بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە ئەم پێشنیازە ڕەتدەکاتەوە”.

 

مەنال حەقیقی دەشڵێت: ژنانی فەلەستینی بۆ بەرگریکردن لە زێدی خۆیان لەدایک بوون و ئاوارەبوون قبوڵ ناکەن. "ئەوان ژیان لە پەناگەی ژێر ئاسمانی فەلەستینیان پێ باشترە لە جێهێشتنی زێدی خۆیان، هەروەها دەزانن کە ئاوارەبوونی زۆرەملێ هەوڵێکە بۆ لەناوبردنی ناسنامە و مافە نیشتمانییەکان".

 

ئەم چالاکوانەی مافی مرۆڤ بە جەختکردنەوە لەسەر ئەوەی کە "بەرخۆدان لە ژنانەوە دەست پێدەکات و هێزی کۆمەڵگە لە بەرامبەر تەحەددیاتەکاندا لەوانەوە سەرچاوە دەگرێت" دەڵێت: ژنانی فەلەستینی هەمیشە هێمای خۆڕاگری و هێز بوون و توانای خۆگونجاندن لەگەڵ سەختترین بارودۆخەکاندا نیشانیانداوە. "ئەم تایبەتمەندییە وای لێدەکات ببێتە توخمێکی سەرەکی لە هەر پرۆسەیەکی ئاوەدانکردنەوەی داهاتوودا لە غەززە".

 

هەردوو چالاکی مافی مرۆڤ پێیان وایە کە بەهێزکردنی پێگەی ژنانی فەلەستینی دەبێ لە پێشینەی کارەکان بێت. لە ڕوانگەی ئەوانەوە ژنی فەلەستینی تەنیا توخمێکی لاوەکی نییە، بەڵکو بناغەی درێژەدان بە خەبات و بەرخۆدان و قوربانییەکی زۆری داوە و مافی ئەوەی هەیە دژایەتی پلانی ئاوارەبوونی زۆرەملێ بکات. ئەو دوو چالاکە مافی مرۆڤە باس لەوە دەکەن کە ژنانی فەلەستینی بەرەنگاری هەموو گوشارەکان دەبنەوە و هەوڵ دەدەن بۆ گەیشتن بە مافە یاساییەکانی خۆیان لە نیشتمانەکەیاندا.

 

هەروەها پێیان وایە کە ژنانی فەلەستینی دەبێ ڕۆڵێکی بنەڕەتییان هەبێت لە پرۆسەی بڕیاردان. ئەوان پێیان وایە بەشداری ژنان لە ئاوەدانکردنەوەی غەززەدا بژاردە نییە، بەڵکو پێویستییەکی حاشا هەڵنەگرە، چونکە ئەوە ئەوانن کە بەردەوامیی بوونی کۆمەڵگەی فەلەستینی مسۆگەر دەکەن.