زهوور مەشرەقی

 

تونس- سەرەڕای بەستێنە جیاوازەکانی نێوان تونس و سووریا، ژنە ڕۆژنامەنووسەکان لە هەردوو وڵاتدا بە خەباتێکی هاوبەش بۆ ئازادی ڕۆژنامەگەری و مافی ژنان بۆ پراکتیزەکردنی ڕۆژنامەگەری بەبێ سنووردارکردن یەکگرتوون، ئەو دەنگانەی هاودەنگی لە تونسەوە بەرز دەبنەوە، تەنها بۆ پشتیوانییەکی ئەخلاقی ؛ و ڕۆژنامەگەری سەربەخۆ نین.

لەگەڵ بەردەوامیی سەرکوتکردنی ژنانی ڕۆژنامەنووس لە سووریا، هاودەنگی ڕۆژنامەوانی وەک بەرپرسیارێتییەکی دەستەجەمعی دەمێنێتەوە، چونکە ڕۆژنامەگەری ئازاد ناتوانرێت بە تۆقاندن بخنکێنرێت، هەروەها ناتوانرێت بە بێدەنگی بمرێت.

ژنە ڕۆژنامەنووسانی سووری ڕووبەڕووی دوو هێندە سەرکوت دەبنەوە ئەوان بە پلەی یەکەم بەهۆی ڕەگەزەکەیانەوە دەکرێنە ئامانج، دواتریش بەهۆی پیشەکەیانەوە، ئەمەش دەیانخاتە ڕووبەڕووبوونەوەی ڕاستەوخۆ لەگەڵ ڕژێمە پاوانخوازەکان و گروپە چەکدارەکان.

لەم دواییانەدا، پەیامنێری ئاژانسەکەمان، لەگەڵ ئەو ژنانە چاوپێکەوتنی کردووە، کە لەلایەن کەسانی نەناسراوەوە هەڕەشە و دەستدرێژی جەستەیییان کراوەتە سەر، دەزگاکە پەیامی هەڕەشەی ڕاستەوخۆی پێگەیشتووە، ئەمەش وەک هەوڵێک بۆ بێدەنگکردنی ئەو دەنگانەی کە ڕاستییەکان بۆ جیهان دەڵێن.

سەرەڕای ئەم مەترسیانە، ژنە ڕۆژنامەنووسانی سووری بەردەوامن لە ئەنجامدانی کارەکانیان، بێهیوابوون لە هەڕەشەکان، ئەمەش وایان لێدەکات ببێتە ڕەمزی خۆڕاگری لە بەرامبەر سەرکوتکردن و تۆقاندن.

ڕیم سعوودی، ئەندامی سەندیکای نیشتمانیی ڕۆژنامەنووسانی تونس دەڵێت، ژنە ڕۆژنامەنووسان لە سووریا ڕووبەڕووی واقیعێکی توند دەبنەوە کە دوو تەحەددای بەسەریاندا دەسەپێنێت، ئەو ڕوونی دەکاتەوە کە ڕژێمە ستەمکارەکان، بەتایبەتی ئەوانەی کە ئایین وەک بیانوویەک بۆ توندکردنەوەی دەستی خۆیان بەکاردەهێنن، بە پلەی یەکەم ژنان دەکەنە ئامانج، هەوڵدەدەن ئازادییەکانیان نەک تەنها وەک هاوڵاتی بەڵکو وەک ڕۆژنامەنووسێک کە بەرپرسیارێتی ئاشکراکردنی ڕاستییەکانیان لە ئەستۆ بگرن.

ئاماژەی بەوەشکرد، "هاودەنگی لەگەڵ ڕۆژنامەنووسانی ژن لە سووریا هەڵبژاردن نییە، بەڵکو ئەرکێکی پیشەیی و ئەخلاقییە. ئێمە لە تونس سەرەڕای ئەو تەحەددایانەی ڕووبەڕوومان دەبێتەوە، دەزانین ئەوەی هاوکارەکانمان لە سوریا تووشی دەبن لە دەرەوەی خەیاڵدایە، ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەوان "لەژێر هەڕەشەی بەردەوامدا کاردەکەن، و ئەرکی ئێمەیە دەنگمان بەرزبکەینەوە بۆ پشتگیریکردنیان، چونکە ئازادی ڕۆژنامەگەری دابەشنەکراوە، و هەر پێشێلکارییەک بەرامبەر ڕۆژنامەنووسێکی ژنە". هێرشکردنە سەر تەواوی پیشەکە”.

ڕۆژنامەنووس ڕیم سعوودی ستایشی خۆڕاگری ژنە ڕۆژنامەنووسانی سووریای کرد و خەباتی ئەوانی لە دژی سەرکوت و هەراسانکردن بە بەشێک لە شەڕێکی فراوانتر لە لایەن ژنە ڕۆژنامەنووسان لە سەرانسەری جیهانی عەرەبیدا بۆ ئازادی ڕادەربڕین و ڕۆژنامەگەری سەربەخۆ زانی.

لای خۆیەوە، ڕۆژنامەنووسی تونسی حەنان ئەلعەرید جەختی لەسەر گرنگی پاڵپشتیکردنی ژنە ڕۆژنامەنووسانی سووریا کردەوە، نەک تەنها لەڕێگەی لێدوان و ڕاگەیاندنەکانەوە، بەڵکو بە تیشک خستنە سەر قوربانیدانەکانیان لەڕێگەی ڕووماڵی ڕۆژنامەوانی و ڕاپۆرتی بەدواداچوونەوە وتی، "ئێمە نامانەوێت ڕۆژنامەنووسان ببینە تەنها هەواڵ، بەڵکو بەردەوام بین لە گواستنەوەی. ئەرکی ئێمەیە کە بە قەڵەم و پلاتفۆرمی میدیاییمان کەڵک وەربگرین بۆ ئەوەی ئاشکرای بکەین کە چییان بەسەردا دێت". ڕێوڕەسمێک سەبارەت بە چیرۆکەکانی خۆڕاگرییان، بۆ ئەوەی ئازارەکانیان لە سێبەردا نەمێننەوە."

ئەو دووپاتی کردەوە کە ژنە ڕۆژنامەنووسانی ناوچە جێناکۆکەکان بەرگەی هەلومەرجی سەخت دەگرن، لەگەڵ ئەوەشدا بڕیاریان داوە بەردەوام بن لە کارە ڕۆژنامەوانییە ڕاستگۆکانیان، هاوسۆزی خۆی لەگەڵ ژنە ڕۆژنامەنوسانی سووریا دەربڕی و وتی، "هاوپشتی لەگەڵ ئەوان نابێت تەنها دروشم بێت، بەڵکو پابەندبوونێکی ڕاستەقینە بێت کە بە نووسین لەسەر ئازارەکانیان و پاڵپشتیکردنیان لە پلاتفۆرمە میدیاییە جیاوازەکاندا بکرێتا".