بهاران لهيب

كابل- پس از به قدرت رسیدن طالبان، محدودیت‌های گسترده‌ای علیه زنان وضع شد که در تازه‌ترین اقدام، انستیتوت‌های آموزشی برای زنان نیز مسدود شد. این گزارش از روایت‌های دانشجویان زن در کابل و ولایات مختلف افغانستان تهیه شده است.

چند وقت قبل طالبان بنا به قوانین زن‌ستیزانه خود، دروازه‌های انستیتوت‌ها را به روی زنان بستند. پس از قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، همه مراکز آموزشی، پوهنتون‌ها، مکاتب، مکان‌های تفریحی، و دفاتر دولتی و غیردولتی به روی زنان مسدود شدند. یگانه مکانی که زنان حق کار و تحصیل داشتند، بخش صحی بود. اما حتی در این بخش نیز یک بار به همه داکتران زن اعلام کردند که دیگر نیازی به حضور آنان نیست. بعد از اعتراض داکتران زن، طالبان مجبور شدند عقب‌نشینی کنند.

این بار نیز تمام انستیتوت‌های شخصی که طی دو سال در بخش‌های نرسنگی و قابلگی فعالیت داشتند و تعداد زیادی از زنان به همین بخش روی آورده بودند، مسدود شدند.

در ولایات گرم‌سیر، درس‌ها هنوز ادامه داشت، اما در مناطق سردسیر، زمانی که قرار بود امتحانات برگزار شود، طالبان اعلام کردند که زنان دیگر حق ادامه تحصیل ندارند. مسئولین انستیتوت‌ها در مناطق سردسیر از طالبان برای ۱۵ روز اجازه خواستند تا امتحانات را برگزار کنند.

به همین منظور، ما با تعدادی از دانشجویان ولایات مختلف مصاحبه انجام دادیم تا بیشتر بدانیم.

شازیه وفا، محصل در کابل، جریان را چنین بیان کرد: «من می‌خواستم آماده شوم و به طرف درسم بروم، مثل روزهای قبلی، اما از طرف رئیس انستیتوت خود اطلاع حاصل کردیم که اجازه ادامه تحصیل نداریم، باورم نمی‌شد. بنابراین، ما شاگردان تصمیم گرفتیم برویم. وقتی به نزدیکی درب انستیتوت رسیدیم، با تعداد زیادی از افراد طالبان برخورد کردیم که به دختران اجازه ورود نمی‌دادند.»

فوزیه ظریف، محصل از ننگرهار، گفت: «طالبان تلاش دارند عرصه را بر ما تنگ بسازند. اما گاه فراموش می‌کنند که آگاهی و سوادی که ما حاصل کرده‌ایم، از نزد ما گرفته نمی‌شود.»

نسیمه ولید، محصل از بغلان، افزود: «طالبان از ما زنان و با سواد شدن ما ترس دارند. بنابراین، با یک امر، چون قدرت و سلاح به دست دارند، سعی دارند ما را از کسب تعلیم محروم می‌سازند. روزی فرا می‌رسد که قدرت پوشالی‌شان از هم می‌پاشد و آن هم به دستان نیرومند زنان.»

سما صفا، محصل از تخار، اشاره کرد: «من با اعلام قوانین خنده‌آور طالبان و محدود ساختن زنان، از یک طرف احساس درد می‌کنم، اما از طرف دیگر امید می‌گیرم که ما را نیروی خطرناک و سرنگون‌گرشان می‌دانند. این قوانین روحیه‌ام را تقویت می‌کند و امیدم به فروپاشی‌شان افزایش می‌یابد.»

همه مصاحبه‌شوندگان از همبستگی و اتحاد زنان در افغانستان سخن می‌گفتند. در تمام انستیتوت‌ها همان روز پشت درهای بسته‌شده، اعتراضات از طرف زنان صورت گرفت. طالبان در بعضی جاها با شلیک هوایی و سرکوب، این اعتراضات را مهار کردند، اما حتی در این اقدامات نیز موفق نشدند.