یاسا

07:35

سەڕەڕای هەموارکردنەوەی یاساکانی هەرێمی کوردستان لە ساڵی ٢٠٠٨دا، بەڵام لە دادگاکانی هەرێم و عێراقدا بەشێک لە یاساکان کاریان پێناکرێت، پارێزەرێکیش دەڵێت: ئەو یاسایانەی لە هەموارکردنەوەی یاسادا پێشنیارمان کرد جێبەجێ نەکران.

13:00

ژنانی چالاکوان باسیان لە کاریگەری سیستمی خۆبەڕێوەبەری و پڕۆژەی نەتەوەی دیموکراتیکیان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا کرد، هەروەها پێشێلکاری و هێرشە دووبارەکانی دەوڵەتی تورکیایان بۆ سەر شاری عەفرینی داگیرکراو شەرمەزار کرد.

07:27

بە پێی ماددەی ٣٩ی یاساکانی هەرێمی کوردستان جیابوونەوەی یەکلایەنە بەبێ ئامادەبوونی ژنان لە دادگاکانی هەرێمی کوردستان ئەنجام دەدرێت، چالاکوانێکیش دەڵێت: ژنان لە دوای جیابوونەوە ڕووبەڕووی کێشەی کۆمەڵگە و خێزانەکانیان دەبنەوە.

07:13

عێراق ماوەی ١٩ ساڵەی پێنجەم دەستووریدا، خاوەن دەستوورێکی پڕ کەم و کورتە، لە ناویدا باسکردنی ژنان و پرسەکانی تایبەت بە ژنان کەمترین گرنگی پێدراوە، ئەمەش وایکردووە تا ئێستا عێراق خاوەن ئەقڵیەتێکی دواکەوتوو بێت بەرامبەر بە ژنان.

09:13

هەموارکردنەوەی یاسای خێزانی مەغریب لە ساڵی ٢٠٠٤ و سەرەڕای بەرزکردنەوەی تەمەنی یاسایی هاوسەرگیری بۆ ١٨ ساڵ، کۆتایی بە هاوسەرگیری لە تەمەنی زوودا نەهاتووە.

09:30

هەرچەندە یاسای مەغریب دانی بەوەدا نا کە چەند کاتژمێرێکی شیردان بۆ ژنانی شیردەر هەیە دوای ئەوەی لە چواردە هەفتەی مۆڵەتی دایکبوون دەگەڕێنەوە، بەڵام هەندێک لە خاوەنکارەکان ڕێگە نادەن.

07:23

جێبەجێنەکردنی یاسا وەک خۆی و دەستێوەردانی حزبەکان لە جێبەجێکردنی و بە تایبەت لە کەیسەکانی ژناندا، وایکردووە هاوڵاتیان متمانە بە دادگا و یاساکان نەکەن و پەنا ببەنە بەر سوڵحی عەشایەری.

11:58

عائیشە کەلاع، سەرۆکی هەماهەنگی ژنانی پارێزەر بۆ یەکسانی، ئاماژەی بەوەدا کە بەهۆی عەقڵیەتی پیاوانەوە نوێنەرایەتی ژنان لە ڕێکخراوەکانی یاسادا نییە و پێویستە کۆتا جێبەجێ بکرێن.

09:10

نەعیمە خوشان، ئەندامی کۆمەڵەی تەلدات، ئاماژەی بەوەکردوە، ١٩ ساڵ بەسەر پەسەندکردنی یاسای خێزانی لە مەغریب تێپەڕیوە، مافەکانی ژنان دەتواندرێت بە گۆڕینی یاسا بەرزبکرێتەوە، کە ماددەی جیاکاری دژی ژنان دەگرێتەوە.

08:15

جەنات کەداشی، سەرۆکی کۆمەڵەی فێمێنیستی "حەوا" جەختی لە گرنگی هەماهەنگی نێوان ڕێکخراوەکان و کۆمەڵەکان لە تونس و باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا کردەوە، بۆ ئاشکراکردنی پێشێلکارییەکانی دژ بە ژنان لەو ناوچانەدا.

