ڕاپۆرت

14:47

لەبەرچاوی هەموو جیهانەوە ڕژێمی ئێران هەوڵی سەرکوتکردنی ناڕەزایەتییەکانی ئێران بە توندوتیژی دەدات، "پۆلیسی ئەخلاقی"ش بچینەی سەرەکی پارێزەری سیستمی ڕژێمەکەیە.

13:03

ڕاپەڕین لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران کە پاش کوشتنی ژینا ئەمینی دەستیپێکرد، بەردەوامە بەڵام ئەم ڕاپەڕینە لەوڵاتدا یەکەم جار نەبوو بۆ ژنان، لەو پڕۆسەیەدا کە بووە هۆی ناڕەزاییەکان مرۆڤ دەتواندرێت باسی چەندین بەرخۆدان بکرێت.

10:04

لە ئێران یاساکان بۆ پیاوان دادەنرێن و ژنان لە زۆرێک لە مافەکانیان بێبەش دەکرێن. لەژێر ناوی "هاوسەرگیری" ژنان ناچاری لەشفرۆشی دەکرێن، ڕۆژ لەدوای ڕۆژیش ڕێژەی هاوسەرگیری منداڵ لە زیادبووندایە.

07:29

چەکی کیمیایی چەکێکی قەدەغەکراوە لە جیهاندا، بەڵام هەندێک لە دەوڵەتە داگیرکەرەکان لەپێناو بەرژەوەندی خۆیان و خاپورکردنی ئەو ناوچانەی ئامانجیانە داگیریبکەن، بەکاریدەهێنن، تەواوی یاسا نێودەوڵەتییەکان، نەتەوە یەکگرتووەکان و مافی مرۆڤیش لێی بێدەنگن.

13:14

ڕەنگی ژنان لە بواری کارکردندا لە ئێراندا بوونی نییە و ڕێژەی بێکاری بۆ ژنان لە ٨٤٪ بەرزترە، هەرچەندە هەندێک یاسا لەگەڵ ژناندا بێت بەڵام "ڕازیبوونی پیاو" پێگەی ژنان دیاری دەکات.

08:36

ژن کە خاوەن جوانییەکە لە سروشتەوە وەریگرتووە، بەڵام سیستمی سەرمایەداری ویستی ئەوەیە ئەم جوانییە لە ژن وەربگرێتەوەو وایکردووە ژنان لە شێوەی ڕووخسار و لاشەی خۆیان ڕازی نەبن، هەربۆیە پەنا دەبەنەبەر نەشتەگەری و شێوەی خۆیان دەگۆڕن .

13:45

شۆڕشی فەرهەنگی کۆمەڵێک ڕێوشوێن و پاکتاوکردن بوو، کە لە دوای ڕووخانی ڕژیمی پاشایەتی و هاتنە سەرکاری ڕژێمی ئێران ئەنجامدرا و بریکارەکانی کۆماری ئیسلامی پرۆفیسۆر و ڕۆشنبیرانیان دەرکرد یان لە سێدارەدا کە دژی سیاسەتەکانیان بوون.

12:56

لە ئێران کە یەکێک لەو وڵاتانەی کە بوونی ژنان لە میکانیزمەکانی بڕیارداندا کەمترینە، ئەو ژنانەی کە خۆڕاگرییەکی گەورەیان نیشانداوە لەو کاتەوەی مێژوو لە مەیدانەکاندا سەرەڕای هەموو ئاستەنگەکان، بەردەوامە.

10:40

ئێران یەکێکە لە مەترسیدارترین ئەو وڵاتانەی کە ڕۆژنامەنووسانی ژن تێیدا کار دەکەن، ڕۆژنامەنووسانی ژن لە ئێران ڕووبەڕووی هەڕەشە و گێچەڵی یاسایی دەبنەوەو یەکێکە لەو وڵاتانەی کە زۆربەی ڕۆژنامەنووسانی ژن تێیدا دەستگیرکراون.

10:04

سەرەتای سەدەی بیستەم نیشانەی گۆڕانکارییە کۆمەڵایەتی و کلتوورییەکانی ئێران بوو کە ژنان بەژمارەیەکی زۆر لە کاروباری گشتیدا بەشدار بوون و ئاستی گرنگیان لە میدیا و کۆمەڵەکاندا گرتەبەر مافی خوێندن یەکێک بوو لەداواکارییە سەرەکییەکانی بزووتنەوەی فێمینیستی ئێران.

