تداوم فعالیت روزنامه نگاران زن لیبیایی علیرغم چالش‌ها و تهدیدها
علیرغم فشارها و تهدیدهای پیش روی روزنامه‌نگاران زن در جامعه که انجام حرفه آنها را بسیار پیچیده و دشوار می‌کند، روزنامه‌نگاران زن در جنوب لیبی همچنان به حرفه خود ادامه می‌دهند و با تمام این چالش‌ها با قدرت و قاطعیت روبرو می‌شوند.
منی توکا
لیبی - چندین روزنامه‌نگار زن در لیبی تأیید کردند که علیرغم مشکلات روزمره جامعه و خانواده و تلاش مداوم برای جلوگیری از انجام حرفه خود، آنها با روحیه استواری و فداکاری به جلو حرکت می‌کنند.
زنان فعال در حوزه‌ی رسانه و روزنامه‌نگار با مجموعه‌ای از چالش‌ها از جمله آزار و اذیت و تهدیدات امنیتی و اجتماعی مواجه هستند که انجام حرفه‌شان را بسیار دشوار می‌کند، آنها خود را در محاصره مشکلات متعددی می‌بینند که مانع از کار روزنامه‌نگاری آنها می‌شود و در نتیجه بر زندگی شخصی آنها تأثیر می‌گذارد.
خبرگزاری ما برخی از داستان‌ها و تجربیات فعالان زن در حوزه‌ی رسانه در جنوب لیبی را در مورد رنج روزانه زنان فعال در حوزه رسانه و تلاش مستمر آنها برای دستیابی به امنیت برای خود در جامعه را برجسته کرد.
منیه بن احمد، روزنامه‌نگار می‌گوید: «زنان روزنامه‌نگار و شاغل در حوزه رسانه به دلیل عقاید مردسالارانه که زنان را دنده‌ای کج می‌بینند و جایگاه زنان را در خانه می‌بینند و زنان را برای تصمیم‌گیری مناسب نمی‌بینند، مورد اذیت و آزار و حمله قرار می‌گیرند».
وی با اشاره به اینکه «زمانی که در پخش زنده در شبکه‌های اجتماعی، در مورد موضوعات بحث و گفت‌وگو می‌کنیم، به اشاعه‌ی افکار کشورهای بیگانه متهم می‌شویم»، می‌گوید: جامعه‌ی لیبی محافظه کار است و براساس ذهنیت مردسالار زنان نباید از خانه بیرون بروند و در اثر اذیت و آزار و برخورد خشونت‌آمیز و حمله، برخی از آنها حتی مجبور به ترک شبکه‌های اجتماعی شده‌اند و یا بدون نشان دادن چهره‌شان در رسانه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند.
زهره موسی، روزنامه‌نگار، گفت: «روزنامه‌نگاران زن با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و امنیتی مواجه هستند و برای بیرون رفتن و پوشش خبری رویدادهای شهر، به‌ویژه خبرهای امنیتی و سیاسی، با دشواری زیادی برای دسترسی به اطلاعات یا صحبت در مورد آن مواجه هستند.»
وی وضعیتی را که در سال ٢٠١٧ برایش اتفاق افتاد، به یاد می‌آورد: «ما در روزنامه روی گزارشی درباره وضعیت امنیتی شهر سبها به ویژه در مورد موضوع راهزنی و سرقت مسلحانه در آن زمان کار می‌کردیم. در آن زمان خودروهایی از نوع فیرنای سیاه در شهر پخش می‌شدند که در قتل‌ها و سرقت‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در این گزارش از نهادهای امنیتی و داستان‌های واقعی افراد آسیب دیده استفاده کردیم، اما پس از انتشار تحقیقات مورد تهدید قرار گرفتیم و سردبیر نامه‌های تهدیدآمیز زیادی را دریافت کرد.»
