ڕۆژێک لە دڵی حەسەکە لەگەڵ شەڕڤانانی یەپەژە
ڕاما خەلەف- ڕۆژنامەنووس

خەیاڵم نەدەکرد کە ٣ی نیسان ئەم هەموو سەرسوڕمانەم بۆ بهێنێت، شاری حەسەکە کە دوورە لە شام نەک هەر وێستگەیەکی نوێ بوو لە گەشتەکەمدا، بەڵکو جیهانێکی دیکەش بوو،پڕ لە پارادۆکس و هەست و دەرکەوتن.
گەشتکردن بۆ حەسەکە بۆ من نامۆ بوو لە هەموو واتایەکدا، هەستەکانم کە نامۆن لەلام، دابونەریتی جیاواز بوو لەو شارەی کە تێیدا گەورە بووم، و شێوەزاری جیاواز و تێڕوانینی جیاواز، بەڵام سەرەڕای هەموو ئەمانە بە شێوەیەکی سەرسوڕهێنەر ئاشنا دیار بوو لام.
هەر کە گەیشتمە شارەکە هاوکارەکانم بەخێرهاتنێکی گەرمیان لێکردم، ئەوە تەنها سڵاوێکی خێرا نەبوو، بەڵکو ساتێکی دوور و درێژ بوو لە چاوەڕوانی کە هاتە دی، ئەو دەموچاوانەی کە تەنیا لە شاشەکەوە دەم ناسین، لەناکاو لەبەردەممبوون، هاتن و پێدەکەنین و قسەیان دەکرد و باوەشیان پیادەکردم ، پێکەوە چووین بۆ نووسینگەی دەزگا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا و لەوێ دەستمان کرد بە ئاڵوگۆڕی گفتوگۆ، ئاڵوگۆڕی کەلتوور، قسەکردن وەک ئەوەی ساڵانێکە یەکتر بناسین. کەش و هەواکە وەک دانیشتنێکی خێزانی بوو، لەگەڵ گەرمی و هارمۆنی هەیە، و ڕەنگە ئەمە یەکەم شت بێت کە لە حەسەکە سەرنجی ڕاکێشام، ئەو پەیوەندیە نامۆیەی نێوان هەمووان، وەک ئەوەی سەمایەکی فۆلکلۆری هارمۆنی بن کە ڕیتمی تێدا نەشکێنراوە.
بەڵام ئەوەی پێشبینیم نەکرد ئەوە بوو کە سەردانەکەم هاوکات بێت لەگەڵ بۆنەیەکی لەبیرنەکراو، ساڵیادی دامەزراندنی یەکینەکانی پاراستنی ژنان کە لە ساڵی ٢٠١٣ دامەزرا.
"پرسیاری بێ کۆتا"
لە ڕێگامان بۆ شوێنی ڕووداوەکە،لە دەریایەک پرسیار نوقم بووم، چۆن ژنان دەتوانن چەک هەڵبگرن؟ چۆن ئەو ڕوخسارە نەرمانە دەتوانن ئەم ڕەقییە لە پشتیانەوە بشارنەوە؟ هەستیان چۆنە لە یەکەم جەنگدا؟ و چی لە دەست دەدەن بۆ ئەوەی ببنە شەڕڤان؟
ئێمە گەیشتین و مۆسیقا بەرزتر بوو لە دوورەوە. وێنەی شەهیدان شوێنەکەیان پڕ کرد، لە هەموو گۆشەیەکەوە چاویان لێت بوو،
لە چاوی ئەواندا نیگایەکی درێژخایەن هەیە، لە ئامادەنەبوونی ئەواندا چیرۆکی زۆر هەیە. منیش پرسیارم کرد:
چۆن ڕۆیشتن؟
کێ لە پۆلی یەکەم بوو؟
کێ ڕووبەڕووی کانەکە بووەوە؟
کێ تا دوا سات شەڕی هەڵبژارد؟
پێش ئەوەی بتوانم قووڵتر بچمە ناو پرسیارەکانمەوە، نمایشی سەربازی دەستی پێکرد. هەنگاوی هارمۆنی، تێڕوانینی جێگیر، چەک لەسەر شان، چاو بۆ پێشەوە. من چیتر ژنی ئاسایی لەبەردەمم نابینم، بەڵکو شەڕڤانی ڕاستەقینە دەبینم، ترس لەسەر دەموچاویان نییە، یان لەوانەیە تەنانەت بوونی نەبووبێت.
