نورشان عەبدی

 

کۆبانێ -لەگەڵ بەردەوامی هێرشەکان بۆ سەر غەززە، دەنگی ژنان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریاوە بەرز دەبێتەوە و لە ناو خۆیاندا ئازارێکی هاوبەش و هاودەنگییەکی قوڵی مرۆیی لەگەڵ ژنان و منداڵانی کەرتی گەمارۆدراودا هەڵگرتووە.

 

ئەو ڕووداوانەی لە غەززە ڕوودەدەن، ڕووداوەکانی ساڵی ٢٠١٤ دەهێنێتەوە یاد کە ژنانی شاری کۆبانێ لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لەلایەن چەتەکانی داعشەوە هێرشیان کرایە سەر، ژنانی کۆبانێ ڕایانگەیاند، کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەنگاوی ڕاستەقینە بۆ کۆتاییهێنان بە ئازارەکانی خەڵکی مەدەنی لە غەززە نانێت.

 

"ئازاری ژنان لە هەموو شوێنێکی جیهان ئازاری ئێمەیە"

مەدینە موسلیم لە کۆبانیەوە وتی: لە تۆڕی کۆمەڵایەتیدا، ئەو برسێتی و کوشتن و گەمارۆیە دەبینین کە منداڵان و ژنان لە غەززە توشی دەبن، ئەوان توشی ترسناکترین پێشێلکاری دەبن، بە تایبەت ئەوانەی کە دژی ژنان ئەنجام دەدرێن، لەگەڵ ئەوەشدا سەرەڕای هەموو ئەم دیمەنە دڵتەزێنانە، جیهان بەردەوامە لە بێدەنگی.

 

شەرمەزاری هەڵوێستی وڵاتانی عەرەبی و شکستهێنانیان لە گرتنەبەری ڕێوشوێنی ڕاستی بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە کردو وتی: ئێمە شەرمەزاری شکستی هەموو وڵاتێکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەکەین لە هەڵوێستی مرۆیی بەرامبەر منداڵان و ژنانی غەززە، بڕیارە کۆمکاری عەرەبی ئاگربەست جێبەجێ بکات، خۆراک بۆ منداڵانی غەززە دابین بکات، گەمارۆکە سەریان هەڵبگرێت، بەڵام بێدەنگ بووە و هیچی بۆ نەکردوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، کە ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا هەست بە ئازار و کارەساتی هاوڵاتیانی غەززە دەکەن، وەک چۆن لەلایەن تورکیای داگیرکەر گەمارۆ و کۆمەڵکوژیمان بەسەردا هاتوە، بۆیە هەڵوێستمان هەمیشە پتەو و ڕوونە کاتێک ژن و منداڵ دەکوژرێن، وە منداڵان لە برسێتی و تینوێتیدا دەمرن، ئازاری ژنان لە هەموو شوێنێکی جیهاندا ئازاری ئێمەیە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەوەی لە غەززە ڕوودەدات و ئەوەی منداڵەکانی ئەزمونی دەکەن، ئەوە پشتڕاست دەکاتەوە کە مرۆڤایەتی لەوێ مردوە، ئەوەی ڕوودەدات پەڵەیەکە لەسەر مرۆڤایەتی و وڵاتانی عەرەبی.

 

مەدینە موسلیم داوای لە ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ و مافی منداڵان و کۆمکاری عەرەبی کرد کاربکەن بۆ ڕاگرتنی شەڕی سەر غەززە و هەڵگرتنی گەمارۆ بۆ ئەوەی منداڵەکانیان لە برسێتی و تینوێتیدا نەمرن، وتی: داوا لە کۆمکاری عەرەبی دەکەین بە ڕوونی هەڵوێستی خۆی بۆ غەززە و ژنان و منداڵانی غەززە دەرببڕێت.

