بەرچەم جودی
کۆبانێ- سەبارەت بە جوگرافیای باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، پرۆژەیەک جێبەجێ دەکرێت کە بە هەموو وردەکارییەکانییەوە، بەدیلێکە بۆ خراپبوونی کۆمەڵگەو چەوساندنەوە و ناوەندگەرایی و ململانێکان کە سیستمی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری دروستی کردووە.
 
پرۆژەی نەتەوەی دێموکراتیک کە یەکێکە لە بەرهەمە ئایدۆلۆژییەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، بە بنەما سەرەکییەکانی کۆمەڵگەی دیموکراتیک و ئازادی ژن و ئیکۆلۆژی، دژی هۆشیاری دەوڵەتی نەتەوەیی و پیشەسازی و سەرمایەداری خۆی ڕێکدەخات و دەبێتە وەڵامێکم لە چوارچێوەی ئەم پڕۆژەیەدا، چارەسەرکردنی پرسی ئازادیی ژنان یەکێکە لە ئامانجە سەرەکییەکانی ڕێبەر ئۆجالان. تەنانەت دوای دەستگیرکردنی لە پیلانێکی نێودەوڵەتیدا لە مانگی شوباتی ساڵی ١٩٩٩، پڕۆژەی ئازادی ژنانی بە پڕۆژەیەکی تەواونەکراو پێناسە کرد. لەم چوارچێوەیەدا و لەگەڵ جێبەجێکردنی پڕۆژەی نەتەوەی دیموکراتیک لە سەرتاسەری باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە دوای ساڵی ٢٠١٢، ژنان بڕیاریان دا کە بە ئازادی ژنان، نەتەوەی دیموکراتیک مسۆگەرە.
 
لەسەر ئەو بنەمایە ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا پشتیان بە ڕوانگە و ئایدۆلۆژیای ڕێبەرەکەیان بەست و مۆدێلێکی نوێی ژیانیان بۆ خۆیان بونیادنا،
 
بەمەبەستی ناسینی ئەم مۆدێل و پڕۆژەیە، هەروەها هەوڵەکان بۆ بەردەوامکردنی ئەم سیستمە لە سووریای داهاتوودا، دۆسیەیەک دەخەینەڕوو کە لە دوو بەش پێکهاتووە.
 
پەیمان عەلوش، ئەندامی کۆردیناسیۆنی کۆنگرەی ستار لە کانتۆنی فورات لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، سەبارەت بە مۆدێلەکەی بۆ ئاژانسەکەمان قسەی کرد. شایەنی باسە کۆنگرەی ستار یەکێکە لە چالاکترین و کاریگەرترین و گرنگترین ڕێکخراوەکانی ژنان لە ڕێکخستنی ژنان.
 
"ئایدۆلۆژیای ئۆجالان سەرچاوەیەکە لە گەشتی ئازادیدا"
پەیمان عەلوش باسی شۆڕشی ژنان و چۆنیەتی سەرهەڵدانی بەم قسانە دەکات: شۆڕشی ژنان لە ڕۆژئاوای کوردستان هەیە کە لە سەرانسەری جیهاندا دەناسێت، ئەم شۆڕشە لەسەر بنەمای ئایدۆلۆژیای ڕێبەر ئاپۆ دامەزراوە. بەتایبەتی ئێمە شۆڕشەکەمان لەسەر بنەمای پرۆژەی نەتەوەی دیموکراتیک دانا، بەرامبەر بە لقەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری، دەوڵەتی نەتەوەیی و پیشەسازیی، ڕێبەر ئاپۆ ئەم پڕۆژەیەی پێشکەش بە هەموو مرۆڤایەتی کرد کە ئەمڕۆ لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا پراکتیزە دەکرێت. نەتەوەی دیموکراتیک لە جەوهەرەکەیدا دیموکراسی و ئازادی ژن و ئیکۆلۆژی لە باوەش دەگرێت و گەلی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا سیستەمێکیان بۆ خۆیان بونیاد ناوە و لەسەر ئەو بنەمایە خۆیان ڕێکخستووە. ئەم پڕۆژەیە لە شۆڕشی ١٩ی تەمووزەوە دەستیپێکرد کە ئەمڕۆ لە واقیعدا بەرهەمەکانی دەبینین.
 
