نور ئەحمەد

 

رەققە-لە چوارچێوەی هەوڵە بەردەوامەکان بۆ جێبەجێکردنی بڕگەکانی ڕێککەوتننامەی ١٠ی ئادار، کە لە نێوان پێشەنگایەتی هێزەکانی سووریای دیموکراتیک و حکومەتی کاتی واژۆ کراوە، شاندێکی خۆبەڕێوبەری چوونە دیمەشق بۆ ئەوەی لەگەڵ بەرپرسانی ئەوێ کۆببنەوە کار لەسەر جێبەجێکردنی بڕگەکان بکەن، شاندەکە لە کەسایەتییە باڵاکانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا پێکهاتبوو، لەوانە فۆزا یوسف، ئەندامی دەستەی پێشەنگایەتی پەیەدە، سۆزدار حاجی، ئەندامی فەرماندەیی گشتی یەپەژە کە ڕاستەوخۆ بەشدارییان لە داڕشتنی سیاسەت و ئاسانکاری گفتوگۆ لە نێوان هەردوو پارتدا کرد، مریەم ئیبراهیم، هاوسەرۆکی دەستەی کاروباری کۆمەڵایەتی و کاروباری کرێکاران لە خۆبەڕێوەبەری دیموکراتیکدا، بەرپرسیار بوو لە قسەکردن بەناوی لیژنەکەوە.

 

سەردانەکە لە ئەنجامدا چەند تەوەر و خاڵێک پێشکەش کرا، کە لەلایەن هەردوولا گفتوگۆیان لەسەر کرا، لە میانی چاوپێکەوتنێکدا کە ئاژانسەکەمان لەگەڵ وتەبێژی شاندەکە، مەریەم ئیبراهیم ئەنجامدا، دووپاتیکردەوە کە ئەم سەردانە دوای چەند هەوڵێک دێت لەگەڵ حکومەتی کاتی لە دیمەشق، کە ئەرێنی بوون، ئەمەش لە ڕاگەیاندنەکان و لەسەر شەقامی سووریا بەتایبەتی ڕەنگدانەوەی هەبوو، یەکەم سەردانمان ئەرێنییە و متمانە لە نێوانماندا دروست دەکات.

 

سەبارەت بە گرنگی و ئامانجەکانی ئەم سەردانە، ڕوونیکردەوە، لەبەر ڕۆشنایی ئەو پێشهات و گۆڕانکاریانەی لە گۆڕەپانی سیاسی سووریا لە دوای ڕووخانی ڕژێمی سوریاوە ڕوودەدەن، ئەم سەردانە بۆ جێبەجێکردنی بڕگەکانی ڕێککەوتنی ١٠ی ئادار هات، کە لە هەمان کاتدا ئامانجی کۆتاییهێنانە بەو ململانێ تائیفییەی کە لە چوارچێوەی سووریادا سەریهەڵداوە، هەروەها ڕاگرتنی دەستێوەردانەکانی دەرەکییە کە ئامانجیان ئەوەیە. ناسەقامگیری ئاسایش و سەقامگیری لە سووریا لە هەمووی گرنگتر هەردوو لایەن پابەندن بە جێبەجێکردنی مەرجەکانی ڕێککەوتنەکە لەسەر زەوی لە ماوەی کورتدا.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، سەردانەکە توانا و ئیرادەی بەهێزی گەلی سووریای نیشاندا بۆ تێپەڕاندنی هەموو ئاڵەنگاریەکان بەمەبەستی چارەسەرکردنی قەیرانی سووریا کە زیاتر لە چواردە ساڵە بەردەوامە، هەروەها جەختی لەسەر پێویستی ڕێگریکردن لە دەستوەردانی دەرەکی کردەوە کە هەوڵدەدات ڕێککەوتنی ئێستای نێوان هەردوولا تێکبدات، گەلی سووریا بەشێوەیەکی بەشدارانە بڕیار لەسەر چارەنووسی خۆیان بدەن، بەو پێیەی ئەوانن کە باجی شەڕەکەیان داوە و یەکەم کەسن کە داهاتووی خۆیان دیاری دەکەن.

 

مریەم ئیبراهیم باسی لە دیارترین بابەتەکان کرد کە وروژێنراون و گفتوگۆیان لەسەر کراوە، لە کاتی گفتوگۆی نێوان هەردوولا خاڵە سەرەکییەکان وروژێنران، وەک یەکگرتوویی خاکی سووریا، گەڕانەوەی سەلامەتی ئاوارەکان و پرۆسەی خوێندن بۆ تاقیکردنەوەکانی بڕوانامەی خوێندنی ناوەندی بۆ ساڵی خوێندنی ئێستا، ئەو خاڵانەی لەسەری ڕێککەوتوون، دڵ و مێشکی گەلی سووریای گرتەوە، جەختی لەسەر گرنگی پێشەنگایەتیکردنی ئەم قۆناغە بە هەستیارییەوە بەرەو ئاسایش و سەقامگیری بۆ گەیشتن بە خواستەکانی سووریا کردەوە.

