بەغدا

 

پێشنیاری هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسی عێراق نیگەرانی چالاکوانانی مافی مرۆڤی دروستکردووە کە پێیان وایە ئەو یاسایە دەستکەوت و مافەکانی ژنان زەوت دەکات و ڕەنگە دەرگای هاوسەرگیریی منداڵان بکاتەوە.

 

دوێنێ ٨ی ئاب، عێراقییەکان بۆ جاری دووەم لە گۆڕەپانی تەحریر لە ناوەندی بەغدای پایتەختی عێراق، ناڕەزایەتییان دەربڕی و داوایانکرد، هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسی لەلایەن پەرلەمانەوە پەسەند نەکرێت.

 

 هونەرمەند ئیسرا عوبەیدی ڕایگەیاند، بەردەوام دەبین لە ڕێگریکردن لە پەسەندکردنی هەمواری یاسای باری کەسی هەموو ڕۆژێک، چونکە یاساکە ژنان دەکاتە کۆیلە و مافەکانیان قۆرخ دەکات.

پارێزەر زەینەب جەواد وتی: ئەم پێشنیارە ڕەتدەکەینەوە، چەند هەفتەیەک پێش ئێستا خۆپیشاندانێکی ناڕەزاییمان ڕێکخستبوو، بەردەوام دەبین لە ناڕەزایەتیەکان تا ئەوەی ئێمە ئاواتەخوازین بەدەست بهێندرێت، ئەم پڕۆژەیە دەبێتە هۆی دزینی مافەکانی ژنان.

 

ڕوونیشی کردەوە، بێبەشکردنی ژنان لە میرات و سەرپەرشتیکردن، دەبێتە هۆی دروستکردنی نەوەیەکی لادان لە ڕووی ڕەوشتەوە کە ڕێژەی هۆشیاری و پەروەردەی پێویستیان نییە، ئێمە لە سەرەتای ڕێگای بەرەو کارەساتداین، بۆیە ڕەتیدەکەینەوە ئەم پڕۆژەیە تێپەڕێت.

لەبەرامبەردا، بەسینە سەفار، نوێنەری ڕابیتەی ژنانی عێراق، وتی: ئێمە لێرەین بۆ ڕەتکردنەوەی ئەو پڕۆژە پێشنیارکراوەی ئەو یاسایەی کە ماوەی ٧٠ ساڵە کاری پێدەکرێت و یاسای ژمارە ٨٨ی ساڵی ١٩٥٩ دەبێت بەردەوام بێت لە جێبەجێکردن.

 

 ئاماژەی بەوەشکرد، ئەگەر هەموارکردنێک هەبێت بۆ زیادکردنی یاساکە، دەبێت هەوڵی گەشەپێدانی کۆمەڵگە بدەن و مافی زیاتر بدەن بە ژنان نەک بە پێچەوانەوە، یاسا هەیە دەبێت جێبەجێبکرێت و لەلایەن حکومەتی عێراقەوە پەسەند بکرێت .

 

یاسای باری کەسی ئێستا کە لە کۆمەڵگەیەکی کۆنەپەرستی عێراقیدا بە پێشکەوتوو دادەنرێت، لە ساڵی ١٩٥٩ەوە لە دوای ڕووخانی دەسەڵاتی پاشایەتییەوە کاری پێدەکرێت، کە هاوسەرگیری لە خوار تەمەنی ١٨ ساڵەوە قەدەغە دەکات و بە تایبەتی ڕێگری دەکات لە دەستبەسەرداگرتنی پیاوانی ئایینی لە دەستبەسەرداگرتنی مافی خێزان بۆ نزیکبوونەوە لە مافی دەوڵەت دادگا مەدەنییەکان.

 

 چالاکوانی مەدەنی سوهەیلە ئەلعەسام وتی، ئەمڕۆ ئێمە لەم هەڵوێستەداین دژی هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسی، کە یاسایەکە هەموو چین و توێژەکانی گەلی عێراق دەگرێتەوە و ژنان و خێزانەکانی عێراق دەپارێزێت.

زەینەب ئەلجومەیلی، چالاکوانە مەدەنییە لە پارێزگای ئەنبارەوە، وتی: ئەمڕۆ من داکۆکیکاری مافەکانی ژنانم و لێرە وەستاوم بۆ ئەوەی پشتگیری ئەو هەڵوێسی نا بۆ هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسی بکەم، چونکە ناڕەوا و نادادپەروەرانەیە بەرامبەر بە ژنان.