civak/jiyan
-

Noha Helles ji bo ku jiyana nû ava bike di kîmyayê de afrîneriyê dike
Gelek xelat û gelek sernav encama hewldana mamoste Noha Helles û keda 14 salan bûn. Wê ji madeya kîmyewî jiyana din afirand da ku ew û xwendekarên xwe jiyana nû ya ku pêkan e bi hemû detayên wê re bijîn.
-

Jinên Tûnisê bi hêvî û evîna jiyanê li dijî penceşêra pêsîrê bi ser dikevin
Tûnis, piştî ku lêkolînên zanistî zêdebûna penceşêrê pêsîrê nîşan dan ji destpêka sala 2021’ê û vir ve, plana xwe ya çaremîn ji bo şerê bi penceşêrê re ku dê heya 2030’an bidome da destpêkirin. Li gorî amûrên fermî, sala borî 3,500 bûyerên penceşêra pêsîrê hatine tomarkirin û tê texmînkirin ku heya sala 2030’yan hejmar dê bibe 5900.
-

Li Afganistanê birçîbûn û xizanî
Li Afganistanê di navbera xeta xizaniyê û birçîbûnê de xêzek pir zirav ma. Afganiyên ku bi birçîbûnê re rû bi rû ne, ji ber ku nikarin zarokên xwe têr bikin, datinîn li nexweşxaneyan. Li vî welatî piştî ku Talîban desteser kir sektorên banka û înşeatê sekinin. Xebatkarên li avahiyên bankayan bi rêzên dirêj li benda hêviya wergirtina meaşên xwe ne, êvarê dest vala vedigerin malên xwe. Ji ber qeyîrana heyî bi hezaran Kabîlî li benda destê alîkariyê ne.
-

Bazara ji bo piştgiriya zarokên nexweşên penceşêrê û dil
Çalakiyên bazara xêrxwazî ya ji bo piştgiriya zarokên bi nexweşiya penceşêrê û dil, a ku di 15'ê Cotmehê de li bajarê Bingazî yê Lîbyayê bi dawî bû. Ev bazar ji aliyê Komeleya Al-Amanî ve ji bo Lênêrîna Sêwiyan, Rêxistina Ebnai Lîbiya El-Ewfiya û Rêxistina Arid ji bo Pêşketina domdar ve hat vekirin.
-

Selwa li ser ewlehiya hesabên medyaya civakî keçên ciwan perwerde dike
Selwa Muamar diyar dike ku bilindkirina hişmendî û hînkirina hin rêzikên bikaranîna medyaya civakî ji bo keçan hewcedariyek lezgîn e, ji ber vê yekê fikiriye ku li 5 dibistanên li hemû deverên Xezayê, ji bilî parêzgeriya sereke ji Bakur, Navendî, Refah, Xanênûs dest pê bike.
-

“Divê rewşa asayî ji bo girtîgehan jî derbasdar be”
Li girtîgehan binpêkirinên mafan roj bi roj zêde dibe, ji ber sedemên cuda cezayên hevdîtin û têkiliyê li girtiyan tê birîn. Serhat Ugur bertek nîşanî rewşê da û ev bang kir; "Tu sazî tune ye ku em pirsgirêkên xwe vebêjin. Divê demildest şert û mercên girtiyan bên sererastkirin û zextên heyî bi dawî bibin.”
-

"Pêwîstiya dibistanan bi civaknasan heye"
Civaknas Hawnaz Aso da zanîn ku pêdiviya dibistanan û xwendevanan bi civaknasan heye û got: “Niha pêwîstiya dibistanan hîn zêdetir bi civaknasan heye.”
-

Li Idlibê di nav jinan de nexweşiya şekir zêde dibe
Wekî cureyên nexweşiyên din, gelek faktor hene ku nexweşiyên kronîk zêdetir dikin. Di serî de stresa psîkolojîk û hin faktorên gentîk bûne sedema zêdebûnek berbiçav a nexweşiya şekir di nav ciwan û jinên Idlibê de.
-

Jinên Sûrê li dijî tacîzê rabûn serhildanê
Li Sûrê, du mêrên ku hefteyek e jinan tacîz dikin ji aliyê şêniyên taxê ve hatin teşhîrkirin. Jinên ku diyar dikin ew li taxên xwe, di ewlehiyê de nîn in, xwestin ji bûyerên tacîzê re çareseriyek were dîtin.
-

Koçber neçar in li cihên dîrokî bijîn
Koçberên Idlibê ji ber rewşa xirab a jiyanê û hejariyê neçar dimînin ku li cihên dîrokî bi cih bibin û li deverên arkeolojîk jiyana xwe berdewam bikin.
-