 

سەبارەت بە دەرئەنجامە خوازراوەکانی سەردانەکان، ئاماژەی بەوەشکرد، هەرچەندە ئەمە یەکەمجارە وەک سوورییەکان گفتوگۆ لەنێوانماندا ئەنجامدەدەین و سەرەڕای ئەو وێنەیە ناڕوونەی کە ئەم گفتوگۆیانە بەرەو چی دەگەیەنن، بەڵام بە یەکەمین لە جۆرەکانی خۆیان و ڕووداوێکی مێژوویی دەیانزانین، لەبەرئەوەی بۆچوونەکانی هەموو سووریاییەکان لەبارەی ئایندەی سووریا و داڕشتنی دەستورەکەی کۆدەکاتەوە دوای ئەوەی ڕژێمی بەعس هەلێکی هاوشێوەی سووریاییەکانی لێسەندەوە، دیدێکی سیاسی یەکگرتوو هەبووە کە هەموو سووریاییەکانی یەکخستبوو، ئەویش یەکێتی سووریا و خاکەکەی و گەلەکەی بوو.

 

سەبارەت بەو ڕۆڵەی ژنان لەم ڕووداوە دیپلۆماسییەدا گێڕا، ڕوونیشیکردەوە کە بوونی ژنان لە لیژنەکەدا شاندەکەی جیاکردەوە لە هەمەجۆرییەکەیدا، بەو پێیەی بەشداربووان بە کەسایەتیی دیاری لەسەر ئاستی سیاسی و کۆمەڵایەتی و سەربازیی ناوچەکە دادەنرێن. ئەمەش خزمەتێکی زۆری کرد بۆ تیشک خستنەسەر مێژووی خەباتی ژنان بە درێژایی ساڵانی شۆڕش، لە بەرەنگاربوونەوەی داعشەوە تا ڕووبەڕووبوونەوەی هێرشە دەرەکییەکان، هەروەها لە ڕووی یاساییەوە. دادپەروەری کە لەلایەن خۆبەڕێوبردن بە ژنان دەبەخشرێت، کە بە ڕێکوتنی کۆمەڵایەتی نوێنەرایەتی دەکرێت، گەرەنتی بەشداریکردنی ژنان دەکات بە ڕێژەی لە ٥٠% لە سەرجەم دامەزراوەکانی و پێکهاتەی ڕێکخراوەییدا ئەمەش لە پێکهاتەی شاندەکەدا ڕەنگدانەوەی هەبووە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ژن دوای ساڵانێک لە پەراوێزخستن، چ لە ڕووی دیپلۆماسی و سیاسییەوە، بە درێژایی مێژووی سووریا، دەستیان کردووە بە ڕۆڵێکی بەرچاو لە هەموو بوارەکاندا، بە بەراورد بەو قوربانیدانانەی لە ساڵانی ڕابردوودا داویانە، بۆیە شایەنی ئەوەن بەشداری بکەن و نوێنەرایەتی خۆیان بکەن، ئەمەش کاریگەری ئەرێنی لەسەر داهاتووی سووریا دەبێت.

 

سەبارەت بە خواستەکانیان بۆ ئەو سەردانانە و ئاڵوگۆڕی گفتوگۆکان، ڕوونیکردەوە، ئێمە بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە چاوەڕوانی وروژاندنی خاڵی زۆرین سەبارەت بە ڕۆڵی ژنان و بوونیان لە دەستووری سووریا لە سەردان و گفتوگۆکانی داهاتوودا، بە لەبەرچاوگرتنی ڕاستی هەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگەی سووریا بۆ بەدیهێنانی خواستەکانی سووریاییەکان بەبێ دوورخستنەوە، پەراوێزخستن، یان جیاکاری.

 

مریەم ئیبراهیم پەیامێکی ئاراستەی سوورییەکان کرد و داوای لە چەکدارەکان کرد ناسنامەی سووریایی خۆیان لەبیر بکەن و واز لە یاریکردن بە داهاتووی سووریا بهێنن و دەستپێشخەری بکەن، وەک چۆن کردمان، بۆ ئەوەی لەگەڵ دیمەشقدا گفتوگۆ و دانوستان بکەین، بۆ ئەوەی هەموومان دابنیشین و گفتوگۆ لەسەر کۆتاییهێنان بە قەیرانەکان و بەرقەرارکردنی ئاشتی بکەین.

 

مریەم ئیبراهیم، وتەبێژی شاندەکەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا کە سەردانی دیمەشقی کردبوو، لە کۆتاییدا داوای لە سوورییەکان کرد یەکگرتوو بن و هۆشیاری نیشان بدەن و پشتیوانی لە گفتوگۆ بکەن وەک ئامرازێک بۆ چارەسەرکردنی پرسەکان، هەموو ئەو فیتنەی ڕەتکردەوە کە دەتوانێت سووریا بەرەو شەڕی نوێ ببات. وتی: گەلی سووریا بێزارە لەو خوێنڕشتنەی کە ١٤ ساڵە بەردەوامە، شایەنی ئەوەن بە سەلامەتی و ئارامی بژین.