بە مەبەست ژنان لە خەباتی مەدەنی دوور دەخرێنەوە

ژنان وەک ناوەندێکی گرنگی گەشەسەندنی دیموکراسی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چالاکی گەورە ئەنجام دەدەن و بەشداری سەرەکی خەباتی مەدەنین، بەڵام لە باشووری کوردستان بە سیستم ژنان لەو خەباتە مەدەنییە دوردەخرێنەوە.

لاڤە کوردە

 

سلێمانی- خەباتی ژنان بۆ سڕینەوەی جیاکاری ڕەگەزی هەمیشە کارا بووە، داکەوتن و هەستانەوە، تێوەگلان لە سیاسەتی پیاوسالاری و هەروەها هەستانەوەی بە خۆیەوە بینیوە، هەرگیز ژنان کۆڵیان نەداوە و لەو پێناوەدا جەنگاون، ئەم جەنگەش لەڕێگەی خەباتی مەدەنی زیاتر بەدەستهاتووە.

 

خەباتی مەدەنی شێوازێکی خەباتە کە لە ڕێگای ناتوندوتیژ، بە کەڵک وەرگرتن لە هێزی خەڵک وەک ڕێپێوان و بایکۆت و مانگرتن هەوڵدەدا گۆرانکاری لە کۆمەڵگەدا پێکبێنێت، دژایەتی سیاسەتێکی نادادپەروەرانە بکات و هەوڵی گۆڕینی بدات، خەباتی مەدەنی پێویستی بە بەشداریی بەرچاوی ژنان هەیە، بەڵام هاوشان لەگەڵ بەشداریی بەرچاوی خەڵک، دەبێت خاوەن تاکتیک و ستراتیژی دیاری کراو بێت و هەروەها سیستماتیک بێت.

 

لەم چەند ساڵەی دواییدا هاتنە مەیدانی ژنانی باشووری کوردستان لە بوارە جۆراوجۆرەکاندا جێی دڵخۆشییە کە یەکگرتووانە و بە شێوازێکی مەدەنی و جەماوەری لە مەیداندا هەن، بۆ نموونە بەشداریی بەرچاویان لە هەوڵە ژینگە پارێزییەکان، شانۆی سەر شەقام و ڕاوەستان بەرامبەر زوڵم و نادادی، بەشداری لە کەمپەینەکانی دژی توندوتیژی و داگیرکاری وڵات و خاک.

 

لەسەر گرنگی چالاکی و به‌شداریی ژنان له‌ ڕێکخراوه‌ مه‌ده‌نییه‌کان ده‌توانین بڵێین، هه‌ستانه‌وه‌ی ژنانه له‌سه‌ر ئیراده ‌و ویستی خۆیان، نیشانەی چالاک ‌بوون و لە مەیداندا بوونی ژنان بۆ گه‌شه‌ی فه‌رهه‌نگ و هونه‌ر و هێنانه‌ سه‌رشه‌قامی داواکارییه‌ ڕه‌واکان به‌ شێوه‌ی مه‌ده‌نییانه‌یە.

 

مێژوو، هەم لە ڕووی سیاسی و هەم ئەدەبی و هەم کۆمەڵایەتییەوە، شایەتی بۆ پێشەنگ بوونی ژنانی باشوور دەدات، بەڵام لە ئێستادا و بەمەبەست لەو پێشەنگ بوونە و بەشدارییە مەدەنییەی ژنان دەدرێت و بە قسەکردن لەسەر ژنان و خەباتە مەدەنییەکان دەیانەوێت ژنان بگەڕێننە دواوە.

 

دەیانەوێت ژن هەمیشە پرسکەر بێت

سیستمی باڵادەستی پیاوان بنەمای عەقڵیەت و ئایدۆلۆژیای خۆی لە دژی ژیانی ئازادانەی ژنان بنیادناوە، لە هەموو پڕۆسە و قۆناغێکی مێژوودا، لە ئیرادەی ژن دراوە، لەم سەردەمەدا ئەو قەیرانە دارایی و کۆمەڵایەتی و سیاسیانەی کە ڕووبەڕووی کۆمەڵگە بوونەتەوە، دەیانەوێت بە باس هێنانە سەر ژنان لە بیر خەڵکی ببەنەوە.

 

لە کۆمەڵگەی پیاوسالاردا ژنان لە ڕابردوودا چاویان لە دەمی باوک و براکانیان و نێرەکانی کۆمەڵگە بووە تاکو بڕیار لەسەر ژیان و خواستەکانیان بدەن، ئەم ئەقڵیەتە کە ساڵانێکە کاڵبووەتەوە، بەڵام کاریگەری هەرماوە و ئێستا دووبارە دەیانەوێت ژن بخەنەوە ناو ئەو دۆخە.

 

ئەم عەقڵییەتە لە ئێستادا لەلایەن دەسەڵاتەوە پەرەی پێدەدەرێت، چ لە ڕێگەی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان یاخود لەڕێگەی مزگەوت و پیاوە ئاینییەکانەوە بێت، هەمیشە هەوڵ دەدات لە ژن و دەستکەتەکانیان بدات، لەلایەکی دیکەوە کاتێک ژنان دەیانەوێت ڕێپیوان یاخود خۆپیشاندان بکەن بە بیانووی پێنەدانی مۆڵەت بێدەنگیان دەکەن.

 

ژنان دەبێت خاوەن بڕیاری خۆیان بن

بۆئەوەی ژن ڕۆڵی کارا ببینن و هەوڵی کۆتایهێنان بەو عەقڵیەتییە بدەن، دەبێت خاوەن بڕیاری خۆی بێت و لەسەر پرسەکان قسە و سەنگایی هەبێت، هەروەها هەمیشە هۆشیار بن لە بەرامبەر نادادی و توندوتیژییەکانی سەریان لەلایەک و هێرشەکانی سەر گەل و نەتەوە و خاک لەلایەکی دیکە، هەوڵ بدەن دەنگیان هەبێت و بەشداری کەمپەین و ڕێپێوان و ناڕەیەتییەکان بکەن.

 

هەروەها گۆڕانكارییەك لەڕووی چۆنایەتییەوە لە گشتی پڕۆسەکاندا بەرجەستە بكەن و رۆڵی بەرچاویان هەبێت لە نەهێشتنی تەواوی جیاكارییە رەگەزییەكان و نەهێشتنی ئەو نادادییە كۆمەڵایەتی و ئابورییە و بەرقەراركردنی سیاسەتێكی دروست، كە ڕەنگدانەوەی هەبێت لە ستراتیژو یاسا تایبەتمەندەكان.

 

لە خەباتی ژناندا ڕاستیی گۆڕانکاری بەدی دەکرێت، لە قۆناغی ئەمڕۆی خەباتدا ژنان لە سەرتاسەری جیهاندا هەڵگری دروشمی "ژن، ژیان، ئازادی"ن، ئەمەش سەلمێنەری ئەوەیە کە ژنان جیهان و عەقڵیەتی پیاوسالار دەگۆڕن، ژنان ئەمڕۆ لەسەر ئەم باوەڕە خەباتی مەدەنی درێژە پێدەدەن.