وی خاطرنشان کرد که همکاران زن فعال در حوزه رسانه به دلیل پوشش موضوعات مربوط به یک موضوع خاص در شهر سبها مورد تعرض و تهدید قرار می‌گیرند: «روزنامه‌نگاران زن روزانه با انواع خطرات مواجه می‌شوند و در معرض آزار و اذیت قرار می‌گیرند و این تنها به این دلیل است که آنها زن هستند، اما علیرغم تمامی این مشکلات و سختی‌ها، زنان روزنامه‌نگار به فعالیت خود ادامه می‌دهند»
عزیزه حسین، روزنامه‌نگار مستقل معتقد است که بیشتر مشکلاتی که روزنامه‌نگاران زن علاوه بر فشارهای خانوادگی با آن روبه‌رو هستند، مشکلات اجتماعی است، زیرا جامعه همچنان به خبرنگاران زن با دیدی پست نگاه می‌کند: «زمانی که در حین پوشش خبر، بستگانم با من برخورد می‌کنند، با تعجب به خانواده‌ام زنگ می‌زنند و به آنها می‌گویند: دختری دارید که در مطبوعات کار می‌کند، چطور؟) انگار این یک اتهام است و آنها این را چیزی خارج از چارچوب آداب و رسوم می‌دانند.»
وی با اشاره به اینکه قوانین حمایت از روزنامه‌نگاران اجرا نمی‌شود و از آنها حمایت نمی‌کند، خاطرنشان کرد: این امر باعث شده است که همواره در کار روزنامه‌نگاری در حالت اضطراب، ترس و ناامنی زندگی کنم، اما با وجود تمام فشارها همچنان به کار خود ادامه می‌دهم.
نجوی الزوی مجری برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و بازیگر تلویزیون و تئاتر نیز با اشاره به اینکه تلاش‌ها برای جلوگیری از انجام حرفه‌ی روزنامه‌نگاری چه از طریق افترا و چه از طریق آزار و اذیت برای زنان همچنان ادامه دارد، گفت که در ابتدای کارش به دلیل فعالیت در حوزه‌ی هنری و رسانه از سوی برخی از اعضای خانواده و جامعه طرد شده است «منطقه جنوب همچنان به آداب و رسوم سنتی قدیمی پایبند است و این بخشی از مشکلاتی است که من با آن روبرو هستم.»
وی با اشاره به اینکه روزنامه‌نگاران زن با مشکلات زیادی مواجه هستند که به جنگ روانی، جسمی و اخلاقی تبدیل می‌شود، بنابراین آنها باید قدرت و عزم را برای ادامه کار داشته باشند، زیرا ضعف آنها باعث می‌شود از همان روزهای آغازین کار متوقف شوند، در پایان صحبت‌های خود گفت: علیرغم همه این مشکلات رسانه‌ها کانونی زیبا برای همه چالش‌هایی هستند که ما اصرار داریم با آنها روبرو شویم.»
ریماس القاسم، روزنامه‌نگار، نیز توضیح داد که در آغاز فعالیت خود در عرصه رسانه با مشکلات زیادی به ویژه از منظر اجتماعی مواجه بوده است، اما با گذشت زمان تصور جامعه در مورد زنان تغییر کرد. و به این نکته اشاره کرد که به طور کلی در مورد کار زنان به ویژه حرفه‌ی روزنامه‌نگاری در مناطق جنوبی، رویکردی منفی وجود داشت اما پس از ورود تعداد زیادی از زنان به عرصه رسانه، موضوع هموار شده و اکنون می‌توانند با جامعه و دیدگاه حقارت آن مقابله کنند.
وی افزود: «باز بودن جهان و نظارت بر موفقیت زنان در رسانه‌ها، علاوه بر این درک که زنان می‌توانند زندگی شخصی و حرفه‌ای خود را به نحو احسن مدیریت کنند، به عادی‌سازی قابلیت‌ها و آزادی زنان در انتخاب حرفه روزنامه‌نگاری کمک کرد». و گفت: «من ١٢ سال را در این حرفه گذراندم. هیچ کس تصور نمی‌کند که آغاز این سفر روزی باشد، اما اکنون زنان رسانه‌ای نقش مهمی در جنوب لیبی دارند.»
وی ابراز امیدواری کرد که آگاهی بیشتری در مورد سودمندی رسانه‌ها در منطقه ایجاد شود و خاطرنشان کرد: روزنامه‌نگار نقش بسیار مهمی دارد، زیرا او کسی است که در مورد موضوعات مرتبط با زنان و حقوق آنها صحبت می‌کند و کسی است که می‌تواند مسائل زنان را بررسی کند.