10:46

ژنانی مەغریب ئاماژە بەوەدەکەن، یاسای خێزانی کە ٢٠ ساڵ لەمەوبەر پەسەند کرا، چیتر لەگەڵ کۆمەڵگەی مەغریبدا ناگونجێت و دەبێت گۆڕانکاری نوێ لەو یاسایەدا بکرێت، تا شکۆی ژنان دەشکێنێت.

11:48

ئیمان ئەلحەلەف، لە لیژنەی پەروەردەی کۆمەڵەی ژنانی زەنوبیا ئاماژەی بەوەکرد، ژنانی ڕەققە هێشتا لەژێر کاریگەری ئەو کاتەن کە داعش ناوچەکەی داگیرکرد و وتی: هەندێک ژن هێشتا ناتوانن لەماڵ بچنە دەرەوە، بەڵام ئێستا یاسای خێزانی هەیە.

07:15

لە ساڵی ٢٠١١وە یاسای بەرەنگاربووەنەوەی توندوتیژی خێزانی کاری پێدەکرێت، بەپێی شارەزایان یاساکە پێویستی بە هەموارکردنەوە هەیە و سەرەڕای هەوڵەکان تا ئێستاش هەموار نەکراوەتەوە، پەرلەمانیش گرنگی بەو یاسایە نادات.

07:44

ئیشراق مەقتەری،دادوەر ئاماژەی بەوەکرد شەڕی یەمەن بووەتە هۆی زیادبوونی ئاستی توندوتیژی دژ بە ژنان و بڵاوبوونەوەی توندوتیژییەکان و بارگرانیە لەسەر ژنان.

07:29

لە پێشتردا دابونەریت و ئەقڵیەتی پیاوسالاری زاڵتر بووە و بۆ چارەسەری کێشەکان پەنایان بردووەتە بەر سوڵحی عەشایەری، کە مافەکانی ژنان پێشێل دەکات و ڕازاو گوڵیش دەڵێت: هێشتا حزبەکان هۆکاری سەرهەڵدانەوەی سوڵحی عەشایەرین.

08:50

ژنان کە ڕووبەڕووی توندوتیژی دیجیتاڵی دەبنەوە ترسیان لەوە هەیە کە لەلایەن کۆمەڵگە و ژینگەوە ڕەت بکرێنەوە و بڕیار دەدەن ڕاپۆرت نەدەن.

07:28

لە نێوان ساڵی ٢٠٢١ بۆ ٢٠٢٢ دا ٧٦٦ حاڵەتی جیابوونەوەی هاوژینان زیادی کردووە، پارێزەرێکیش دەڵێت: ئەو ژنانەی سەردانمان دەکەن، دەڵێن چەند ساڵە هاوژینەکەم خیانەتم لێدەکات و توندوتیژیم بەرامبەر دەکات، بەڵام بۆ ئەوەی خەڵک پێم نەڵێن بێ هاوژین نەمویستووە جیاببمەوە

09:38

توندوتیژی چەندین جۆری هەیە، بۆ ئەو مەبەستەش پێویستیان بە دەستوەردان هەیە بەتایبەتی لەو کاتەوەی کە یاسا بە ئاشکرا ئەنجامدەری توندوتیژییەکە تاوانبار ناکات، ئەمەش هاندەری کردارەکەیە، لەوانە توندوتیژی هاوسەرگیری.

09:12

هەموو کەسێک مافی ئەوەی هەیە مەودایەکی فراوان لە ماف و ئازادییە بنەڕەتییەکان لە هەر شوێنێک بێت هەبێت بەبێ جیاکاری بۆ ئەوەی لە ژیانێکی ئازادی و یەکسانی و شکۆمەندیدا بژی.

07:52

بەسمە سوسی تووشی نابینایی بووە بەڵام ئەمە ڕێگری لێ نەکردووە لە بەشداریکردن لە کاری پەیوەندیدار، مافی مرۆڤ و بەرگریکردن لە ژنانی خاوەن پێداویستی تایبەت.