ASMAA FATHI

Qahîre – Digel ku jinên ji pergala baviksalarî di gelek qadên jiyanê de rastî tundiyê tên, ji ber kêmasiyên polîtîkayên hikûmetê êşa jinan du qat zêde dibe. Li hemberî tundiyê hin jin ji ber ku xwe ewle nabînin an jî ji malên xwe têne derxistin hewcedariya wan bi stargehan in. Lêbelê, her jin nikare di stargehekê de bimîne û ji bo îsbatkirina rewşa wê hin belge hewce ne. Jinên ku nikarin tundiya li ser wan îspat bikin bi xetereyên mezin re rû bi rû dimînin. Li seranserê Misirê bi giştî 9 stargeh hene û ev stargehên heyî jî pêdiviyan pêşwazî nakin.

'Pêdivîyên jinan pêk nayên'

Nûnera Komeleya El-Mûrûc a li El-Mercê Azza Muhammed El-Benderî diyar kir ku Wezareta Hevgirtina Civakî pêdiviyên jinan bi cih nayîne û got, “Jinên ku rastî tundiyê tên ji malên wan tên derxistin. Dema jin ji malê tên derxistin, nikarin nasname û eşyayên xwe jî bi xwe re bibin. Jin nikarin xwe bigihînin stargehan. Ji ber ku jin li kolanan dimînin gelek caran rastî tacîzê tên. Herî dawî me keçeke ciwan dît ku li kolanê rastî tundiyê hat. Ji tundiya ku lê dihat kirin westiya bû. Li hemû laşê wî nîşanên tundiyê hebûn. Li ser tiştên ku hatin serê wî nepeyivî û xuyabûna wî pir xerab bû. Di laşê wî de şopên şewatê yên pir eşkere hebûn.”

'Ew li stargehan nayên qebûlkirin'

Azza Muhammed El-Benderî diyar kir ku dema jin rastî şîdetê tên bi telefonê li xeta alîkariyê digerin, lê ev xeta alîkariyê ji pirsgirêkên jinan re çareser nabe û wiha got: “Jinên ku rastî şîdetê hatine, bi gelemperî qertek ji wan re tê dayîn, lê ev jina ciwan ji ber ku karta wê tune ye, li cihekî ewle nayê danîn. Min ew keçik di yek ji pêşandanên televîzyonê de dît. Bi saya têkiliyên xwe min karîbû wî li cihekî ewle bi cih bikim. Jinên ku rastî şîdetê hatine, ji bo mêvanxane û stargehan nayên qebûlkirin.”

'Pêvajo jinan bêçare dihêle'

Azza Muhammed El-Benderî diyar kir ku jinên rastî şîdetê tên ji ber ku nikarin piştgiriyê werbigirin xwe bêçare hîs dikin û wiha got: “Yên ku nikaribin alîkariyê bidin jinên ku nikarin xwe bigihînin stargehan, nikarin pirsgirêkên xwe yên xaniyan çareser bikin û piştgiriyê bidin jinan jî gelekî bêçare dimînin. Dema jin li hemberî tundiyê bêçare bin, gelek caran ber bi întîharê ve tên ajotin. Ew di rewşeke bêçaretiyeke mezin de ne, nemaze dema ku ji ber proseduran li stargehan nayên qebûlkirin. Jinên ku bêyî nasnameya xwe ji malê hatine derxistin nikarin rewşa xwe îspat bikin.” 

'Piştgiriya psîkolojîk pêwîst e'

Azza Muhammed El-Benderî anî ziman ku çareseriya herî sereke ew e ku pêdiviyên jinên rastî şîdet û destdirêjiyê tên û wiha got: “Gava yekem a çareseriyê tespîtkirina pêdiviyên rast ên jinan û rakirina kêmasiyan e. Yek ji pêdiviyên herî girîng ên jinan jî ew e ku dixwazin li herêmeke ewle bijîn. Em dixwazin hejmara doktoran zêde bibe. Ji bo jinên ku rastî şîdetê tên divê desteka psîkolojîk bê dayîn. Pêşkêşkerên karûbar hewce ne, di nav de karmendên lênêrînê û çavdêran.”