Meletî – Bi hilbijartinên 14’ê Gulanê yên li Tirkiyeyê re, bêhiqûqiyên li bajarên erdhejzedeyan tên jiyîn bê dawî ne. Li bajarê ku nayê zanîn çend kesan jiyana xwe ji dest dane û koçber bûne, welatî ji ber dizîna dengên wan bi fikar in. Li gel vê, piştî Semsûrê bûyera li erdekî vala qeydkirina dengdêran li Meletî jî derket holê.

Li gorî agahiyên dawî, li bajarê ku 547 hezar hilbijêr lê hene, li kolana Osmangazî ya Yakinca Mahallesi ya Yeşîlyurtê ku navçeya navendî ye di qeyda hilbijêran de 838, li deriyê din jî 322 hilbijêr tên dîtin. hejmara li heman kolanê. Li aliyê din li heman taxê li Kolana Şahînlerê 289 qeydên hilbijêran hene. Hemû kesên ku wek hilbijêr li van navnîşanan hatine qeydkirin mêr in. Dema ku em diçin navnîşanan, em axa vala dibînin.

Li sê navnîşanan bi sedan dengdêr hemû mêr in!

Li gorî daxuyaniya walîtiyê li bajarê ku piştî erdhejê bi hezaran kesan jiyana xwe ji dest dane 3 hezar û 670 avahî hilweşiyane. Li bajarê ku xebatên rakirina xirbeyan didome, dema welatî di kon û konteyniran de man çend kes ji bajêr koç kirin, nayê zanîn. Li bajarê ku di hilbijartinên bê de 547 hezar hilbijêr hatin dîtin, ji hilbijartinên dawî yên 31'ê Adara 2019'an û vir ve 25 hezar û 973 hilbijêr winda bûne. Ji bilî hilbijêrên winda, hat hînbûn ku li Yeşîlyurt Mahallesi ya navçeya navendî ya bajêr li sê navnîşanan bi sedan hilbijêr hene û hemû hilbijêr mêr in. Dema ku em navnîşanên navborî li ser Nexşeya Google dikolin, erdek li pêş me xuya dibe û li dû cîhê taxa ku em lê diçin, heman axa vala li du navnîşanan nîşan dide ku yek ji wan 838 û ya din 322 ye. Navnîşana ku 289 hilbijêr lê qeydkirî ne qadeke vala cuda nîşan dide. Ji bala me dernakeve ku hemû kesên ku li van erdên vala di qeyda dengdêran de hatine qeydkirin mêr in. Ez jî seredana şûnwarên li der û dora erdê dikim û dibînim ku kesên li wan deveran dijîn jin û mêrên cuda ne.

'Gel ji sextekariya hilbijartinê bi fikar e'

Namzeta parlamenteriyê ya rêza 3’an a Partiya Çepên Kesk a Meletî Tûlay Şakar jî diyar kir ku li ser mijarê xebatên qadan dimeşînin û dê rewşê ji parêzeran re ragihînin, agahî parve kir ku ev sextekarî dê ber bi hilbijartinê ve zêdetir bibe. Tûlay Şakar, diyar kir ku li bajarê ku dest bi xebatên hilbijartinê kirine, gel di nava fikarên mezin de ne. Tûlay Şakar diyar kir ku ji bo bûyerên di hilbijartinên derbasbûyî de hatin jiyîn careke din neqewimin divê tedbîr bên girtin û wiha domand, “Dîsa ewlehiya sindoqan yek ji mijarên di rojevê de ye. Çima mirov ji van mijaran bi fikar in, ji ber ku em bûne şahidê pêkanînên ku sîstema AKP'ê her tim bi van hîleyan re mijûl dibe, dengên kolektîf bi kar tîne, li şûna miriyan dengê xwe dide û li navnîşanan gelek kesan nîşan dide. Mirov bi mafî dixwaze ku ev rewşa ku di hilbijartinên din de pêk hat careke din neqewime. Mînaka herî hêsan jî, meseleya pisîkan dikevin trafoyan jî, gelek caran ji me tê pirsîn.”

'Guman heye ku kesên jiyana xwe ji dest dane dengê xwe bidin'

Tûlay Şakar bal kişand ser wê yekê ku li hin cihên vala yên bajêr hilbijêr hene, diyar kir ku dê têkildarî mijarê serî li edliyeyê bidin. Tûlay Kaçar diyar kir ku metirsiya li şûna welatiyên di erdhejê de jiyana xwe ji dest dane dengdayînê heye û got, “Piştî erdhejê li Meletiyê çend kes koçber bûne û jiyana xwe ji dest dane, agahiyeke zelal bi dest neket. Hikûmet li ser vê yekê hejmarên rast eşkere nake. Bi rastî ew jî nizanin. Bi van re fikarên mirovan jî kûrtir dibin. Li şûna kesên jiyana xwe ji dest dane dengdan dibe. Em diçin herêma ku hilbijêr lê ne, kes tune. Bi vê wesîleyê ez bang li hemû gelan dikim ku dengên xwe biparêzin û welatiyên ku dixwazin li derveyî bajar dengê xwe bidin dikarin xwe bigihînin me. Em ê di vê mijarê de alîkariya wan bikin."

'Divê gelê me deng û sindoqên xwe biparêze'

Tûlay Şakar a ku agahî parve kir ku li bajêr hejmara sindoq û muşahîdên li noqteya ewlekariya sindoqan kêm in, diyar kir ku divê di roja hilbijartinê de piştî dengdayînê gel xwedî li sindoqan derkeve. Tûlay Kaçar diyar kir ku divê welatiyên li gundan di roja hilbijartinê de heta dawiya serjimêriya dengên xwe bişopînin û wiha got: “Girseya Çep a Kesk girseyeke bi zanebûn û rêxistinkirî ye. Li vir gel wê xwedî li sindoqên xwe derkevin. Em ê li vir li dijî hîle û fêlbaziyên wan bixebitin û qadan vala nehêlin. Hin tedbîrên ku me wek partî girtine hene. Weke HDP'ê me nikarîbû erkdarên sindoqan tayîn bikin, lewma li navenda bajêr me gelek muşahîd dan. Dîsa ji ber pirsgirêka kotayê ya li navenda dengdanê ya li navçe û herêman, rûdana lawaziya ewlehiyê zêdetir e. Ji vir ve ez bang li hemû Meletiyan dikim ku xwedî li sindoqan û dengên xwe derkevin. Bila di roja hilbijartinê de xwedî li îradeya xwe derkevin.”