پەیمان عەلوش ئاماژەی بەوەشکرد، بنەمای خەباتیان ئایدۆلۆژیای ڕێبەری گەلی کوردەو وتی: ڕێبەر ئاپۆ لە ڕێگەی زۆر پڕۆسەوە ئەم پڕۆژەیەی پەرەپێدا، بەتایبەتی لە ساڵانی هەشتاکانی سەدەی ڕابردوودا کە بنەماکانی ئایدۆلۆژیای ڕزگاری ژنانی خستە بەردەم هەموو ژنان و لە ڕێگەیەوە خەباتی دژ بە عەقڵییەتی پیاوسالاری و دەوڵەتی نەتەوەیی نیشان دا، هەروەها چۆنیەتی بەدەستهێنانی ئازادی لەسەدا سەد لە هەڵسەنگاندنە تازە و نوێیەکانی ڕێبەر ئاپۆدا، جارێکی دیکە سەرنج دەخاتە سەر مێژووی کۆیلایەتی ژنان و ڕاستییەکەی و شێواندنی سروشتی ژنان، بە تایبەتی باس لە کولتووری ژنان دەکات لە کۆشکدا، کە ژنان بەهۆی عەقڵیەتی فیۆداڵی و نەریتییەوە لە ماڵەوە ماونەتەوە، بە هەمان شێوەی کولتووری ساتی، کە چارەنووسی ژنان بە هی پیاوانەوە بەستراوەتەوە و لە دوایین جاریشدا ڕێبەر ئاپۆ هاتۆتە پێشەوە ئایدۆلۆژیای ڕزگاریخوازی ژنان لە وەڵامی ئەم کولتوورە، هێرشە سێکسیستەکان و عەقڵیەتی باڵادەست بەسەر ژناندا و ئێمەی ژنانیش ئەمڕۆ خەبات دەکەین بۆ بەردەوامکردنی ئەم ئایدۆلۆژیایە.
 
"وەک چۆن ناوەندی کێشەکان وەک یەکە، چارەسەریش وەک یەک دەبێت"
پەیمان عەلوش ڕایگەیاند کە وانیان لە ڕێگەی خەباتێکی بە هەیبەتەوە جیهان و ژیانێکی ئازاد و شکۆمەند بۆ ژنان بونیاد بنێن و لە درێژەی قسەکانیدا وتی: ئەو سیستمە، یان شۆڕشە، کە لە سەرەوە ئاماژەمان پێدا، وەک ژن، لەو چوارچێوەیەدا دەستیپێکرد تا بتوانین جیهانێکی ئازاد و شکۆمەند بۆ هەموو ژنان بونیاد بنێین، لەم ڕووەوە ئێمە تەنیا قسە بۆ ژنانی ڕۆژئاوای کوردستان ناکەین، هەموو ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لەم پڕۆژەیەدا بەشدارن و بوونەتە بەشێکی جەوهەری بونیادنانی ئەم سیستمە. لە ئەنجامدا هەمان هۆشیاری بەسەر هەموو ژناندا سەپێندراوە، بۆ سیستمی باڵادەست، جوگرافیا یان نەتەوە، کاریگەری لەسەری نییە، ئەوەی گرنگە کۆمەڵگە بە ژنانیشەوە، لە حوکمڕانییەکەی خۆیان دەرباز نەبن. بەو پێیەی کێشەی هەموو ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا هاوبەشە، زۆر سروشتییە بۆ ئەوان یەکگرتوویی خۆیان لە بواری بونیادنانەوەو چارەسەرکردنی ئەمەدا پێکبهێنن. لەسەر ئەم بنەمایە ژنان بە هێز و ئیرادەیەکی زۆرەوە ڕۆڵی پێشەنگ دەگێڕن لە کارەکانی خۆبەڕێوەبەری و کۆمەڵگەی مەدەنی و پارت و گەنجان و ئەوانی تردا.
 
"ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دوو پڕۆژەی بنەڕەتی بونیاد دەنێن"
پەیمان عەلوش بە وردی باسی لە سیستمی ژنان کردو وتی: ئەو ژنانەی ساڵانێکە لە ئیرادەی بیرکردنەوە و بڕیاردان و بونیادنانی خۆیان و هتد بێبەش کراون، ئێستا باس لە ماف و پێکەوە ژیانی ئازاد و ژیانێکی هاوبەش لە خێزان و کۆمەڵگە و کار و چالاکییەکانیان دەکەن. بێگومان ئەم خاڵانەی وروژاندومانە بابەتی خەبات و تێکۆشانن، بە تایبەتی خەبات بۆ گۆڕینی بیری خەڵک زۆر قورسە، هەر بۆیە ژنان خەباتێکی سەد ساڵ و نیو خەبات دەکەن، با لەبیرمان نەچێت کە ئێمە لەبەردەم هۆشیاری و سیستەمێکداین کە تەمەنی زیاتر لە ٥ هەزار ساڵە، هەر لەبەر ئەم هۆکارە، وەک ژنانی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا دەژین و خەبات دەکەین، خۆمان ڕێکخستووە و پشتیوانی خۆمان لە هەموو بوارەکانی ژیاندا بەهێزتر کردووە، هەر لە پەروەردە، یاسا، سیاسەت، ئابووری، کولتوور و هونەر، میدیا، ڕۆشنبیری. کۆمەڵگە، خۆپاراستن، و دەیان بوارى دیکەش دەتوانم نموونەیەکى بەرچاو لەم ڕووەوە بهێنمەوە: لەگەڵ "ساڵانێکە ژنان بە بیرکردنەوەى پیاوانە پەروەردە دەکرێن و پەروەردە دەکرێن". ئێمە لە ڕێگەی پەروەردەی خۆمانەوە ئەمەمان نەهێشتووە و ئێستا ژنان لە ڕێگەی دیدگا و هەڵسەنگاندن و لێکۆڵینەوە و زانستی ژنانەوە پەروەردەی خۆیان وەردەگرن.
 
