Projeyên teknolojî li Xezayê hate pêşandan
Gelek zarokên keç bi projeyên xwe beşdarî çalakiyên "Roja Zarokên Keç a Navneteweyî ya Teknolojiyên Agahdarî û Ragihandinê" yên li Xezayê hatin lidarxistin bûn. Organîzator Manar Ebû El-Xêr diyar kir ku ew dixwazin ferqa zayendî ji holê rakin.
NAGHAM KARAJEH
Xeza - Çalakiyên "Roja Zarokên Keç a Navneteweyî ya Teknolojiyên Agahdarî û Ragihandinê" ku ji aliyê Zanîngeha Zanîngehên Zanistên Bikêrhatî ya li Xezeyê ve ji bo sala 2023’an hat organîzekirin dest pê kir. Çalakî bi vekirina 'Pêşangeha Projeyên Teknolojiyê' dest pê kir. Zarokên keç ên beşdarî pêşangehê bûne behsa projeyên xwe kirin.
Bi projeya xwe zarokan ji radyasyonê diparêze
Leyan El-Hebîbî ku bi sê projeyên cuda beşdarî pêşangehê bû, behsa projeya xwe ya yekem a bi navê “Mesafeya Bi Ewle” kir. Leyan El-Hebîbî diyar kir ku projeya wê mesafeya cihê ku zarok lê rûdine û televîzyonê dipîve û wiha got: “Dema ku mesafeya di navbera televizyon û zarok de kêm dibe, cîhaza ultrasonîk dengek hûrik derdixe. Ji ber vê hişyariyê zarok ji tîrêjên zirardar û astigmatîzmê tên parastin.”
Derbarê projeya 'Tayê bi aqil a cilan’ Layan El-Hebîbî diyar kir ku projeya wê modeleke ku di dema baranê de şilbûnê tesbît dike û motoreke servo ye ku dikare di bin sîwanekê de tayê bixe nav tevgerê an bizivirîne. Layan El-Hebîbî got, “Projeya min barê malê ji ser milê jinan radike. Ew cilan ji şilbûna baranê rizgar dike.”
Robotê ku wî îcad kiriye dê agir vemirîne
Layan El-Hebîbî, anî ziman ku projeya wî ya din jî "Robota agirkujiyê" ye û der barê projeya xwe ya dawî de ev tişt anî ziman: "Mirov nizane di rewşên wekî şewat û gazê di malên xwe de derkeve çi bike. Gelek caran rayedar dereng tên û karesat çêdibe. Robotê vemirandina agir ji sê sansorên ku rêya şewatê dişopînin pêk tê û pompeya avê ya otomatîk heye. Paşê ji bo vemirandina agir dixebite. Armanca min ew e ku projeyê bêtir berfireh bikim.”
Projeya 'Kursiya bi teker’
Sîdra Ebdil Barî bi projeya "Kursiya bi teker" ku bi hevalê xwe Rehaf Şeqliye re dîzayn kir, beşdarî pêşangehê bû. Rahaf Şeqliye diyar kir ku ji ber şeran jin, zarok û hemû gel rastî nerazîbûnên cidî hatine û destnîşan kir ku ew bawer dikin ku kesên astengiyên liv û tevgerê bi projeya ku çêkirine dê jiyaneke baştir bidomînin. Rehaf Şeqliyeh got, “Projeya me rê dide kesên ku astengiyên liv û tevgerê hene ku karibin bilivin, hilkişin derenceyan û rêwerzên xwe kontrol bikin. Ew taybetmendiyek Bluetooth heye.”
Sidra Abdel Bari û Rahaf Shaqliyeh gotin ku ew kêfxweş in ku di pêşbirka baştirîn projeya teknolojî û ragihandinê de di asta Şerîda Xezayê de pileya yekem bidest bixin.
'Armanca me ew e ku em cudahiya zayendî bigirin'
Yek ji organîzatorên “Roja Navneteweyî ya Zarokên Keç di Teknolojî û Ragihandinê” de Manar Ebû El-Xêr diyar kir ku jin û keç di ronesans û pêşketina civakê de xwedî roleke mezin in û got, “Zarokên keç dikarin biçin Misrê ku beşdarî qursên zekaya sunî ya pispor bibin. Eleqeya me bi zarokên keç re di çarçoveyek cîhanî û neteweyî de ye."
Menar Ebû El-Xêr diyar kir ku armanca wan ji lidarxistina vê çalakiyê ew e ku valahiya di navbera zayendan de bigire û wiha got:
“Ji aliyê din ve, ew teşwîqkirina beşdarbûna jin û zarokên keç di pîşesaziya teknolojiyê de ye. Em dixwazin pêşerojeke baştir ji wan re peyda bikin û beşdariya wan zêdetir bikin. Ev pêşkeftin û mezinbûna di warê teknolojiyê de, bi taybetî di serdema pêşkeftina dîjîtal de, hêvîdar e. Di ronahiya pêşkeftina teknolojîk û jêhatîbûna teknîkî de derfeta keçan heye ku asta xwe pêş bixin. Em wan vedixwînin ku li ser pîşeyên têkildarî teknolojiyê bifikirin û ezmûnê bistînin da ku bi pêşkeftinên teknolojîk re bimeşin."
'Jêhatîbûnên teknîkî hilberînê zêde dike'
Nûnera Yekîtiya Ewropayê (YE) Rûda El-Amir Elî got ku înîsiyatîfa mijara gotinê ji sala 2011’an ve ji aliyê Yekîtiya Telekomunîkasyona Ewropayê ve hatiye destpêkirin. Rûda El-Amîr Elî diyar kir ku îsal çalakiyên 'Roja Zarokên Keç a Navneteweyî ya Teknolojiyê û Ragihandinê' bi beşdariya bi hezaran zarokên keç li gelek welatan hatine lidarxistin û wiha got:
“Fêrbûna şarezayên teknîkî berhemdariya zarokên keç û hêviyên kar zêde dike. Ew bi baştirkirina karsaziya xwe, nemaze di warên zekaya sunî de beşdarî baştirkirina paşeroja xwe dibe. Di heman demê de ew ji bo zêdekirina hêz û xwebaweriya wan a kesane jî dibe alîkar. Zarokên keç bi van jêhatîbûnan dikarin di jiyana xwe de zêdetir serkeftinê bi dest bixin. Lê em dikarin bibêjin ku faktorên çandî yên ku gihandina teknolojiyê ya jin û zarokên keç bisînor dike jî di nav wan de astengên li pêş pêşketina wan in.”