"کەس گرنگیمان پێنادات، ئەم وڵاتە ئێمەی ناوێت"
پەروانە ق. زبڵ کۆکەرەوەیەکە و دەڵێت: بەهۆی ئالودەبوون بە ماددەی هۆشبەر و ئەو ماندووبوون و کارەی کردوومە، جەستەم ڕەق بووە، ڕووخسارم شێواوە، مرۆڤەکان عەقڵیان لە چاویاندایە و کارمان پێنادەن.
ژوان کەرەمی
کرماشان- لە دەوروبەری گۆڕەپانی ئازادیگان ژنێکی کۆڵەکەیەوە دەگەڕا و دوو کیسی پڕ لە زبڵ و خاشاکی بەدەستەوە بوو، کە لە سەلـلەکانی شاردا کۆی کردبووەوە، گفتوگۆم لەگەڵدا کرد و ڕازی بوو کە بە دەنگ ژیانی سەخت و نەبوونییەکەی بگوازینەوە.
"ئەگەر ڕۆژێک کار نەکەم هیچ پارەیەکم نابێت"
"پەروانە ق." ژنێکی ٤١ ساڵە و دایکی کچ و کوڕێکە، منداڵەکانی ناردووەتە قوتابخانە و لە پۆلی یەکەم و سێیەمن، باسی ژیانی خۆی دەکات کە هاوژینەکەی بەهۆی ئالودەبوونی بە ماددەی هۆشبەرەوە ناگەڕێتەوە ماڵەوە، تەنیها هەندێک جار کە دەگەڕێتەوە داوای پارە دەکات و دەڕوات، دەربارەی ژیان و کاری خۆڵ کۆکردنەوە وتی: کارێکی زۆر قورسە، دەبێت لە گەرما و سەرمادا کاربکەم، چونکە ئەگەر ڕۆژێک کار نەکەم، پارەم دەستناکەوێت تا پارەی خۆم و منداڵەکانم بدەم، کرێی خانوو، ئاو، کارەبا، غاز، خواردن و جلوبەرگمان بە کۆکردنەوەی زبڵ و خاشاک دابین ناکرێت، زۆر ڕۆژ پێویستم بە پشوودان هەیە بەهۆی نەخۆشییەکانی تەنگەنەفەسی و ئازاری پشت و شەقیقە، بەڵام ناتوانم، ئەگەر تەنانەت بۆ یەک ڕۆژیش پاشماوە کۆ نەکەمەوە بۆ خەرجیەکانمان کێشەم بۆ دروست دەبێت.
"هاوژینەکەم منی کردە ئالودەبوو، ژیانی منی وێران کرد و ڕۆیشت"
"پەروانە ق." بەهۆی هاوژینەکەیەوە ئالودەی ماددەی هۆشبەر بووە و وتی: منی ئالودە کرد و ژیانی منی شکاند و ڕۆیشت، بە فەرمی تەڵاقی نەداوم، بەڵام نازانم لە کوێیە و من هیچ پەیوەندیم بەوەوە نییە، چەند مانگ جارێک دەردەکەوێت و داوای پارە دەکات بۆ ئەوەی بچێت کەرەستەکانی بکڕێت، ئەزموونی بەکارهێنانی چەند جۆرێکی دەرمانم هەبوو لەگەڵ هاوژینەکەم، چەند ساڵێک ئالودە بووم، کەس فریام نەکەوت، کامپی وازهێنان لە ماددەی هۆشبەر درۆیە، تەنها خۆم بە ئیرادەوە بڕیارم دا و وازم لێهێنا، ئەوە تەنها لە پێناو منداڵەکانمدا بوو.
"کەس کارم پێ نادات"
سەبارەت بە تێڕوانینی خەڵک بۆ ئالودەبوون و خۆنمایشکردنی خاوەنکارەکان وتی: بەهۆی ئەم ئالودەبوونە کەس کارمان پێنادات، لەکاتێکدا زۆر کەس مادەی هۆشبەر بەکاردەهێنن و بووەتە شتێکی ئاسایی، من لە منداڵییەوە کارم کردووە، لە کارگەیەکدا کارم کردووە، لە کشتوکاڵ و دروێنەکردن و فرۆشتن و بازرگانیکردندا کارم کردووە، پێش هاوسەرگیری چەند ساڵێک چێشتلێنەر بووم و لە چێشتخانەیەک کارم دەکرد، بەهۆی ئەم زۆر کارکردن و ماندووبوونەمەوە جەستەم ڕەق بووە، ڕووخسارم شێواوە و مرۆڤەکان مێشکیان لە چاویاندایە و کارمان پێنادەن، بۆیە بڕیارمدا پاشماوە کۆبکەمەوە و لەژێر بارگرانی کەسدا نەبم، کەس گرنگی بە ئێمە نادات، ئەم وڵاتە ئێمەی ناوێت.
"دەبێت منداڵەکانم بە تەنیا لە ماڵەوە بەجێبهێڵم"
پەروانە باسی سەختی کارەکەی کرد و وتی: کۆکردنەوەی پاشماوە کارێکی قورسە، ئێستا کەس بەم گەرمایە کار ناکات، بەڵام من ناچارم، ناتوانم دانیشم چونکە ئەگەر ئیش نەکەم بژێویمان نابێت، من ڕۆژانە بە ٢٠٠ بۆ ٢٥٠ هەزار تمەن پەیدا دەکەم، بەڵام هێشتا پارەی پێویستم دەست ناکەوێت، ئێستا کە لێرەم، دوو منداڵی پۆلی یەکەم و سێیەمم بەتەنها لە ماڵەوە بەجێهێشتووە، هیچ کێشەیەکم نییە، بەڵام بەردەوام لە خەمی ئەواندام.
"چەند جارێک لە شەقامە بێدەنگەکاندا هەراسان کرام"
پرسیارم لەبارەی هەراسانکردنی جەستەیی و زارەکی لێکرد و وتی: بە گشتی خەڵک باشن و یارمەتیم دەدەن، زۆر جار پارە یان خواردنم پێ دەدەن، ڕێز دەگرن و ئەم ڕێزە بۆ من بەسە، بەڵام هەندێک لە پیاوانیش کێشە دروست دەکەن، گاڵتەم پێدەکەن و هەندێک جار داوای ناشیرین و بێ ئەخلاقی دەکەن، چەند جارێک لە شەقامە تایبەتەکاندا هەراسان کراوم، بەڵام دەتوانم بەرگری لە خۆم بکەم، بەڕاستی مرۆڤ تێناگات کە چۆن ئەمانە کەسانێکن کە بیر لە ئازاردانی ژنێکی هەژار دەکەنەوە کاتێک دەیبینن، بەڵام من لە کاروباری خۆمدام و هەرکاتێک منیان هەراسانکرد، دەتوانم بەرگری لە خۆم بکەم.