فادیا جومحە

 

بەیروت- پڕۆژەی " Blue Tyre" لە شاری تایری باشووری لوبنان بۆ گەشەپێدانی دەریا و کەناراوەکان دەستیپێکرد، پڕۆژەکە لەلایەن ئاژانسی گەشەپێدانی نەتەوەیی ئیتاڵیاوە پشتگیری دەکرێت، لەلایەن شاندێکی ٨ کەسی کە بەشدارییان لە کۆنفرانسێک لەسەر ژینگە لە ئیتاڵیا کرد و ٥ ژن بەشدارن لە پڕۆژەکەدا.

 

وەک بەشێک لە پڕۆژەکە، بەشداربووان هەوڵدەدەن سوود لە دروستکردنی سیستمی پلاندانانی ناوخۆیی و جێبەجێکردنی هەوڵەکان و پەرەپێدانی ناوچە دەریایی و کەناراوەکان وەربگرن، ئامانجی ئەم پڕۆژەیە ڕووبەڕووبوونەوەی هەڕەشەکانی گۆڕانی کەشوهەوا و جێبەجێکردنی ڕێوشوێنەکانە بۆ چاودێریکردنی ژینگە و بەڕێوەبردنی پاشەڕۆی دەریایی و کەناراوەکان بۆ دابینکردنی پێویستی دەستگەیشتن بە دەسەڵاتە ناوخۆیی و کۆمەڵایەتییەکان، هەروەها لەگەڵ هەڵمەتی هۆشیاری ژینگەیی و خەبات دژی پاشەڕۆ لە دەریا و کەناراوەکان. 

 

"بۆ ژینگەیەکی باش کۆنفرانسێکی باش بوو"

کەوسەر قەتیش، ئەندازیاری بیناسازی بە ناوی شارەوانی تایر، بەشداری لە کۆنفرانسەکەدا کرد و ئەم زانیارییانەی دەربارەی پڕۆژەکە ئاشکراکرد: تایر شارێکە کە هێڵی دەریایی و کەناری هەیە، بۆیە گرنگە بەردەوام بین لە کارەکانمان لەسەر ئاستی کۆمەڵایەتی و ئابووری و ژینگەیی، ئامانجمان ئەوەیە کە چەندین پرۆژە و هەوڵی بۆ تەرخان بکەین، یەکێک لەو پڕۆژانە شارەوانی تریکیازییە لە باشووری ئیتاڵیا و هەندێک لە ئیتاڵییەکان بە هەماهەنگی لەگەڵ پڕۆژەکە لەلایەن ئاژانسی گەشەپێدانی نەتەوەیی ئیتاڵیاوە گرنگ بوون بۆ پێشکەشکردن و وەرگرتنی بیرۆکە و تاقیکردنەوەکان، لەگەڵ هەندێک لە سەرکردەکانی کۆمەڵەکان کۆبووینەوە و گفتوگۆمان کرد لەسەر بەکارهێنانی بۆشایی کۆمەڵایەتی لە تایر و پوگلیا و گەشەکردنی، وتیشی: کۆبوونەوەکە سوود بە هەردوو وڵات دەگەیەنێت لە ژینگەیەکدا کە ئامانج لێی بەردەوامبوون و پەرەپێدانی دەریا و کەناراوەکانە.

 

"کۆنفڕانسەکە سوودێکی زۆری پێمان بەخشی"

مەریەم بزی، چالاکوانی ژینگەیی کە بەشداری لە کۆنفرانسەکەدا کردووە ڕایگەیاند کە کاری لەسەر بوونەوەرە دەریاییەکان دروستکردنی باڵەخانەکان کردووە، وتی: لە تەمەنێکی بچووکدا دەستم بە کاری خۆبەخشی کردووە و تاقیکردنەوە خۆبەخشییەکانم و ئەو تاقیکردنەوانەی کە لە ڕێگەی کاری مەیدانییەوە بەدەستم هێناوە گەشەیان کردووە، رۆژ لە دوای ڕۆژ کێشەی ژینگە لە زیادبووندایە، وەک بەشێک لە پڕۆژەکە، بەشداریم لە کۆنفرانسەکەدا کرد، ئەو پەروەردەیەی کە بینیم زۆر گرنگ و بەسوود بوو، ئەم کۆنفرانسە سوودی زۆری هەبوو، لە ڕووی پاراستنی ژینگەوە، بینیمان کۆمەڵگەی ئیتاڵی و لوبنانی لە چ بەشێکدا کۆدەبنەوە.

 

"نەک تەنها ژینگە، بەڵکو تیشکمان خستە سەر چەندین کێشەی کۆمەڵایەتی دیکە"

ڕەنیم تەحان، ژینگەناس و خوێندکاری ماستەری بەشی زیندەزانی دەریایی لە زانکۆی زانستی لوبنانی وتی: سەنتەری زانستی دەریایی نیشتمانی لوبنان دەرفەتێکی باشی پێدام بۆ لێکۆڵینەوە لە کێشە دەریاییەکان، کۆنفرانسەکە زۆر بە نرخ بوو، کێشە ژینگەییەکانی ئیتاڵیا هاوشێوەی کێشە ژینگەییەکانی لوبنانن و پێویستە ئەم کۆمەڵگایە سوودمەند بێت لێی بۆ ئەوەی زیان بە ژینگە نەگەیەنێت، ئەو چارەسەرانەی دۆزیویانەتەوە و ڕێگاکانی هۆشیارکردنەوەی کۆمەڵگە، ئەم پەروەردەیە ڕێگای چارەسەری هەموو کێشەکان نیشان دەدات، بۆ نموونە، بە شێوەیەک کە سوود بە هەموو کۆمەڵگە بگەیەنێت، باسی ئەوە دەکەین کە چۆن بەشداری دەکەین،  توانامان هەیە، بەڵام هیچ شوێنێک نییە بۆ کۆکردنەوەی ئەم توانایانە، ئەمەش وای لێکردم بیرۆکەکانم لە چوارچێوەی کۆمەڵگەدا فراوانتر بکەم.