ئیخلاس حەمرونی

 

تونس- ژنان لە شاری سیدی بوزیدی تونس ڕەتیان کردەوە پشت بە هاوژین، برا یان باوکیان ببەستن بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانیان، بۆیە بڕیاریاندا فێری بازرگانی ببن یان کاری خۆیان دەستپێبکەن کە سەرچاوەیەکی جێگیری داهات دروست بکات.

 

هەرچەندە کۆمەڵگە لە شاری سیدی بوزید بە داب و نەریتێکی کۆن بەڕێوە دەبرێت کە دەڵێت ژنان ناچارن لە ماڵەوە بمێننەوە و پشت بە هاوژین یان باوک یان براکەیان ببەستن بۆ ئەوەی پشتگیرییان بکەن، بەڵام ژنان لەوێ بڕیاریان داوە پشت بە خۆیان ببەستن، یەکێک لەو کەسانە مەریەم مەسباحییە کە بۆ ماوەی ٢٥ ساڵ لەو کێڵگانەدا کاری کرد کە خاوەنداریەتی جوتیارانی سیدی بووزید دەکرد و وەک ژنانی دیکەی ناوچەکە بە لۆری دەچووە سەر کار کە ناوی لۆری مەرگیان لێنابوو و چەندین جار تووشی  ڕووداوەکانی هاتوچۆ بوو، بەرگەی ساردی زستان و بەرزی پلەی گەرمای هاوین و نەبوونی دڵنیایی تەندروستی و کۆمەڵایەتی گرت بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانی منداڵەکانی و دابینکردنی کرێی خانووەکەی کە تێیدا دەژی، لە کۆتاییدا بڕیاری دا پڕۆژەیەکی تایبەت بە خۆی دەست پێ بکات بۆ بەدەستهێنانی سەربەخۆیی خۆی.

 

مەریەم مەسباحی وتی: ماوەی ٢٥ ساڵ ئازارم چێشت، لە بارودۆخێکی سەختدا هاتوچۆمان دەکرد بۆ کێڵگەکان، لۆریەکان ژمارەیەکی زۆر ژنی هەڵدەگرت و بەپێوە دەوەستاین، لەلایەن نێوەندەکە و جوتیارەکەوە هەراسانکراین، ژنە گەنجەکانی زیاتر لە ژنە بەتەمەنەکان هەڵدەبژارد بۆ کارکردن.

 

هەلی کاری بۆ ژنان دابین کردووە

هەموو ئەم بارودۆخانە  مەریەمی ناچار کرد کە واز لە کارەکەی بهێنێت و خولی پەروەردە لە کۆمەڵەی ژنان لە بواری کشتوکاڵدا وەربگرێت کە ڕێگەی پێدا پرۆژەی خانووی خۆی بە هەواگۆڕکێ دەست پێ بکات، وتی: سەرچاوەی داهاتی خۆم هەیە و ژمارەیەک ژن لە پڕۆژەکەمدا بەشداریان کردووە، لەبەر ئەوەی نامەوێت ئەوان هەمان ئازار بچێژن، بە ڕێز و پێزانینەوە مامەڵەیان لەگەڵ دەکەم، هەروەها هەلومەرجی گونجاوی کارکردن و کرێیان بۆ دابین دەکەم.

 

مەریەم سەباحی جەختی لەوە کردەوە، بارودۆخی ژنان پێش ئەوەی لەگەڵیدا کار بکەن زۆر سەخت بوو بەهۆی خراپی بارودۆخی گواستنەوە و کەمی کرێ کە بەشی دابینکردنی پێداویستییەکانیان و خێزانەکانیانی نەدەکرد، بەتایبەتی بۆ کێشەی گواستنەوەی ژنان کە لە کەرتی کشتوکاڵدا کار دەکەن و کار بۆ بەرزکردنەوەی کرێ دەکەن و هەروەها بەدەستهێنانی یەکسانی لەنێوان ژنان و پیاواندا.

 

لە کۆتایی قسەکانیدا ئاماژەی بەوە کرد کە هەموو جۆرە کارێک شەرەفمەندانەیە بۆ ژنان، چونکە تاکە ڕێگایە بۆ بەدەستهێنانی سەربەخۆیی و ئابووری خۆیان، هەروەها داوای لە ژنانی سیدی بووزید کرد کە سەرەتا متمانە بە تواناکانی خۆیان بکەن و پشت بە خۆیان ببەستن و کار بکەن بەرەو بەدیهێنانی خۆیان.

 

سەنیە محەمەدی خەڵکی سیدی بوزید پلەی پرۆفیسۆری بازرگانی نێودەوڵەتی هەیە و نووسەری پڕۆژەی "بەسیسەی تونسییە" بە ناوی "سەبرە"، سەبارەت بەوەی کە بۆچی پڕۆژەکە بەو ناوەیە وتی: ئەم پڕۆژەیە خەونێکە کە لە ماوەی زانکۆدا هەمبوو لە کاتی پلاندانان بۆ پرۆژەکانی داهاتووم، بیرۆکەکە لە ئامادەکردنی ژەمی هەرزانەوە وەرگیراوە کاتێک هەست بە برسێتی دەکەین وەک ئەوەی قوتابیان هەوڵ دەدەن هەندێک پارە پاشەکەوت بکەن، لەبەر ئەوە تاکە بژاردەی ئێمە "بەسیسەا" یان ڕۆینە بوو، یەکێک لە کۆنترین خۆراکە تونسییەکان کە لەو کاتەدا "دۆستی خوێندکاران و گەشتیاران" بوو، چونکە دەوڵەمەندە بە پرۆتینی سەوزە و ڕیشاڵە سروشتییەکان کە وزە دابین دەکەن، هەموو ئەمانە لە تێکەڵەکەدا دەدۆزینەوە کە لە ئارد و زەیتی زەیتوون و میوەی وشککراو لەگەڵ شەکری شیرینکراو، هەنگوین یان هەندێک شیرینی شامدا دەدۆزینەوە.

 

ئاماژەی بەوەکرد، لە ساڵی ٢٠١٦ توانی خەونەکەی بەدی بهێنێت و ڕێوشوێنی پێویست بۆ کردنەوەی پڕۆژەی خۆی جێبەجێ بکات، کە لە ڕاستیدا لە ساڵی ٢٠١٧ دەستی پێکرد و پێی دەوترا "سەبرە"، باوەڕی بە بەهێزی ژنان و خۆڕاگرییان هەبوو، سەرەڕای ئەو بارودۆخە سەختەی کە تووشی بووە، چ ئاڵۆزییە ئیدارییەکان بێت، نەبوونی دارایی و کێشەی خێزانی، ئەو سوور بوو لەسەر پەرەپێدانی پڕۆژەکەی بۆ سەلماندنی ئەوەی کە ژنان لە سیدی بوزید توانای هەڵگرتنی بەرپرسیارێتی و کار و سەرکەوتنیان هەیە و دەتوانن پشت بە خۆیان ببەستن بۆ بەدەستهێنانی سەربەخۆیی داراییان.

 

سەنیە محەمەدی باوەڕی وایە کە مانەوە لە ماڵەوە چارەسەرێکی گونجاو نییە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی بارودۆخەکان، بۆیە هەوڵی دا هەلێکی کار دروست بکات کە گونجاو بێت بۆ بەدەستهێنانی سەرچاوەیەکی داهات بۆی، بۆیە باوەڕی وایە کە پێویستە هەموو ژنێک فێری پیشەیەک ببێت و بەدوای دەرفەتی کاردا بگەڕێت.