مرکز خبر- صدیقه دولت‌آبادی (۱۲۶۱ شمسی، اصفهان) از نخستین زنان روشنفکر و فعال حقوق زنان در ایران بود. او در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد و از همان جوانی، در کنار زبان فارسی، زبان‌های عربی و فرانسه را نیز آموخت. در روزگاری که آموزش زنان محدود و پرخطر بود، صدیقه «آموختن» را مرکز زندگی خود قرار داد و برای آن مبارزه کرد.

 

تحصیلات و فعالیت‌های آموزشی

او از نخستین زنانی بود که برای ادامه تحصیل به خارج از ایران رفت و در فرانسه در رشته آموزش و پرورش درس خواند. بازگشتش به ایران آغازی برای فعالیت‌های گسترده آموزشی بود. در سال ۱۲۹۸ شمسی نخستین مدرسه دخترانه اصفهان را با نام «مکتب شرعیات» تأسیس کرد؛ مدرسه‌ای که هدفش ارتقای جایگاه اجتماعی زنان و فراهم کردن فرصت تحصیل برای دختران بود.

 

فعالیت‌های فرهنگی و مطبوعاتی

صدیقه دولت‌آبادی در سال ۱۲۹۹ شمسی نشریه «زبان زنان» را منتشر کرد؛ یکی از نخستین مجلات ویژه زنان در ایران. این نشریه به مسائلی مانند حق تحصیل، ازدواج اجباری، پوشش، و مشارکت اجتماعی زنان می‌پرداخت.

با وجود توقیف‌های متعدد، صدیقه هر بار با شهامت از آزادی قلم و حقوق زنان دفاع کرد و «زبان زنان» را دوباره منتشر ساخت.

 

فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی

او در جریان انقلاب مشروطه و پس از آن در جنبش‌های نوگرایی و حقوق زنان نقشی برجسته داشت. صدیقه از نخستین مدافعان آزادی پوشش و کشف حجاب زنان بود.

 

فعالیت‌های بین‌المللی

در سال ۱۹۲۶ میلادی، به‌عنوان نماینده زنان ایران در کنفرانس بین‌المللی حقوق زنان در پاریس شرکت کرد. او در سخنرانی‌ها و دیدارهای خود تصویری نوین از زن ایرانی ارائه می‌داد: زنی مستقل، تحصیل‌کرده و آگاه به حقوق خود.
دولت‌آبادی از پیشگامان مطالبه حق رأی زنان، مبارزه با ازدواج اجباری، و گسترش فرصت‌های برابر آموزشی بود؛ مسائلی که او را به یکی از رادیکال‌ترین زنان عصر خود بدل کرد.

 

تداوم مبارزه در برابر سرکوب

صدیقه دولت‌آبادی در طول زندگی با فشار، سانسور و آزار بسیاری روبه‌رو شد. او بارها دستگیر شد، مقالاتش سانسور شد و مدارسش را بستند. اما هرگز از مبارزه دست نکشید و تا پایان عمر بر آرمان‌های خود ایستاد.

 

میراث و تأثیر

او یکی از بنیان‌گذاران جنبش زنان ایران محسوب می‌شود. صدیقه دولت‌آبادی با قلم، سخن و کنشگری‌اش مسیر را برای نسل‌های بعدی زنان ایرانی هموار کرد. نشریه «زبان زنان»، فعالیت‌های آموزشی‌اش و مقاومت خستگی‌ناپذیرش الهام‌بخش زنانی شد که در دهه‌های بعد وارد عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شدند.

او در سال ۱۳۴۰ شمسی در تهران درگذشت و وصیت کرد بدون حجاب به خاک سپرده شود؛ تا در مرگ نیز بر باورهای خود پایدار بماند.
صدیقه دولت‌آبادی نمادی ماندگار از شجاعت زنانی است که برای برابری و آزادی ایستادند و تاریخ‌سازی کردند.