Ji ber dorpêça li ser Şehbayê zarokên penaber nikarin pirtûkan peyîdabikin
Mamoste û xwendekarên herêma Efrînê dan zanîn ku ew di peyîdakirina pirtûkên dibistanan de zoriyê dibînin û gotin: "Peydanekirina pirtûkên dibistanê gelek zehmetiyên xwendinê derdixe holê ji ber wê neçar dimînin li ser depê binivîsînin û bixwînin."
-

"Herêmên dagirkirî bûne dojeh"
Endama koordînasyona Kongreya Star Nîroz Mislim têkildarî rewşa herêmên dagirkirî û bi taybetî Kantona Girê Spî got: "Girê Spî qaşo di bin navê aştiyê de hat dagirkirin, ev du sal in li ber çavên tevahî cîhanê jiyana li herêmên dagirkirî bûye dojeh."
-

Xizmên Windayan aqubeta Bahrî Kaganaslan pirsîn
Xizmên Windayan li aqûbeta Bahrî Kaganaslan ê 28 sal in winda ye pirsîn û xwestin faîl bên darizandin.
-

“Heta windayên me neyên dîtin dê têkoşîna me bidome”
Dayikên Şemiyê di çalakiya xwe ya vê hefteyê de aqûbeta Abdulmecît Baskin ê 2'ê Cotmeha 1993'an li Kizilaya Enqerê hatî binçavkirin û piştî du roj şûn de malbat gihaşt cenazayê wî pirsîn.
-

“Girê Spî warê me ye roj dê were em ê vegerin malên xwe”
Dewleta tirk du sal berê di 9’ê Cotmehê de dest bi êrîşan kir û di encamê de Girê Spî û Serêkaniyê hatin dagirkirina. Ji roja yekê ve heta niha kiryarên herî hov li bajarên dagirkirî tên jiyîn. Koçberên ji Girê Spî ku li kampa Til El-Semin dijîn gotin: "Çawa ku Girê Spî ji Cebhet El-Nusra û çeteyên DAIŞ`ê rizgar bû, wê ji dewleta tirk jî rizgar bibe û em ê vegerin ser axa xwe."
-

“Pêwîstiya jinên koçber bi çareseriyek mayînde heye”
Berendama lîsteya hevpeyman Nermîn Meruf da diyarkirin ku divê hikumet û rêxistinên mafê mirovan xwe li ber pirsgirêkên penaberên Başûrê Kurdistanê de berpirsiyar bibînin û hewil bidin ku rewşa jinên penaber ên ji ber qeyîrana aboriyê rastî şidetê tên baş bikin.
-

“Ne detayên fîlmên şer in, rastiye em rojan e dijîn”
Emîne Mihemed Mizyed dayika 7 zarokan e, ji gundê Xeşmet El-Zirgan e bi metreyan wê ji gundê Dirdara yê vediqetîne, da zanîn ku dagirkeriya tirk ji mal û milkên wan wêdetir ajalên wan kuştin û malên wan bi toban rûxandin her wiha bang li hemû welatên Ereb û civaka navdewletî kir ku ji rewşa wan re çareseriyekê bibînin û zextê li dewleta tirk a dagirker bikin ku xaka wan vala bikin êdî ji ber ku ji kiryar û binpêkirinên wan westiyan.
-

Di navbera bombebarana Tirkiye û dorpêça rejîma Sûriyeyê de, hawara jinên Şêrawa
Di nav van êrîşan de, xelkên gundên navçeya Şêrewa rûbirûyê dorpêçkirina ji aliyê rejîma Sûriyeyê ve mane ji aliyê rojhilat ve li bajarokên Nubl û Zehraa ku hêzên rejîmê li wir in, kirîn an firotina berhemên xwarinê tên astengkirin.
-

Malbatên kesên ji aliyê DAIŞ’ê ve hatine revandin çend sal in li benda agahiyan in
Rizgarkirina Minbicê hêviyek mezin da xelkên bajêr lê belê malbatên girtiyên bi destên zaliman hatine revandin roja 15’ê Tebaxa 2016’an ango roja rizgarkirina Minbicê ji bo wan bû şahiyek ku temam nebûye, ji ber ku çarenûsa gelekan hê jî nediyar e.
-

Di aloziya Sûriyê de, bi çavê Fatima Mihemed gundê Um El-Xêr
Fatima Mihemed a ku wekî jineke 50 salî xuya dike, qermiçokên rûyê wê serpêhatiya êş û xema ku ji kula hevjîn û her du kurên xwe dikşîne nîşan didin. Hevjîn û her du kurên wê bi destê çeteyên Cebhet El-Nusra di sala 2013'an de li gundê Um El-Xêr ê girêdayî navçeya Til Temirê, hatine kuştin û gund heya vê salê bûye şahidê gelek bûyerên bi êş.