08:12

زمانی کوردی کە زمانێکی فەرمییە لە دەوڵەتی عێراق و زمانی دایکە بۆ نەتەوەی کورد لەم دەوڵەتەدا، هەوڵ هەیە بۆ پاشخستنی و فەرامۆش کردنی، بە تایبەت لە بواری پەروەردەو فێرکردندا.

07:33

زمانی کوردی، کە زمانێکی فەرمییە لە دەوڵەتی عێراق و زمانی دایکە بۆ نەتەوەی کورد لەم دەوڵەتەدا، هەوڵ هەیە بۆ پاشخستنی و فەرامۆش کردنی، بە تایبەت لە بواری پەروەردە و فێرکردندا.

08:03

لەسەردەمی ئەو ناکۆکیە ئیسلامیەی کە ئێران پێیدا تێپەڕیوە، ژنان بەفەرمی بەشداریان لەکاروباری کۆمەڵگەکەیان نەکرد و بوونیان لە بواری کۆمەڵایەتیدا زۆر کەم بوو هەرچەندە مافی کارکردنیان هەبوو لە بواری جیاجیادا تەنانەت لە بواری سیاسیشدا.

08:12

قژبڕینی ژنان بنچەینەیەکی مێژووی هەیە و بۆ زۆرێک لە ژنانی ئێران مانای ناڕەزایەتیە بەرامبەر نادادییەکانی ڕژێمی دەسەڵات، نیشانی دەدەن کە گرنگی بە ستانداردەکانی دەسەڵات و کۆمەڵگەی نەریتی نادەنم کە ژنبوونیان لەگەڵ پێوەرەکانی خۆیان لە قاڵبداوە.

12:10

شارستانییەتەکانی وڵاتی فارس چەند بەڵگەیەکیان لەسەر بەشداری ژنان لە حوکمڕانی و سەرکردایەتیدا بەجێهێشت و بەڵگە و نووسراوە مێژووییەکان هیچ ئاماژەیەکیان بە دۆخی ژنان لەو سەردەمەدا نەکردووە.

07:33

لەدوای شۆڕشەوە گۆڕانکارییەکی بەرچاو لەلایەن ژنانەوە کرا و کار بۆ کۆتایهێنان بە کردارە نایەکسانەکانی دژ بە ژنان کرا لە بەشی دووەمدا شوێن دەدەین بە وێنەی ئەو ژنانەی سەرکردایەتی شۆڕشیان دەکرد.

09:05

شۆڕشی ئۆکتۆبەر تەمەنی ١٠٥ ساڵە، ئەو شۆڕشەی کە هەموو پەیوەندیەکانی ژیانی کۆمەڵایەتی دەنوسێتەوە، هەروەها گۆڕانکاری لە ژیانی ژناندا لە هەموو جیهاندا بە شێوەیەکی ڕیشەیی مسۆگەر کرد.

08:28

مێژووی مرۆڤایەتی چ کۆن و چ مۆدێرن، پڕە لە چەندین ناوی ژن کە ڕۆڵێکی گەورەیان لە گەشەسەندنی کۆمەڵگەکاندا هەبووە و جێپەنجەی خۆیان لەسەر مێژووی مرۆڤایەتی و شارستانیەت بەجێهێشتووە.

10:12

ڕووداوەکانی ئەم دواییەی ژنانی ئێران و یاخیبوونیان لە دژی ڕژێم، نیشانی دەدات کە جیاوازییەکی بەرفراوان لە نێوان مێژوو و واقیعی ژنانی ئێراندا بوونی هەیە.

08:37

تیرۆرکردنی ناگیهان ئاکارسەل ئەندامی ئەکادیمیای ژنۆلۆژی، دەرخەری ئەو ڕاستییەیە کە دوژمنان و خیانەتکاران هەمیشە ئامانجیان ئەوەبووە ژنانی پێشەنگی کورد بکەنە ئامانج، ئەمەش بووەتە مێژوویەکی ڕەش و خوێناوی.