ڕۆنیدا حاجی

 

حەسەکە- ٣٠ هەزار خێزانی ئەرمەنی لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دەژین، ئەم خێزانانە لە فەرمانی دەوڵەتی داگیرکەری تورکیا لە ساڵی ١٩١٥ لە دژی گەلی ئەرمەنستان ڕزگاریان بووە و ڕوویان لە ڕۆژئاوای کوردستان کردووە، بە ئامانجی ڕێکخستن و کۆکردنەوەی کۆمەڵگەی ئەرمەنستان، یەکەمین کۆنگرەی ئەنجومەنی کۆمەڵگەی ئەرمەنستان لە ٢٠ی تەمووزدا بەڕێوەچوو.

 

ئارەڤ قەسەبیان، ئەندامی ئیدارەی ئەنجومەنی کۆمەڵگەی ئەرمەنستان، سەبارەت بە بەستنی کۆنگرەکە ڕایگەیاند کە بەستنی کۆنگرەی ئەنجوومەنی کۆمەڵگەی ئەرمەنستان لە کاتێکی زۆر هەستیاردا هەنگاوێکی سەرکەوتوو بووە و وتی: لە ساڵی ١٩١٥ گەلی ئەرمەن لەلایەن دەوڵەتی عوسمانییەکانەوە کۆمەڵکوژ کران، لە ئەنجامدا هەزاران کەس کوژران و ئاوارە بوون، دوای شۆڕشی ڕۆژئاوا و داننان بە فەلسەفەی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵڵا ئۆجالان، ئەنجومەنی کۆمەڵگەی ئەرمەنی دامەزرا، ئەم ئەنجومەنە دەرفەتێک بوو بۆ کۆمەڵگەی ئەرمەنی بۆ داننان بە ڕاستییەکاندا و ڕێکخستنی سیاسەتەکانیان و پاراستنی کولتووری خۆیان، ئێمە وەک گەلی ئەرمەنستان بوونمان هەیە، هەمیشە هەوڵی سەلماندنی خۆمان دەدەین.

 

"دوژمنی دوێنی و ئەمڕۆ وەک یەکە"

ئارەڤ قەسەبیان، ئاماژەی بەوەکرد کە لە ساڵی ١٩١٥ەوە پلانی جینۆساید دژی گەلی ئەرمەن بەردەوامە و لە درێژەی قسەکانیدا وتی: دوژمنی دوێنێ و ئەمڕۆش هەر ، عوسمانییەکان گەلی ئەرمەنیان کۆمەڵکوژ کرد و بڵاوەیان پێکرد، ئەمڕۆ دەوڵەتی تورک دەیەوێت ئامانجی عوسمانییەکان بەدی بهێنێت و ئەرمەنییەکان لە هەر شوێنێک بن بیانکوژێت، لە عەفرین و سەرێکانی ئەرمەنەکان تووشی جینۆساید و کۆچکردن بوونەتەوە و دەبێت ئاگاداری ئەو پلانانە بین و ڕێگری لە دوژمنان بکەین کە ئامانجەکانیان نەپێکن، ئەمڕۆ لە سایەی فەلسەفەی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵڵا ئۆجەلان ئیرادەمان هەیە، یەکگرتووین و بە زمانی خۆمان دەخوێنین، ئێمە هێزی بەرگریمان بنیاد ناوە و لە هەموو بوارێکی شۆڕشدا بەشدارین، ئەمە هەنگاوێکی سەرکەوتووە و نموونەیە کە چۆن پرۆژەی دیموکراتی نیشتمانی پرۆژەیەکە کە ماف و دەرفەت بە هەموو کەسێک دەدات بۆ پاراستنی ناسنامە و بوونی خۆی.

 

"ژنانی ئەرمەنی ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە یەکخستنی کۆمەڵگەی ئەرمەنستان"

لە کۆتایی قسەکانیدا ئارەڤ قەسەبیان وتی: بوژانەوە و ڕێکخستنی گەلی ئەرمەن بە سەرکردایەتی ژنانی ئەرمەنی ڕوویدا، نەک تەنها لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، بەڵکو لە قەرەباخیش ژنانی ئەرمەنی شەڕێکی گەورە دەکەن، ئەمڕۆ ژنانی ئەرمەنی تۆڵەی منداڵی و کۆمەڵکوژییە مێژووییەکان بە شوناس، فەرهەنگ و مێژووی خۆیان دەکەنەوە و هەوڵ دەەدەن کۆمەڵگەی ئەرمەنی بنیاد بنێن، ئامانجی سەرەکیمان لە کۆنگرەکە ئەوەیە کە نیشانی هەموو لایەک بدەین کە ئێمە بوونمان هەیە و لەناو ناچین، ئێمە بە ڕێکخستن خۆمان زیندوو دەکەینەوە و تۆڵەی خۆمان دەکەینەوە.