هندیه عشیبی

بنغازی- مشارکت سیاسی و نمایندگی زنان به عنوان یک حق اساسی در بسیاری از قوانین اساسی و معاهدات بین‌المللی شناخته و تضمین شده است. این اصل به عنوان بنیادی برای توسعه پایدار، دموکراسی، و عملکرد مؤثر مراکز تصمیم‌گیری در نظر گرفته می‌شود.

منشور سازمان ملل متحد بر اصول حقوق بشر، برابری و ممنوعیت تبعیض تأکید می‌کند، که این اصول پایه‌های مشارکت سیاسی زنان و نمایندگی آنها در عرصه‌های سیاسی و تصمیم‌گیری را شکل می‌دهند. بر این اساس، احزاب سیاسی موظفند تمام موانع تبعیض آشکار یا پنهان علیه زنان را از میان بردارند، توانمندی‌های آنها را حمایت کنند و خط‌مشی‌هایی را برای تقویت مشارکت زنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری اتخاذ نمایند.

در لیبی، پس از انقلاب ۱۷ فوریه ۲۰۱۱، زنان برای نخستین بار با پیوستن به احزاب سیاسی فعالانه در عرصه‌های سیاسی مشارکت کردند. این امر به آنها امکان داد تا در گفت‌وگوهای سیاسی ملی، انتخابات قانونگذاری، انتخابات ریاست جمهوری و مدیریت‌های شهری شرکت نمایند، که این گامی بزرگ در جهت تقویت نقش زنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری کشور بود.

وفا عشیبی، عضو حزب مدنی دموکراتیک، اظهار داشت: «مشارکت زنان و جوانان در احزاب سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار است تا توانایی‌ها و دانش آنها در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و قانونی تقویت شود.» وی همچنین تأکید کرد که حزب به عنوان نهادی سازمان‌یافته عمل می‌کند که در راستای توانمندسازی و ارتقاء قابلیت‌های زنان برای ایفای نقش مؤثر و فعال در عرصه سیاسی به منظور خدمت به شهروندان فعالیت می‌کند.

 وی در خصوص پیوستن خود به حزب مدنی دموکراتیک، توضیح داد که از طریق پروژه «رهبران فردا» که به هدف قرار دادن زنان جوان لیبیایی با علاقه به مشارکت در فعالیت‌های سیاسی طراحی شده بود، به این حزب پیوسته است. هدف از این پروژه تقویت توانمندی‌ها و توسعه شخصیت شرکت‌کنندگان بود، که این امر از طریق برگزاری برنامه‌های شبیه‌سازی برای مدیریت کشور با همکاری نهادهای مختلف و آموزش‌هایی در زمینه پذیرش دیگران، انجام گفت‌وگوی مؤثر و برگزاری بحث‌های علمی و مدرن صورت می‌گرفت.

در تشریح دیدگاه‌های برخی افراد در جامعه لیبی نسبت به احزاب سیاسی، وی بیان کرد: «در طول چهل سال حکمرانی رژیم قبلی، باور غالب بر این بود که هر فردی که به حزبی می‌پیوندد، خائن تلقی می‌شود و احزاب به عنوان ابزارهایی برای ترویج ایدئولوژی‌ها و اندیشه‌های خاص به کار می‌روند. با این حال، این تصور صحیح نیست. احزاب، نهادهای سازمان‌یافته‌ای هستند که اعضای خود را برای مشارکت افتخارآمیز و مؤثر در فعالیت‌های سیاسی آماده می‌کنند و آنها را در جامعه معرفی می‌نمایند.» وی همچنین از زنانی که تمایل به مشارکت در فعالیت‌های سیاسی دارند دعوت کرد تا بر اساس گرایشات و اندیشه‌های خود به احزاب بپیوندند، تا آماده شوند، از آنها حمایت به عمل آید و توانمندی‌های آنها در همه جنبه‌ها افزایش یابد.

 

 

هاجر نجم، عضو ائتلاف ملی فدرال، معتقد است که اعضای زن در احزاب نقش مهمی در تقویت مشارکت زنان در فعالیت‌های سیاسی از طریق فراهم آوردن حمایت و ترغیب آنها برای مشارکت و همچنین آگاهی‌بخشی درباره حقوقی که قانون برای آنها تضمین می‌کند، ایفا می‌کنند. وی زنان لیبیایی را تشویق کرد که با پیوستن به احزاب سیاسی براساس دیدگاه‌های خود در فعالیت‌های سیاسی و تصمیم‌گیری‌ها مشارکت کنند تا از این طریق نقش آنها در جامعه تقویت شود، اعتماد به نفسشان برای اتخاذ تصمیمات و ارائه ابتکارات مؤثر برای دستیابی به ثبات کشور افزایش یابد.

هاجر نجم، در زمینه مشارکت خود در ائتلاف فدرال، بیان کرد که پیشرفت و توسعه لیبی باید بر اساس یک ساختار فدرالی با تقسیم منابع و ثروت‌های کشور میان سه منطقه برقه، فزان و طرابلس بر پایه معیارهایی چون مساحت، جمعیت و نیازهای هر منطقه استوار باشد. وی تأکید کرد که این تفسیر از فدرالیسم، برخلاف تصور رایج که آن را به معنی دعوت به تقسیم سرزمین و ایجاد تفرقه میان اقوام مختلف می‌داند، به دنبال وحدت و همکاری مؤثر بین مناطق مختلف است تا به توسعه همه‌جانبه کشور کمک کند.

وی اظهار داشت که به این حزب پیوست زیرا دیدگاه‌های شخصی‌اش با اهداف و اصول حزب تطابق دارد. او تأکید کرد که حزب نقش برجسته‌ای در تقویت مشارکت زنان در تمامی سطوح مدیریتی و بخش‌های خود دارد و زنان عضو را تشویق می‌کند تا در محافل محلی و بین‌المللی که به دنبال تحقق ثبات در کشور هستند، فعالانه شرکت کنند.

 

 

حوا الزوی، عضو حزب مدنی دموکراتیک، در مورد حمایت احزاب سیاسی از نقش زنان در فعالیت‌های سیاسی توضیح داد: «احزاب بر تقویت توانمندی‌های زنان و حل مشکلاتی که در جریان مشارکت سیاسی با آنها روبرو می‌شوند، تمرکز دارند.» وی افزود: «این امر عملی شده است از طریق برگزاری نخستین نشست زنان حزبی در لیبیا که توسط اداره زنان در حزب مدنی دموکراتیک سازماندهی شد. در این نشست، زنان زیادی از تمام شهرها و مناطق لیبی حضور یافتند تا درباره راه‌های تقویت مشارکت سیاسی زنان و بررسی موانع و چالش‌هایی که در فعالیت‌های سیاسی با آن روبرو می‌شوند، بحث و گفت‌وگو کنند.»

حوا الزوی در تأکید بر تجربیات خود در جریان مشارکت در فعالیت‌های حزبی گفت: «از طریق شرکت در آموزش‌ها، کارگاه‌ها و دوره‌هایی که توسط حزب برای تقویت توانمندی‌های اعضای زن و آماده‌سازی آنها برای شرکت در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری آینده برگزار شده، مهارت‌های فراوانی کسب کرده‌ام.» او افزود: «این برنامه‌های آموزشی به اعضای زن کمک می‌کنند تا با دانش و مهارت‌های لازم، به طور فعال در فرآیندهای تصمیم‌گیری و انتخاباتی شرکت کنند.»