مالڤا محەمەد 

 

ناوەندی هەواڵ- نادا ئامانجی بەهێزکردنی ژنان و پاراستنی مافەکانی ژنانە لە ڕێگەی ستراتیژێکەوە کە لەسەر بنەمای مافەکانی مرۆڤ دامەزراوە. 

  

لەم چوارچێوەیەدا ئاماژە بە سیداو (پەیماننامەی نەهێشتنی هەڵاواردن دژی ژنان)، ڕێککەوتننامەی ئەستەنبوڵ و بەڵگەنامەکانی وەک بڕیارنامەی ١٣٢٥ی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان سەبارەت بە ژنان، ئاشتی و ئاسایش دەکات، بۆ زانیاری زیاتر لەسەر هەوڵەکانی هاودەنگی نادا، لەگەڵ دکتۆر ئەنجێلا سوڵتان ئەلمەعمەری،  ئەندامی دەستەی کارگێڕی نادا و دامەزرێنەری ناوەندی ستراتیژی پشتیوانی منداڵانی یەمەن،  چاوپێکەوتنمان ئەنجامدا. 

  

ئایا نادا چۆن دامەزرا و ئایا ئامانجەکانی بەدەستهێنا؟ 

هاوپەیمانییەکە لە کۆنفرانسی ژنانی باکووری ئەفریقا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە لە نێوان ٣١ی ئەیلوول تا ٢ی حوزەیرانی ٢٠١٣ لە ئامەد بەڕێوەچوو، پێکهێنرا و ژنان لە ٢١ وڵاتەوە بەشدارییان کرد و نادا بە دروشمی "ژن، ژیان، ئازادی" دامەزرا. ئەم هاوپەیمانییە وەک ڕێکخراوێک بۆ کۆکردنەوەی ژنان بە ئامانج و دیدێکی هاوبەشەوە دامەزرا. 

 

نادا چی بەخشی بە ژنان و گەیشتە کام وڵات؟ 

لە ڕێگەی هاودەنگی و هاوکاری و زانیاری و پشتیوانی لە نێوان ژناندا گەشەی کرد، لیژنەکان پێکهێندران و دامەزراوەی ڕێکخراوەیی لەسەر ئاستی نیشتمانی و نێودەوڵەتی پەرەی پێدرا، لەماوەی چوار ساڵی ڕابردوودا، سەرەڕای هەموو ئاستەنگییەکان، هاوپەیمانی هەڵوێستی خۆی پاراستووە و تراکت و نامەی کراوە و چالاکی ڕێکخراوی پەیوەست بە مافەکانی ژنان دەرکردووە. 

  

کارەکانی بە هۆی پەتاکە و ململانێ ناوخۆییەکانەوە قورس بوو، بەڵام نادا لەم پرۆسەیەدا لەسەر پلاتفۆرمە دیجیتاڵییەکان چالاک بوو. پەیوەندی لەگەڵ ڕێکخراوەکانی ژنان لە فەلەستین، ئێران، عێراق (هاوپەیمانی ١٨٨)، ژنانی ئێزدی، و ڕێکخراوەکانی ژنان لە ئەفغانستان و باکوور ڕۆژهەڵاتی سووریا پەرەی پێدرا. ئەو پەیوەندی بە تۆڕی "ژنەکان لە قاڵبدانی داهاتوو" لە بەرلین و لەگەڵ کۆنفرانسە بنەڕەتییەکانی ژنان لە تونسدا هەبوو. 

 

ئایا سەرکەوتوو بوو لە بەرەنگاربوونەوەی هەڵاواردن و نەتەوەپەرستی و چەوساندنەوەی ئایینی؟ 

ئەم کێشانە ئەوانە نین کە لە یەک ڕۆژدا چارەسەر بکرێن؛ بەڵام لە پرەنسیپە بنچینەییەکانی هاودەنگیدا شەڕی هەڵاواردن هەیە. زۆرێک لە ئەندامەکانی لە شوێنەکانی ژێر گوشاری داگیرکاری و ململانێ لەگەڵ دەسەڵاتە پیاوسالارەکاندا دێن. ئەمەش خەباتی دیموکراسیش بەهێزتر دەکات. ئامانجمان بنیاتنانی هاوپشتی ژنانی ناوچەیی و جیهانییە لە چوارچێوەی بنەماکانی ئازادی و دادپەروەری و هاوپشتی. 

  

ئایا خەباتی هاوبەشی ژنان دەتوانێت ڕێگای ڕزگاری بێت لە توندوتیژی و شەڕ؟ 

بەڵێ نادا ژنانی جوگرافیا جیاوازەکان لە ژێر یەک پلاتفۆرمدا کۆدەکاتەوە، ئامانجیان بونیادنانی هێڵێکی هاوبەشی خەباتە. ئێمە پێمان وایە بزووتنەوەیەک بە دەنگ و هەڵوێستێکەوە، خەبات بۆ هەمان ئامانج بکات، ئەنجامێکی کاریگەر لە سەر زەویدا دەهێنێت. لە ڕێگەی ئەم یەکڕیزییەوە ژنان دەتوانن بیرۆکەی ئازادی و دیموکراسی لە وڵاتەکانیاندا بڵاوبکەنەوە. 

 

سەختییەکان چین؟ 

سەرەتا ستراتیژی و سیستمێکی ڕوونمان نەبوو، بە تێپەڕبوونی کات سەرۆکایەتی و سکرتاریەت و دەستەیەکی گشتیمان دامەزراند. بەهۆی قورسی کاری ئەندامان، تاکە کێشە پەیوەندی دیجیتاڵی و نەتوانینی کۆبوونەوە بوو، هەروەها لە هەندێک وڵاتدا بەهۆی هۆکاری ئەمنی نەمانتوانی ڕووبەڕوو کۆببینەوە. 

  

لە کۆنفرانسەکەدا کە دوو ساڵ لەمەوبەر بەڕێوەچوو، چوارچێوەی بەڵگەنامەکە تاوتوێ کرا. کۆمیسیۆن و ئەرکەکان دیاری کران و هەنگاوی کۆنکرێتیتر نرا، وەک پلاتفۆرمی ژنانی ناوچەیی. بەهۆی ئەکاونتی دیجیتاڵ میدیاوە گەیشتینە زۆر کەس و وۆرک شۆپ و پانێڵ ئەنجامدرا. 

  

ئامانجی سەرەکی ئەو هاوپشتییە، گەیاندنی هاودەنگیی نێوان ژنانە بۆ ئاستێکی دامەزراوەیی و پەرەپێدانی بەرخۆدانێکی هاوبەش لە دژی پیاوسالاری و شەڕ و هەژاری و هەموو جۆرە جیاکارییەک.