زنان خبرنگار در خاورمیانه؛ صدای آزادی در برابر مرگ
خبرنگاران زن لبنان، فلسطین و سوریه بیباکانه با مرگ رویارو میشوند و هرگز تسلیم نمیشوند. آنها پیوسته افشاگر اقدامات اشغالگران هستند و تصویر واقعی رنج خلقها را به جهان میرسانند.
فادیا جمعە
بیروت - در میان جنگها و مصیبتهای جهان، بهویژه در مناطق بحرانی خاورمیانه، خبرنگاران زن بر این باورند که رسانه فراتر از یک شغل، فضایی انسانی است؛ فضایی در کشاکش خیر و شر، حق و باطل، میان خلقهای مستضعف و نیروهای تاریکاندیش، کشورهای در حال توسعه و نظامهای مستکبر.
این زنان خبرنگار هر روز سرافرازانه و بیهراس از مرگ در میدان خبر حاضر میشوند. آنها میدانند آزادی بها دارد و دستیابی به فردایی با صلح و عدالت، نیازمند حضور زنان در میدانهای مبارزه است.
نبود خدمات، مانع کار آنها
صافیناز اللوح، خبرنگار شبکه اصیل در غزه از چالشهای فراوان کارش میگوید: «نخستین چالش، قتل و ترور نظاممند خبرنگاران فلسطینی توسط نیروهای اشغالگر است. برادرم احمد اللوح، تصویربردار الجزیره، هفته پیش همراه چهار عضو دفاع مدنی، هنگام انجام وظیفه در مقر دفاع مدنی غزه ترور شد. اشغالگران رسماً پذیرفتند او را به بهانه عضویت در یکی از گروهها در گذشته به قتل رساندهاند.»
او میافزاید: «اشغالگران همه خبرنگاران فلسطینی را در فهرست ترور قرار دادهاند. آنها با پهپاد و توپخانه ما را در مناطق درگیری هدف میگیرند و پهپادهای کوادکوپتر پیوسته به سویمان شلیک میکنند.»
صافیناز اللوح تأکید میکند: «قطع برق غزه از روز نخست جنگ، چالش دیگر ماست. جابجایی بین مناطق نیز ناممکن شده، بهویژه که اشغالگران غزه را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم کردهاند.»
صافیناز میگوید: «نبود اینترنت و تعقیب مداوم اشغالگران، چالشهای بزرگی هستند. اما با وجود تمامی این تهدیدها تا آخرین نفس به کارم ادامه میدهم. ما که دهههاست زیر اشغال زندگی میکنیم، با آگاهی از خطرات این حرفه را برگزیدیم و مصمم به افشای جنایات اشغالگران علیه خلق فلسطین هستیم.»
آمار رسمی دفتر رسانهای غزه نشان میدهد از آغاز جنگ در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، ۱۹۸ خبرنگار مرد و ۲۵ خبرنگار زن توسط نیروهای اسرائیلی بە قتل رسیدەاند.
«در خطرناکترین نقاط جهان کار میکنیم»
روناک شیخی، خبرنگار شمال و شرق سوریه میگوید: «ما با خطرات بسیاری روبرو هستیم. اشغالگران ترکیه بدون توجه به قوانین بینالمللی، حقوق بشر و آزادی مطبوعات، همه را هدف میگیرند. من جنگ علیه داعش را هفت سال از منبج تا باغوز، آخرین پایگاهشان، پوشش دادم. اکنون پس از داعش، با حملات ترکیه و مزدورانش مواجهیم که پیوسته خبرنگاران و غیرنظامیان را هدف قرار میدهند.»
او میافزاید: «با وجود همه خطرات و با اینکه مادرم، به کارم ادامه میدهم. خبرنگاری برایم حرفهای انسانی و راه رساندن صدای خلقم به جهان است. همانطور که مبارزان یگانهای مدافع زنان از سرزمینشان دفاع میکنند، من نیز با قلم، دوربین و صدایم مبارزه میکنم.»
روناک ادامه میدهد: «خبرنگاران زن بسیاری در پوشش جنگ به شهادت رسیدهاند. اخیراً همکارمان جیهان بیلگین در هاوار نیوز، حین پوشش درگیریهای منبج بین نیروهای سوریه دموکراتیک و اشغالگران ترکیه و مزدورانشان شهید شد. این محیط برای همه خطرناک است. ما در خطرناکترین نقاط جهان کار میکنیم و نیازمند حمایت هستیم.»
تهدید به قتل
آمال خلیل، نویسنده الاخبار لبنان از سال ۲۰۰۶ و خبرنگار میدانی جنوب لبنان در جریان حملات اشغالگران از اکتبر گذشته میگوید: «تجربه من با خطراتی فزاینده همراه بود. ما همکارانی را از دست دادیم که بهای پایبندی به وظیفه و ماندن در جنوب لبنان برای پوشش حملات را پرداختند.»
او میافزاید: «اسرائیل با حملههای مستقیم و غیرمستقیم، خواهان عقبنشینی و توقف پوشش خبری ما بود. فضای امن روز به روز محدودتر شد تا پس از ۲۰ سپتامبر با گسترش حملات، کاملاً از میان رفت.»
آمال خلیل میگوید: «خطرات دوچندان بود، اما تصمیم گرفتم در مناطق پیشرو کنار خلق مقاوم بمانم. من برتر از کسانی که در حولا، یارون یا میس الجبل زیر بمباران ماندهاند، نیستم. کمترین وظیفهام پوشش خبری بود و یک سال چنین کردم.»
او میافزاید: «اشغالگران در آگوست گذشته، به دلیل پوشش مقاومت خلق، مرا تهدید کردند. پیامی دریافت کردم که خواستار ترک جنوب بود، وگرنه خانهام را منفجر و خانوادهام را میکشند. نیروهای امنیتی تأیید کردند فرستنده اسرائیل است. وقتی این را رسانهای کردم، دوباره تهدید کردند که بهای نادیده گرفتن هشدار اول را خواهم پرداخت.»
نقض توافق آتشبس
آمال خلیل میگوید: «پیش از گسترش حملات، اشغالگران در ۲۱ سپتامبر با دفتر الاخبار تماس گرفته و خواستار توقف کارم شدند. با تشدید حملات و هدف قرار دادن هر جنبندهای، از تیمهای امدادی تا ارتش لبنان و غیرنظامیان، مجبور شدم دور از میدان کار کنم. با شروع آتشبس به خیام برگشتم و حین فیلمبرداری از فعالیتهای اشغالگران، مستقیماً هدف تیراندازی قرار گرفتم.»
او در پایان میافزاید: «به ثبت نقض روزانه آتشبس ادامه میدهم. حملات امروز از یکسال و نیم گذشته شدیدتر است. ما در خطرناکترین مرحله هستیم. وظیفهام مستندسازی آدمرباییها، قتلها و تخریب اموال غیرنظامیان است تا نشان دهم اسرائیل به هیچ قانونی پایبند نیست و هیچ فرصتی را برای کشتار و تخریب از دست نمیدهد.»