ناوەندی هەواڵ

 

نەخۆشی شەکرە، نەخۆشییەکە کاتێک ڕوودەدات کە گلوکۆزی خوێن کە پێی دەوترێت شەکری خوێن زۆر بەرز بێت، گلوکۆزی خوێن سەرچاوەی سەرەکی وزەی مرۆڤە و لە خۆراکەوە دەستدەکەوێت، ئەنسۆلین، کە هۆرمۆنێکە پەنکریاس دروستی دەکات، یارمەتی گلوکۆزی خۆراک دەدات بچێتە ناو خانەکانەوە بۆ ئەوەی بۆ وزە بەکاربهێنرێت، هەندێک جار جەستە ئەنسۆلینێکی پێویست یان هیچ ئەنسۆلین دروست ناکات یان ئەنسۆلین بە باشی بەکارناهێنێت، پاشان گلوکۆز لە خوێندا دەمێنێتەوە و ناگاتە خانەکان، بەمەش نەخۆشی شەکرە دروستدەبێت.

 

جۆرە جیاوازەکانی نەخۆشی شەکرە چین؟

باوترین جۆرەکانی نەخۆشی شەکرە بریتین لە جۆری یەکەم و جۆری دووەم و شەکرەی دووگیانی، جۆری یەکەم، شەکرەی جۆری یەکەم نەخۆشییەکی بەرگری خۆکارە، سیستەمی بەرگری لەش هێرش دەکاتە سەر خانەکانی ناو پەنکریاس و لەناویان دەبات، کە ئەنسۆلینی لێ دروست دەکرێت.

 

جۆری دووەمی شەکرە، کاتێک ڕوودەدات کە جەستە ڕێگری لە ئەنسۆلین دەکات، هەروەها شەکر لە خوێندا کۆدەبێتەوە، باوترین جۆریانە و نزیکەی ٩٠٪بۆ ٩٥٪ سەرچاوەی متمانەپێکراو لەو کەسانەی کە لەگەڵ نەخۆشی شەکرەدا دەژین جۆری دووەمیان هەیە.

 

شەکرەی دووگیانی: بریتییە لە بەرزبوونەوەی شەکری خوێن لە کاتی دووگیانیدا، هۆرمۆنەکانی ڕێگری لە ئەنسۆلین کە لەلایەن منداڵدانەوە بەرهەمدەهێنرێن، دەبنە هۆی ئەم جۆرە نەخۆشی شەکرە.

 

ئەو کەسانەی نەخۆشی شەکرەیان هەیە دەتوانن تووشی چ کێشەیەکی تەندروستی بن؟

بە تێپەڕبوونی کات بەرزبوونەوەی گلوکۆزی خوێن دەبێتە هۆی کێشەی وەک، نەخۆشی دڵ، نەخۆشی گورچیلە، کێشەی چاو، نەخۆشی ددان، تێکچوونی دەمارەکان.

 

نیشانەکانی نەخۆشی شەکرە

ئەگەر هەریەکێک لەم نیشانانەی خوارەوەی نەخۆشی شەکرەت هەبوو، سەردانی پزیشکەکەت بکە سەبارەت بە پشکنینی شەکری خوێن: زۆر میزکردن، زۆرجار شەوانە زۆر تینوو بوون، کێش دابەزاندن، دەست یان پێیەکان بێهێز یان چرچ و لۆچییان دەبێت، هەست بە ماندوێتی زۆر کردن، پێست زۆر وشک دەبێت و برین بە هێواشی چاک دەبێتەوە، هەوکردن زیاتر لە ئاسایی هەبێت.

 

چارەسەری نەخۆشی شەکرە

پزیشکان بە چەند دەرمانێکی جیاواز چارەسەری نەخۆشی شەکرە دەکەن، هەندێکیان بە دەم دەخورێن، هەندێکی تریش وەک دەرزی بەردەستن، ئەنسۆلین چارەسەری سەرەکییە بۆ نەخۆشی شەکرەی جۆری یەکەم، جێگەی ئەو هۆرمۆنە دەگرێتەوە کە جەستەت توانای بەرهەمهێنانی نییە.

 

خۆراک و وەرزشکردن دەتوانێت یارمەتی هەندێک کەس بدات لە بەڕێوەبردنی نەخۆشی شەکرەی جۆری دووەم، ئەگەر گۆڕانکاری لە شێوازی ژیاندا بەس نەبێت بۆ دابەزاندنی شەکری خوێن، پێویستە دەرمان بخورێت.

 

ئەگەر دەستنیشانی نەخۆشی شەکرەی دووگیانی کرا، پێویستە لە ماوەی دووگیانیدا ڕۆژانە چەند جارێک چاودێری ئاستی شەکری خوێن بکرێت، ئەگەر زۆر بێت، گۆڕانکاری لە خۆراک و وەرزشکردندا ڕەنگە بەس بێت بۆ دابەزاندنی.