پەیمان عەلوش وتیشی: لێرەدا خاڵێکی گرنگ هەیە کە پێویستە پەروەردە بکرێت، ئێمە بەم شێوەیە هەردوو ڕەگەز پەروەردە دەکەین، ئەو پیاوانەی ئینکاری ئیرادە و بوونی ژنیان دەکرد و بە موڵکیان دەزانی، لە ڕێگەی ئەو پەروەردە و سیستمەی کە ڕێبەر ئاپۆ نیشانی داین، تا ڕادەیەکی زۆر گۆڕانکاریان بەسەردا هاتووە، ئێستا پیاوان هاوسەرۆکن لەگەڵ ژنان، و ژنان ڕۆڵی پێشەنگ دەگێڕن لە هەموو ئاستە بەرزەکاندا لە تێگەیشتن و مێشکی پیاوان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا ڕوویدا، دوای ئەو خەبات و زەحمەتکێشانە و قوربانیدانانەی کە دراوە، دەتوانین ئەوە ڕوون و دڵنیا بکەینەوە کە ژنانیش ڕەگەزێکن کە ماف و ئازادییان هەیە، هەروەها پیاوان کۆیلەن تا ئەو ڕادەیەی کە ژنان بە کۆیلەکردنی سیستەمەکەن، ڕاستییەکە ئەوەیە، ئەگەر ژن و پیاو ئازاد نەبن، ناتوانین باسی کۆمەڵگەیەکی ئازاد و دیموکراتیک بکەین.
 
"سیستمی ئێمە نزیکترین و وردترین ڕێگایە بۆ گەیشتن بە ئازادی لەسەدا سەد"
پەیمان عەلوش ڕایگەیاند کە زۆر شانازی بە سیستم و دەستکەوتەکانیانەوە دەکەن وتی: ئەو ئەزموون و مۆدێلەی ئێستا ئەزموونی دەکەین بۆتە نموونە، لەلایەک ژنان سیستمێکی خۆبەڕێوەبەریان بونیاد ناوە، لە هەمانکاتدا ڕۆڵی پێشەنگیان هەیە لە دامەزراندنی و سەرکەوتنی پڕۆژەی نەتەوەی دیموکراتیک گێڕاوە، کاتێک دەبینین ئەمڕۆ هەزاران ژن بەشداری لە سەرەتاییترین دامودەزگا و ڕێکخراو و دامودەزگاکانی ئیدارە و سیاسەت و سەربازی و دیپلۆماسی و هتد سەرکەوتن و شانازییەکی بێهاوتای بۆ ئێمە لەبەر ئەم هۆکارە بە متمانەیەکی زۆرەوە دەڵێین کە سیستمکەمان دیموکراسییە و لە چوارچێوەیەکی کۆمەڵایەتی و یاسایی و دەستوریدا ئازادی و مافەکانی هەموو ژنان مسۆگەر دەکات بە هەمان شێوە دەتوانم بڵێم ئەو مۆدێل و سیستمەی بۆ خۆمان بونیاد ناوە نزیکترین و ڕاستەقینەی ڕێگای ڕزگاری بۆ هەموو کۆمەڵگە ئازادیخوازەکان و ژنان مۆدێلی ئیدارە و نەتەوەی دیموکراتیک لە سەرتاسەری سووریا جێبەجێ دەکرێت هەوڵ و تێکۆشانمان بەردەوام دەبێت، بۆ ئەوەی هەموو ژنانی سووریا، دروز، عەلەوی، عەرەب، ئاشووری و ئەوانی تر، جێگەی خۆیان لە سیستمی ئێمەدا بگرن.
 
بەم شێوەیە ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا خەباتیان بۆ ئازادی دەستپێکردو ڕەنجیان داو سەرکەوتنیان بەدەستهێنا. ئێستا لە ناو ھەوڵ و تێکۆشاندان بۆ فراوانکردنی ئەم سیستمە بۆ ئەوەی لە ئایندەی سووریادا بیکاتە ھەمیشەیی،
 
سبەی: بوژانەوەی ژنان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا: بە هاوپەیمانی کۆمەڵایەتی ژنان ئایندەی ژنانی سووریا مسۆگەر دەکەین- ٢