لە كاتێكدا دەوڵەتانی جیهان بانگەوازی فراوانكردنی بەشداریی سیاسیی ژنان دەكەن، ژنان رووبەڕووی چەكێكی شاردراوە و مەترسیدار دەبنەوە تەنها بریتی نییە لە توندوتیژیی جەستەیی یان دەربڕین، بەڵكو هەوڵێكە بۆ لێدان و شكاندنی ئیرادەی ژن، بێدەنگكردن و لاوازكردنی تواناكانی، تا نەتوانێت تێكەڵ بە پرۆسەی سیاسی ببێت، توندوتیژیی سیاسی دژی ژن بریتییە لە هەر كارێك یان رەفتارێك كە دژی ژنان بکرێت بەهۆی بەشداریكردنیان لە ژیانی سیاسییدا، بە ئامانجی پەراوێزخستن و كەمكردنەوەی رۆڵ و كاریگەرییان و پاشگەزبوونەوە لەخۆ كاندیدكردن یان ئازادی رادەربڕین، وەك توندوتیژیی بە هەڕەشەی كوشتن یان دەستدرێژیی یان گێچەڵپێكردن و دوورخستنەوە یان ناوزڕاندن و ناو و ناتۆرەلێنانی ئەلیكترۆنی، ئەگەر چی ئەمجۆرە لە توندوتیژیی بەرامبەر بە ژنان لە هەموو بارودۆخێكدا لە دنیای سیاسەتدا دەكرێت، بەڵام لە كاتی بانگەشەی هەڵبژاردنەكاندا بە شێوەیەكی بەرچاوتر دەبینرێت، هۆكارەكانی ئەم توندوتیژییە زۆرن لەوانە: كەلتوری پیاوسالاریی باوی ناو كۆمەڵگە كە ژن بە شیاوی سیاسەتكردن نازانێت و ئەگەر رووبەڕووی كولتوور و قۆرغكاریی سیاسیی پیاوان ببێتەوە هێرشی دەكرێتە سەر.

ژنانی چالاك دەچنە بواری سیاسەتەوە
كاتێك ژنی چالاك و شیاو دەچێتە بواری سیاسەتەوە پیاوان بە هەڕەشە بۆ سەر دەسەڵاتی خۆیان دەیبینن، بۆیە هەوڵی بچووككردنەوەی رۆڵ و دوورخستنەوەی دەدەن، جگە لەمەش نەبوونی یاسایەك بۆ بەتاوان دانانی ئەو كارە یان بوونی یاسایەكی لاواز كە جێبەجێ ناكرێت، ئەمەش دەبێتە هۆی هاندانی بەردەوامبوونی توندوتیژیی سیاسی لەبەر نەبوونی چاوترساندن و سزادانی بکەرانی ئەو توندوتیژییانە، ئەمە جگە لە بە كەم سەیركردنی تواناكانی ژن لەلایەن كۆمەڵگەوە، هەروەها تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانیش هۆكارێكن بە ئاسانی بەردەستن بۆ ئەو كارە.

نەبوونی پاڵپشتیی لەلایەن پارتە سیاسییەكانەوە بۆ ژنان كاتێك تووشی توندوتیژیی سیاسی دەبنەوە، بەمەش بکەرانی نە رووبەڕووی سزای یاسایی نە سیاسی ناو پارتە سیاسییەكان دەبنەوە، ئەم توندوتیژییەش لە راستیدا دیاردەیەكی جیهانییە نەك ناوخۆیی یان هەرێمیی، بۆ نموونە لە بەڕازیل كوشتنی مارییل فرانكۆ لە ساڵی ٢٠١٨ كە چالاكوانی سیاسی و مافی مرۆڤ و ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای ریۆ دی جانیرۆ بوو دوای بەشداریكردنی لە كۆنگرەی بەهێزكردنی ژنانی رەشپێست، ئەمەش بوو بە مایەی خورپەیەكی نێودەوڵەتی و خستنەڕووی مەترسیی لەسەر ژنانی سیاسی، لە هەڵبژاردنەكانی كینیاش لە ساڵی ٢٠١٧ لەبەر هەڕەشەی كوشتن  و توندوتیژیی سێكسی و دەستدرێژی کردنە سەر هەندێک لە كاندیدە ژنەكان لەبەر سەلامەتی خۆیان پاشەكشەیان كرد، ژنە پەرلەمانتارانی تونس و لوبنانیش رووبەڕووی ئەمجۆرە توندوتیژییە بوونەتەوە، لە ئەفغانستانیش بە شێوەیەكی نیمچە تەواوەتی ژنان لە پڕۆسەی سیاسی دوورخراونەتەوە و ژنانی پەرلەمانتار دووچاری دەستگیركردن و هەڕەشە بوونەتەوە، لە ترسی تۆڵەكردنەوە لێیان وڵاتیان جێهێشتووە، لە عیراقیش ژمارەیەكی زۆر لە كاندیدە ژنەكان رووبەڕووی دزەكردنی وێنەی ساختە و شێواندنی ناو و ناوبانگیان بوونەتەوە.

جیاكاریی سیاسی
 لە كوردستانیش بە هەمانشێوە جیاكاریی و توندوتیژیی سیاسی سكاڵای لە بارەوە كراوە، چارەسەركردنی ئەم دیاردەیەش بریتییە لە پاراستنی یاسایی ژنان لەم جۆرە توندوتیژییە كە لە یاسای سزاكاندا یان توندوتیژیی یان یاسایەكی سەربەخۆی بۆ تەرخان بكرێت و یاسا سەروەر بێت، هەروەها رۆڵی ژنان لە دروستكردنی بڕیار لە پارتە سیاسییەكاندا بەهێز بكرێت، جگە لە چاودێریكردن و پشتڕاستكردنەوەی حاڵەتەكان لەلایەن رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و پێشكەشكردنی پاڵپشتیی یاسایی و دەروونیی بە قوربانییەكان، بڵاوكردنەوەی هەڵمەتی هۆشیاركردنەوەی كۆمەڵگەیی و میدیایی، بەوەی ژنانیش بتوانن لە سیاسەتدا بەشداریی بكەن، بێئەوەی رووبەڕووی توندوتیژیی ببنەوە.