رسانه و شبکه‌سازی؛ سلاح زنان برای مقابله با خشونت
بثینه العیساوی، فعال اجتماعی می‌گوید: «انجمن ما پذیرای همه زنانی است که به دلیل مشکلات اقتصادی و ناآگاهی از قانون، در معرض خشونت‌های جامعه مردسالار قرار دارند و از بیان مشکلاتشان هراس دارند.»
زهور المشرقی
تونس - شبکه‌سازی، مهمترین ابزار برای رساندن صدای زنان به گوش جهانیان است. در این میان، رسانه‌ها، به‌ویژه رسانه‌های زنان، با وجود تمام دشواری‌ها این مسئولیت را بر دوش می‌کشند.
انجمن «بثینه» که در سال ۲۰۱۸ برای حمایت از زنان آسیب‌پذیر تأسیس شد، یک مرکز روزانه است. بثینه العیساوی، رئیس انجمن می‌گوید: «ما با ارائه خدمات متنوع از جمله مشاوره، حمایت روانی-اجتماعی و کمک‌های حقوقی، تلاش می‌کنیم مانع قربانی شدن زنان شویم.»
او می‌افزاید: «انجمن همچنین از زنان مبتلا به HIV که قربانی تبعیض و طردشدگی هستند حمایت می‌کند. تلاش ما این است که از گسترش خشونت علیه این زنان که با پیش‌داوری و نگاه تحقیرآمیز جامعه روبرو هستند، جلوگیری کنیم.»
این فعال حقوق زنان درباره افزایش خشونت علیه زنان در تونس می‌گوید: «آمار خشونت و قتل زنان به طرز نگران‌کننده‌ای دو برابر شده است. در این شرایط، تنها محکوم کردن کافی نیست. باید برای اجرای درست قوانین، به‌ویژه قانون ۵۸ که در سال ۲۰۱۷ برای حمایت از زنان تصویب شد، فشار بیاوریم. این قانون اگر به درستی اجرا شود، می‌تواند آمار خشونت را کاهش دهد.»
به گفته او، شرایط نامناسب اقتصادی و اجتماعی از عوامل اصلی افزایش خشونت است. کاهش قدرت خرید و ناتوانی مردان در تامین معاش خانواده، روابط زوجین را تیره کرده و مشکلات خانوادگی را افزایش داده است.
او می‌افزاید: «قانون ۵۸ دستاورد مهمی بود که زنان تونسی پس از دهه‌ها تلاش به دست آوردند، اما متاسفانه به خوبی اطلاع‌رسانی نشده است. نه رسانه‌ها، نه جامعه مدنی و نه حتی دولت، آنطور که باید این قانون را به زنان معرفی نکرده‌اند.»
بثینه العیساوی درباره زنانی که به انجمن مراجعه می‌کنند می‌گوید: «بسیاری از زنان نمی‌دانند قانونی برای حمایت از آنها وجود دارد. حتی برخی از آنها نمی‌دانند چه رفتارهایی خشونت محسوب می‌شود. مثلاً نمی‌دانند که اخاذی یکی از شدیدترین انواع خشونت است و قانون تونس آن را جرم می‌پندارد.»
به اعتقاد بثینه العیساوی، همکاری بین نهادهای مدنی و دولتی برای مقابله با خشونت علیه زنان ضروری است. این همکاری به ویژه در مناطق محروم اهمیت دارد؛ جایی که فرهنگ مردسالارانه باعث می‌شود زنان از ترس سرزنش و انگ اجتماعی، حتی نتوانند علیه پدر یا برادر خشونت‌گر خود شکایت کنند. او می‌گوید: «باید قانون را به زبانی ساده برای همه زنان توضیح دهیم و مسیر شکایت را برایشان هموار کنیم تا از گزارش خشونت نترسند.»
او درباره نقش رسانه‌ها می‌گوید: «رسانه‌ها باید با ایجاد شبکه‌های ارتباطی، صدای زنان تونس و دیگر مناطق درگیری را به گوش جهانیان برسانند. تجربه نشان داده مشکلات زنان به هم گره خورده و از دست رفتن حقوق زنان در یک منطقه، بر زنان دیگر کشورها هم تأثیر می‌گذارد.»
بثینه العیساوی معتقد است رسانه‌ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی، نقشی کلیدی در آگاهی‌بخشی به زنان و انتقال صدای آنها به جهان دارند. به گفته او، شبکه‌سازی موثرترین راه برای جلوگیری از نقض حقوق زنان است.
در همین راستا، زینه البکری، روزنامه‌نگار تونسی می‌گوید: «بزرگترین مشکل زنان روزنامه‌نگار در تونس، محدودیت دسترسی به اطلاعات و محروم شدن از کار رسانه‌ای است. این وضعیت آینده‌ای نگران‌کننده را پیش روی ما قرار می‌دهد. این در حالی است که رسانه‌ها نقش مهمی در آگاهی‌بخشی درباره مسائل مختلف، به ویژه خشونت علیه زنان دارند.»
او می‌افزاید: «روزنامه‌نگاران برای دسترسی به اطلاعات تلاش زیادی می‌کنند. نهادهای رسمی باید با ارائه اطلاعات به ما، اجازه دهند حقیقت را بدون تحریف منتقل کنیم. با وجود همه محدودیت‌ها، ما همچنان به رسالت خود در روشنگری افکار عمومی و کمک به حل مسائل زنان و جامعه ادامه می‌دهیم.»