Jinên endezyar di jiyana kar de li dijî ‘aqilê mêr’ têdikoşin

Komaleya Endezyarên Jin ên Tûnisê ku ji bo têkoşîna li dijî feraseta ku di jiyana kar de jinan paş ve dikşîne hatiye avakirin, jinên endezyar teşwîq dike ku hê zêdetir înisiyatîfê bigrin û beşdarî jiyana kar bibin.

ÎHLAS HAMRUNÎ

Tûnis – Jin li her derê cîhanê ji ber rolên zayendparêzî yên li şûna wan hatine dayîn zehmetiyê dikşînin. Bi taybetî di jiyana kar de ev rol hê bêtir li pêşiya jinan zehmetiyan ava dike. Jinên ku di jiyana kar de bi binpêkirinên mîna taciz, pêkûtî û tundî re rû bi rû tên di heman demê de neçar tên dimînin ku her roj di pîşeya hilbijartine de li dijî nêzîkatiyên ku pêşketina wan asteng dike têbikoşin. Komaleya Endezyarên Jin ên Tûnisê li dijî zehmetiyên ku jin di jiyana kar dijîn mîna girtina kar, bilindbûna erk têdikoşe û ji bo jin mafên xwe bidest bixe têdikoşe.  

Bi armanca pêşxistina jêhatiya jinan di warên zanistî de, bi taybetî di warê endezyariyê de, Komeleya Endezyarên Jin ên Tûnisê di sala 2015’an de bi nîqaşên hevpar ên komek endezyarên jin bi pêşengiya Nadiya El Suweysî hate avakirin.

Endezyarê înşaetê û rêvebera şîrketa avahîsaziyê Nadiya El-Suweysî têkildarî xebatên komeleyê nirxandin kirin. Nadiya El Suweysî bal kişand ser wê yekê ku gelek endezyarên jin ji ber ku karekî nabînin serî li pîşeya mamostetiya li zanîngehan didin û wiha got: "Ez bi komek endezyarên jin re li çareseriyên radîkal geriyam da ku ji vê rewşê derkevim. Em rastî gelek pirsgirêkan hatin. Ji ber vê yekê fikra avakirina komeleyekê derket holê. Bi organîzekirina civînan li ser asta neteweyî û navneteweyî ev komele, ku armanc dike ku jêhatîbûna jinan bi pêş bixe û bi beşdarbûna di çalakî û çalakiyan de piştgirî bide pêşengiya wan. Di heman demê de armanc dike ku piştgiriyê bide jinên karsaz ên ku dixwazin bixebitin. ji bo xwe bi organîzekirina perwerdeyan."

'Endezyarên jin bi hêsanî nikarin kar bibînin'

Nadiya El Suweysî diyar kir ku di xebatên zanistî de keda jinan a mezin heye û wiha got: "Îro endezyarên jin li Tûnisê ji sedî 54'ê hejmara endezyaran temsîl dikin ku ev rêjeyek mezin e li cîhana erebî û heta li cîhanê. Lê jin bi hêsanî di xebatên zanistî de nayên qebûlkirin. Ji ber ku di warên avahîsaziyê, mekanîk û elektronîk de gelek pispor hene ku heta roja îro bi mêran re sînorkirî ne, jin bi hêsanî nayên karkirin."

Nadiya El Suweysî anî ziman ku endezyarên jin ji ber berpirsyariyên di kar û malbatê de bi hêsanî nikarin bên teşwîqkirin û wiha got: “Her wiha gelek endezyarên jin hene ku dixwazin di wezîfeyên biryardanê de cih bigirin. Ji ber ku ew barê berpirsiyariyên din jî hildigirin, ew dikarin giraniya van berpirsiyariyan hilgirin."

'Di astekê têrker de endezyarên jin ji xwe bawer nînbûn’

Nadiya El Suweysî destnîşan kir ku rêjeya jinên ku li Tûnisê digihêjin cihên biryardanê kêm e û got, "Ji bo pêşxistina şarezayên endezyarên jin hê gelek tişt hene ku em bikin, da ku ew bi wêrektir li xwe binêrin û ji xwe bawer bin."

Nadiya El Suweysî da zanîn ku jinên ku di warê xwe de bûne pêşeng hene û wiha got: “Hinek ji wan bûne xwediyê kar û di cihên biryardanê de ne. Ji ber gelek astengiyên ku ew rû bi rû dimînin ev girîng e. Endezyarên jin di astekê têrker de ji xwe bawer nînbûn.” Nadiya El Suweysî, da zanîn ku di civaka Tûnisê de zîhniyeteke ku qebûl nake jin di jiyana karsaziyê de berpirsyariyê bigirin ser milê xwe, wiha got: "Ji ber vê yekê jinên ku nû mezûn bûne rastî gelek zehmetiyan tên."

'Ji bo bilindkirina hişyariyê me akademî ava kir’

Nadiya El Suweysî xebatên xwe yên ji bo kêmkirina zehmetiyên li pêşiya jinan wiha vegot: "Ji bilî alîkariya aborî ya kesên ku dixwazin bi atolyeyên perwerdeyê projeyan çêbikin, me akademiyek ji bo perwerdekirina endezyarên jin û bilindkirina hişmendiya wan ava kir. Komeleyê di pêvajoya dawî de perwerdeyê da 60 jinan. Ji bilî vê, pêşketina domdar Ew endezyarên li ser mijarê dişopîne û heta ku projeyên xwe çêbikin piştgirî dide wan."

'Hûn dikarin bibin pêşeng'

Nadiya El Suweysî diyar kir ku jinên li herêmên hundirîn ên Tûnisê dijîn di warê derfetên kar de zehmetiyan dikşînin û got, "Yên ku li van herêman dijîn kêm zêde kar dikin û piraniya pisporiya wan bi endezyariya çandiniyê ve girêdayî ye ku projeyên çandiniyê ava bikin."

Nadiya El Suweysî bang li jinên ku nû mezûn bûne kir ku zêdetir beşdarî jiyana xebatê bibin û wiha got: “Ez 30 sal in di warê endezyariya şaristaniyê de ku bi giştî serdestiya mêr e, dixebitim û di warê xwe de min serkeftineke awarte bi dest xist. Ji ber vê sedemê ez bang li endezyarên jin ên ku nû mezûn bûne dikim, heta ku hûn bi xwe bawer bin û bi îradeya we ya ku hûn têdikoşin bikin hûn dikarin bibin pêşeng.”