Jinên ciwan ên zanîngehê Xeta Jinê îlan kirin
Jinên ciwan ên zanîngehên Kurdistan û Tirkiye li dijî asimilasyon, tundî, dagirkerî, tacîz û tecawizê li her qada ku lêne parastina cewherî berfireh dikin û eşkere kirin ku Xeta Jinê îlan kirin e.
Navenda Nûçeyan- Jinên ciwan ên zanîngehê li dijî dagirkerî, tecrîd û şer ji bo bale bikşînin ser rola jinên ciwan di roja 25’ê Mijdarê Têkoşîna Li Dijî Tundiya Ser Jinê a Navnetewî de ‘Xeta Jinê’ îlan kirin. Di daxuyaniya ku bi nivîskî dayin de diyarkirin ku ji dîrokê heta roja me jin bi xwezayî xwedî nasnameye û bi taybet bingehê jiyanê ye.
‘Jin Jiyan Azadî bû hêviya mirovahiyê’
Di daxuyaniyê de hate destnîşan kirin ku di her qadê de jinê rola pêşengtiya heqîqeta civakê lîstiye, îro ev rol dîrokî bûye û têkoşîna jinê belavî hemû cîhanê bûye, di daxuyaniyê de hate bi bîrxistin ku jinên xwedê lêgerîna azadî û jiyana bi wate, tirsa ji silsileya desthilata mêr hilweşandiye. Êrîşa qirkirinê ku ji aliyê zordestiya mêr ve bi awayek sistematik li ser hebûn û nasnameya jinê encama vê tirsêye û wiha hate gotin:
“Di çanda xwedawendan de perspektîfa ‘Jin Jiyan Azadî’ ji dîrokê û civakê em jinên ku afrînerên bingehîn, divê xakê de me hem afrînerî û hem jî windakirin jiyan kir. Divê wateyê de zihnyeta mêrê sedest û saziyên wê ku dixwazin jiyana ji bo me ava kirine, me ji zagonên me, aboriya me, afrîneriya me, baweriya me û çanda me civakê ji hêza me a kolektif qut bike û bi polîtakayên qirkirin û koletiyê me tunebikin û mehkum bike. Li dijî vê zîhniyeta koletî pêşxistin û tunebûnê di sepîne bi dirûşmeya ‘Jin Jiyan Azadî’ ji Rojhilata Navîn heta Asya, Ji Afrîqa heta Amerîkaya Latîn emê têkoşîna xwe a jinê bi hêz bikin û hemû jin bûne hêviya mirovatiyê û pêşeroja rewşenbir.”
‘Hemû cûrê konsepta şerê taybet xistiye dewrê’
Di daxuyaniyê de îşaret bi polîtakayên şerê taybet yê desthilata AKP/MHP li Tirkiye û Kurdistanê dimeşîne ku dixwaze jinê bê îrade bike û ji têkoşînê dûr bixwe kir û wiha dom kir:
“Ji madeyê hişber, heta fuhuşê, ji polîtakayên ajankirinê heta biyanîkirinê hemû cûrê konsepta şerê taybet xistiye dewrê û bi taybet van polîtakayan di kampusên zanîngehan de li dijî jinên ciwan pêktîne. Bi sîstema perwerdê ya zayendperest jinên ciwan ji cewher, nasname û çanda civakê dur dixe; dibin navê eşqa sexte û heskirinê de hewl dide profîlek ku aşiqê celadê xwe ava bike û hewl dide bê îrade bike û dixwe wê halê ku beramberî hemû cûrên êrîşên derûnî , zayendî û fizîkî re vekirî be. Ev êrîş êrîşek qirkirinê ye ku revandina jinan, girtin, tacîz, tecawîz, tundî û kişandina intiharê nebe bûyerek cihê û di çarçoveya şerê tayebet de bi awayek sistematik dide meşandine. Li Dersîmê windakirina Gulistan Doku, li Şirnexê Îpek Er ku ji aliyê endamê bi unuforma ê şerê taybet berbi intiharê ve hatî kişkandin, li Aydinê di wargehên KYK’ de di encama bê ihmaliyê de Zeren Ertaş hatî qetilkirin… û bi hezaran encamên van polîtakayan e.”
'Em di Xeta Jinê de xwe bi rêxistin bikin' Di daxuyaniyê de hat ragihandin ku hêza sereke ya li dijî van hemû polîtîkayan têkoşîna rêxistinbûyî û bidomdar li ser bingeha ‘xwebûnê’ ye û wiha hate gotin: “Jinên ciwan, ji bo nûnertî û xurtkirina van nirxên azadiya civakî berpirsyarên herî mezin in. Pêwîste yên ku di vê pêvajoyê de gavên herî bi lez, herî bi biryar, herî xurt û bi bandor bavêjin, jinên ciwan bin. Divê hêza jinê serweriya mêrê têk bibe û şoreş bi hişmendiya azad a jinên ciwan pêk were. Li ser vê bingehê bi pêşengiya jinên ciwan; li dijî jiyana ku ber bi asîmîlasyonê, bêîradebûn, tundî, dagirkerî, tacîz, tecawîz û robotkirinê ve tê xirikandin, li her qadê ku em cih bigrin xweparastina xwe ya bi bawerî û îrade pêş dixin û rêya ku li dijî pergala serdest a mêr bi qîrîna 'Jin Jiyan Azadî' ronî dibe; em li dijî feraseta ku dixwaze sedsala 21’an veguherîne sedsala qirkirina jinê, di ronahiya perspektîfa 'Sedsala 21'an sedsala şoreşa jinê ye' mezin dibin û bi hêz dibin û xwe berbi pêşerojê ve bibin re 'Xeta Jinê' îlan dikin û radigihînin ku em ê bi Xeta Jinê xwe bi rêxistin bikin û rêxistinbûna xwe bilind bikin.”