 

"ئێمە هەست بە ئازار و مەینەتیەکانی ژنانی غەززە دەکەین و بە هاوسۆزی لەگەڵیان دەوەستینەوە"

وەحیدە خەلیل وتی: لە هەموو ئەو شەڕ و ململانێیانەی دەوڵەتانی باڵادەست و پاوانخواز بەسەر کۆمەڵگەکاندا سەپێندراون بەمەبەستی جێبەجێکردنی پلانەکانیان و گەیشتن بە ئامانج و خواستەکانیان،هاوڵاتیان بەتایبەتی منداڵان و ژنان هەمیشە قوربانی ئەو شەڕ و ململانێیانەن، ئەوەی ئەمڕۆ بەسەر غەززە دادێت، بەڵگەی ئەو ڕاستییەیە.

 

ئەوەی لە غەززە دەگوزەرێت دەبینرێت، ئێمە هەست بەوە دەکەین کە گەلی کورد بەدرێژای مێژوو و تا ئەمڕۆش چەندین پێشێلکاری و کۆمەڵکوژی بەخۆیەوە بینیوە، بەڵا، لەبەر ئەوەی گەلێکی خاوەن فەلسەفە و ڕێبازێکی خەبات و ئازادیخوازن و گەلێکی ڕێکوپێکن کە توانیویانە بەرگەی هەموو ئەو پێشێلکاریانە بگرن و بەرگری لە خۆیان و خاک و ناسنامەی خۆیان بکەن، لەچوارچێوەی شەڕی شۆڕشگێڕانەی گەلدا سەبارەت بە غەززە، هاوڵاتیانی دەبنە قوربانی شەڕ و ململانێکان چونکە ناڕێکوپێکن.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو گروپانەی کە کاریگەری لەسەر کۆمەڵگە دەکەن و دەتوانن پیشەنگایەتی بکەن و ڕزگاری بکەن لە لەناوچوون ژنان و منداڵان، هەر لەبەر ئەم هۆکارەیە کراونەتە ئامانج، بۆ ئەم مەبەستە ئێمەی ژنانی ناوچەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا هەست بەوە دەکەین کە ژنان لە غەززە تێدەپەڕن و خۆمان بە هەمان بارودۆخ دەزانین چونکە ئازاری ژنان وەک یەکن ئێمە دژی ئەو عەقڵییەتە دەجەنگین کە ئامانجی لەناوبردنی ژنان و بوونیان لە هەر شوێنێک بێت، کاتێک ژنێک ڕووبەڕووی توندوتیژی و دەستدرێژی و ئەشکەنجە دەبێتەوە، ئێمە هەستی پێدەکەین و لەگەڵی دەوەستین و هاوسۆزی خۆمان دەردەبڕین.

 

وەحیدە خەلیل پرسیاری ئەوەی کرد، لە کوێن ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ سەبارەت بەو شتانەی ئەمڕۆ لە غەززە ڕوودەدەن؟ دەنگی ئەو ڕێکخراوانە لە هەموو جیهاندا بەرز دەبێتەوە و بانگەشەی ئەوە دەکەن مافی مرۆڤ دەپارێزن و بەرگری لێدەکەن، بۆچی لە غەززە کەس نییە بەرگری لە مافەکانی مرۆڤ بکات؟

 

پێیوایە بێدەنگی ئەوان ئەو تێڕوانینە دەسەلمێنێت کە بێدەنگی نیشانەی پەسەندکردنە، ئەگەر وا نەبووایە، ئەم ڕێکخراوانە لە ڕێگەی لێدوانەوە بۆچوونەکانیان دەخستەڕوو و لەسەر ئەوەی لە غەززە دەگوزەرێت، شەرمەزاریان دەکرد، جگە لەوەش ئەو ٢٢ وڵاتە عەرەبییە لە کوێن؟ بۆچی هیچیان بۆ غەززە نەکردوە؟

 

وەحیدە خەلیل سەبارەت بە خوازیاری کۆتایی هێنان بەو کۆمەڵکوژییانەی لە غەززە ڕوودەدەن، وتی: واز لە کوشتنی هاوڵاتیان و منداڵ و ژنان لە غەززە بێنن، بۆ ئەوەی کۆتایی بەم شەڕە بهێنن، پێویستە خۆیان ڕێکبخەن، بەتایبەتی ژنان، بۆ ئەوەی دۆزی خۆیان و شارەکەیان بپارێزن.