تۆنی مۆریسۆن، ڕۆماننووسێکی ئەمریکی بوو لە ١٨ی شوباتی ساڵی ١٩٣١ لەدایکبووە، لە ٥ ئابی ٢٠١٩ گیانی لەدەستداوە، یەکەم ڕۆمانی بە ناوی "چاو شین" لە ساڵی ١٩٧٠ بڵاوکرایەوە، گۆرانی بەشێوازی ڕەخنەی سۆلۆمۆن وتووە لە ساڵی ١٩٧٧دا و سەرنجی نەتەوەیی خۆی خستەڕوو، خەڵاتی بازنەی ڕەخنەگرانی کتێبی نەتەوەیی بردەوە.

 

تۆنی لە لۆرین لە ئۆهایۆ لە دایک بووە و گەورە بووە، لە ساڵی ١٩٥٣ لە زانکۆی هۆوارد بە زمانی ئینگلیزی دەرچوو، بڕوانامەی ماستەری بەدەستهێنا لە ئەدەبیاتی ئەمریکی لە زانکۆی کۆرنێل لە ساڵی ١٩٥٥.

 

لە ساڵی ١٩٥٧دا گەڕایەوە بۆ زانکۆی هۆوارد، تۆنی مۆریسۆن بوو بە یەکەم سەرنووسەری ژنی ڕەشپێست لە خەیاڵدا لە شاری نیویۆرک، لە کۆتاییەکانی ١٩٦٠کان ئەو ناوبانگی خۆی پەرەپێدا وەک نووسەرێک، لەنێوان ساڵانی ١٩٧٠ و ١٩٨٠کاندا و لەساڵی ١٩٨٨ کارێکی کرا بە فیلمێک.

 

لە ساڵی ١٩٨٨ تۆنی خەڵاتی پولیتزەری بۆ خۆشەویستی پێبەخشرا، لە ساڵی ١٩٩٣ خەڵاتی نۆبڵی ئەدەبی بەدەستهێنا.

 

کارەکانی تۆنی بەرزنرخێنراون بۆ خستنەگەڕی ئەنجامە سەختەکانی ڕەگەزپەرستی، لە ویلایەتە یەکگرتووەکان ئەوقافی نەتەوەیی بۆ زانستە مرۆڤایەتییەکان تۆنی هەڵبژارد بۆ وانەبێژی جێفرسۆن، بەرزترین شەرەفی حکومەتی فیدڕاڵی ئەمریکا بوو بۆ دەستکەوتن لە زانستە مرۆڤایەتییەکان، لە ساڵی ١٩٩٦، شانازی پێکرا لەگەڵ مەدالیای دامەزراوەی کتێبی نەتەوەیی بۆ هاوبەشیکردن لە نامەکانی ئەمریکا.

 

باراک ئۆباما، سەرۆکی پێشووی ئەمریکا لە ٢٩ی ئایاری ٢٠١٢ مەدالیای ئازادی سەرۆکایەتی پێشکەش کرد، لە ساڵی ٢٠١٦ خەڵاتی پێن/ساول بێلۆی وەرگرت بۆ دەستکەوتن لە خەیاڵی ئەمریکی و تۆنی لە ساڵی ٢٠٢٠ هاتە ناو هۆڵی ناوبانگی ژنانی نەتەوەیی.