پاشان کۆنسێرتەکە دەستیپێکرد و ئاهەنگەکان بەهەڵپەڕکێ و مۆسیقا و ڕەنگ و جوڵەی هارمۆنی دەستیپێکرد، وەک ئەوەی تابلۆیەکی زیندووی میراسێکی لەبیرنەکراو بێت، خۆم بۆ نەگیرا و دەستم درێژ کرد بۆ ئەوەی بەشداری هەڵپەڕکێی کوردییان لەگەڵدا بکەم، ئەزموونێک بوو کە لەبیرم ناچێت و دوودڵ نابم لە دووبارەکردنەوەیدا، وەستام و سەیرم کرد، پاشان حەزم کردم قسە لەگەڵ یەکێک لە شەڕڤانان بکەم، لە شەڕڤانێکم پرسی تەمەنت چەندە؟
ئەو وتی: تەمەنم ٢٤ ساڵە
پرسیارێکی سادە، بەڵام وەڵامی بەدوایدا ئەوە نەبوو: من چەند ساڵێک لەمەوبەر بەشداریم کرد... بەهۆی خۆشەویستی و سۆزم، بۆی زیاتر نا.
من بەردەوام بووم لە پرسیارەکانم، ئەی هەستت چۆن بوو لە یەکەم جەنگدا؟
ئەو بە هێمنی وتی: کەمێک ترسام ،بەڵام خۆم لە شوێنێکی نەگەڕاوە دۆزیەوە، جێگای وازهێنان نەبوو، بەسەر ترسەکەدا زاڵ بووم، دەستم کرد بە شەڕ.
قسەکانی سادە بوو، بەڵام قورساییەکی گەورەی هەبوو. جلوبەرگەکەی لەبەردابوو، کڵاوەکەی لەسەر سەری، چەکی لەسەر شانی و بە تەواوی ڕوخساری ژن بوو. پارادۆکسەکە سەرنجڕاکێش بوو: چۆن ئەم دژایەتییە دەتوانێ لەگەڵ ئەم هارمۆنیەدا بژیێت؟
"ئاشتی و ئازادی"
لە گۆشەیەکی دیکەشەوە چاوم بە ڕۆکسان محەمەد، وتەبێژی یەپەژە کەوت، بە زەردەخەنەیەکی ڕاستگۆییەوە و قسەکانی زیاتر وەک لێدوانێکی سۆزدارانە دەچوو.
لێم پرسی بۆچی ئەمڕۆ لێرەیت؟
وەڵامی دایەوە : لەبەر ئەوەی من ژنم، لە هەمووی گرنگتر کوردم.
من لە کۆمیتەی ژنان و خوێندکارانی زانکۆ دەستم بە چالاکی کرد، بەڵام دڵم لەگەڵ ئەو شەڕڤانانە بوو، هێز و ئازایەتییان،ئەو بیرۆکەیەی کە ژن توانای پاراستنی هەیە نەک تەنها پارێزگاری لێ بکرێت.
بە وێنەگرتن کۆتایی بە گفتوگۆکەمان هێنا، پاشان ئەو دەستەواژەیەکی خۆی گوت کە بۆ ماوەیەکی درێژ لە مێشکمدا دەمێنێتەوە: ئێمە ئاشتیمان خۆشدەوێت، ئازادیمان خۆشدەوێت، بۆیە چەکمان هەڵگرت.
ئەو ڕۆژە ڕۆژێکی ئاسایی نەبوو، ڕۆژێک بوو کە بە هەموو وردەکارییەکانییەوە لە یادەوەریم دەمێنێتەوە، ئەو ڕۆژەی کە زانیم چۆن سۆز دەتوانێت ببێتە چەک، ناسنامە دەتوانێت ببێتە قەڵغان، و ژنان دەتوانن دەنگ و هێزێک بن کە ناتوانرێت پشتگوێ بخرێت.