ابتسام اغفير

بنغازی - با وجود تفاوت‌های فرهنگی و آداب و رسوم میان مناطق شمال آفریقا و خاورمیانه، مسائل زنان همچنان پلی است که این زنان را به هم متصل می‌کند. آن‌ها در برابر چالش‌ها گرد هم می‌آیند و به دنبال یافتن راه‌حل‌های نوآورانه هستند. صباح العبیدی، یکی از فعالان برجسته حقوق زنان، بر لزوم تعامل مشترک بین زنان این دو منطقه تأکید دارد و بر نقش آن‌ها در مقابله با مسائل خشونت، تقویت مشارکت سیاسی و ساخت صلح تأکید می‌کند.

این فعال حقوق زنان به وجود تعامل و همکاری قابل توجهی میان زنان شمال آفریقا و خاورمیانه اشاره کرده و بیان می‌کند که این تعامل به‌ویژه در زمینه‌هایی که به‌طور مستقیم بر زنان تأثیر می‌گذارد، مانند خشونت و قوانین کار، مشهود است. او توضیح می‌دهد که شخصاً بر برقراری ارتباط مستمر با سازمان‌های منطقه‌ای تأکید دارد، علی‌رغم تفاوت‌های فرهنگی، دینی و سنتی. صباح العبیدی معتقد است که مسائل مشترک، مانند خشونت علیه زنان، باعث می‌شود که صدای زنان متحد شود و راه‌حل‌های مؤثری برای این مسائل پیدا کنند.

او در خصوص تفاوت‌های موجود بین مناطق شمال آفریقا و خاورمیانه می‌گوید: «تجربه‌ها در شمال آفریقا با منطقه خاورمیانه متفاوت است و در داخل همین منطقه نیز تفاوت‌هایی وجود دارد. برای مثال، اگر به تجربه تونس نگاه کنیم، خواهیم دید که زنان تونسی از زنان لیبیایی قوی‌تر و مقاوم‌تر هستند، زیرا تجربیاتشان متفاوت است. آن‌ها قانونی قوی دارند که به نفعشان است، هرچند برخی بندهای آن مورد بحث است، اما این قانون حمایتی است که در دیگر مناطق وجود ندارد. تجربیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز در این زمینه متفاوت است.»

او اشاره می‌کند که در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تحالف‌های قوی وجود دارد و با وجود برخی تفاوت‌ها در مسائل مورد بحث، مانند تاریخ سیاسی هر کشور و تأثیر آن بر زنان، این تفاوت‌ها در نهایت با تجربیات مختلف نمایان می‌شود. صباح العبیدی به مقایسه لبنان و لیبی پرداخته و می‌گوید که لیبی در برخی مسائل مانند حقوق تولید مثل و مشارکت سیاسی پیشرفته‌تر است، در حالی که لبنان پیش‌تر در این زمینه‌ها با لیبی هم‌راستا بود.

این فعال حقوق زنان همچنین تأکید می‌کند که آن‌ها از هر نوع موضوع و مسئله‌ای که به حقوق زنان مربوط می‌شود، حمایت می‌کنند. او می‌گوید: «ما به‌طور جدی از تمام مسائل حقوق زنان حمایت می‌کنیم و همواره در این راستا فعالیم. مسئله ما مبارزه برای رفع ظلم از زنان و پیشبرد حقوق آن‌هاست. ما بر مسائل خشونت مبتنی بر جنسیت و عدم مشارکت زنان در تصمیم‌گیری‌ها و ساخت صلح تمرکز داریم. در هر تحالف جهانی که به مسائل زنان مربوط می‌شود، این مسائل را با جدیت مطرح می‌کنیم و به ملیت یا دین توجه نداریم. مسئله ما حمایت از زنان است، هر کجا که باشند.»

صباح العبیدی به تأثیرات جنگ‌ها، بحران‌ها و درگیری‌ها بر زنان اشاره می‌کند و می‌گوید که زنان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر در این بحران‌ها هستند. «زنان به عنوان سرپرست خانواده‌ها، به شدت تحت تأثیر جنگ‌ها قرار می‌گیرند. این جنگ‌ها منابع درآمد آن‌ها را از بین می‌برد و آن‌ها با انواع خشونت‌های سیاسی روبه‌رو می‌شوند، حتی با وجود نقشی که در ساخت و بازسازی دارند. زنان در سراسر جهان به‌طور اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آسیب می‌بینند و در مواردی که مجبور به آوارگی می‌شوند، در شرایط سخت‌تری قرار دارند.»

او تأکید می‌کند که خشونت‌هایی که زنان در سوریه و عراق در دوران تسلط داعش تجربه کرده‌اند، بی‌سابقه بوده است. قتل، تجاوز، گرسنگی، آواره‌سازی و به‌ویژه پنهان‌سازی و نسل‌کشی زنان کورد، از جمله فجایعی هستند که باید به آن‌ها توجه ویژه شود.

صباح العبیدی همچنین از تعدادی ابتکارات در شمال آفریقا و خاورمیانه سخن می‌گوید که در راستای حمایت از زنان و ساخت صلح بوده‌اند. از جمله این ابتکارات می‌توان به همایش ساخت صلح در آفریقای جنوبی و همایش حمایت از زنان در بیروت اشاره کرد که هدف آن‌ها گردهم‌آوردن زنان از سراسر جهان است.

او در ادامه به اهمیت تعاملات آنلاین اشاره کرده و می‌گوید که اکنون برای زنان شمال آفریقا و خاورمیانه راحت‌تر از گذشته است که در فضاهای مجازی و تحالف‌ها به هم بپیوندند. از جمله این تحالف‌ها می‌توان به «تحالف ندا» و «تحالف زنان برای صلح» اشاره کرد. این تحالف‌ها هرچند ممکن است برای برخی بی‌فایده به نظر برسند، اما به‌ویژه برای زنان اهمیت زیادی دارند.

در نهایت، صباح العبیدی بر اهمیت مشارکت زنان در فرآیند صلح تأکید کرده و می‌گوید که زنان باید در مراکز تصمیم‌گیری حضور داشته باشند، به‌ویژه زنانی که در جنگ‌ها عزیزان خود را از دست داده‌اند. مشارکت آن‌ها در فرآیند صلح، به‌ویژه در حمایت از کشور و بازسازی آن، موجب موفقیت بیشتر این ابتکارات خواهد شد.