Qamişlo – Dewleta Tirk ê ji 4’ê Cotmehê ve piştî gefên Wezîrê Karê Hindûr ê dewleta Tirk êrişên xwe yê li ser heremên Bakûr û Rojhilatê Sûriyeyê dijwartir kir, hemû binesaziya herêmê hedef digre. Li dijî vê yekê gelê herêmê li ser piyan e û li dijî êrîşan çalekiyên nerazîbûnê li dar dixînin. Îro jî li Tirbespiyê ya girêdayî Kantona Qamişloyê û Til Temir a girêdayî Hesekê bi meşên girseyî gel daketin qadan û êrîş hatin şermezarkirin. Her wiha hêz û partiyên siyasî yên Bakur û Rojhilatê Sûriyê li bajarê Qamişlo jî bi daxuyaniyek çapemeniyê êrîş şermezar kirin.

Li Tirbespiyê gel bi dirûşma “Na ji dagirkeriyê re” daketin qadan

Gelê Tirbespiyê bi meşek girseyî êrîşên dewleta tirk li dijî herêmê daketin qadan û êrîş şermezar kirin. Di meşê de dirûşmeyên mîna “Bê Serok jiyan nabe”, “Bimre dagirker”, “Êrîşên li dijî me em şermezar dikin” û “Bijî berxwedana Rojava” tê berzkirin.  Meşa ku li pêşiya Meclîsa Malbatên Şehîdan a navçeya Tirbespiyê ya girêdayî Kantona Qamişlo ya Bakur û Rojhilatê Sûriyê destpêkir, li sûka navçeyê rawestiya.

‘Paradîgmaya me ya demokratîk heye û em ê serbikevin’

Piştî deqeyek rêzgirtin ji bo cangoriyên azadiyê, li ser navê Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD) û Rêveberiyê Giştî ya Şarederiyê ya Bakur û Rojhilatê Sûriyê Silêman Erep daxuyanî da. Di daxuyaniyê de kesên ku di vê êrîşê de jiyana xwe ji dest dane hat bi bîr anîn û wiha gotin:

“Gelê me li hember êrîşa dewleta tirk ên hovane serî hildane. Dewleta tirk ev bû du roj bi top, teyare û balafirên bê mirov êrîşî herêmê me dike. Êrîşa niha ne ji rêzê ye, dijmin dixwest li hember herêmê me plan û projeyên xwe pêk bînin, lê têk çûn, loma êrîşek wiha hovane destpêkir. Hincetê dewleta tirk berê jî hebû û wê her jî hebe. Bila tu kes hincetên dewleta tirk bawer neke. Dewleta tirk ji bo ku guhertina demografîk di herêmê de çêbike, dixwaze gelê me bitirsîne û koçber bike. Ev bu du roj dewleta tirk di ezmanê de êrîş dike, çima? Ji ber di bejahî de nikare werê. Dewleta tirk wê tirsê jî dijî ku li dijî îradeya me jî nikare bi ser bikeve. Em îro li ser piyan e. Bila gelê me jî bizanibe dewleta tirk ji hêzên navneteweyî, rusya, emerîka erêkirina vê êrîşî wergirtiye. Erdogan berê xwe dide raya giştî ya navneteweyî, lê em berê xwe didin gelê xwe û xwe. Li beramberî vê rûreşî û dagirkeriyê gelê me, pêkhateyên me, doza me, wekheviya gelan û paradîgmaya me ya demokratîk heye û em ê serbikevin.”

33 Hêz û partiyên siyasî li Qamişlo daxuyanî dan

33 Hêz û partiyên siyasî yên Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi daxuyaniyekê êrîşên Tirkiyê yên li ser navend û binesaziyên herêmê şermezar kirin û daxwaz ji aliyên navneteweyî kirin ku li hember van binpêkirinan helwesteke cidî nîşan bidin.

Daxuyanî wiha bû: “Gund û bajarên me yên Bakur û Rojhilatê Sûriyê rastî êrîşên herî dijwar ên artêşa Tirk a dagirker tên, ku balafirên bêmirov li dijî sivîlên me, endamên Hêzên Ewlekariya Hundirîn û rêveberên saziyên sivîl ranawestin. Roja 4ê Cotmehê piştî nîvro, artêşa Tirkiyê dest bi tundkirina êrişên xwe li ser xeta sînor, gihîşt bajarê Hesekê û gundewarên başûrê Kobanî, kir armanc, ku gelek beşên girîng, di nav wan de santralên av û elektrîkê û navendên pîşesazî, armanc kirin. Jiyan, tevgera gel felc dike û li herêmê ku ji niha ve di bin zextan de ye, ewlehî û îstiqrarê felc dike, kêşeyên giran ên aborî û ewlehiyê hene, di encamê de bi dehan şehîd û birîndar hene.

‘Parçekirina Sûriyê di ronahiyê de pêk tê’

Projeya Tirkiyê pir zelal bû piştî ku Tirkiyê di deh salên borî de deverên giring ji Sûriyê dagîr kir û xelkê xwecihî ji Efrîn, Serê Kaniyê û Girê Spî koçber kir û hewl dide ku bêtir axa Sûriyê dagîr bike bi armanca dersînorkirina penaberên Sûriyê ji Tirkiyê. Her wiha bi zorê niştecihkirina wan li bakurê Sûriyê û avakirina pêkhateyeke sînorî, mezhebperestek dilsoz bi îdyolojiya Partiya Dad û Geşepêdanê ya desthilatdar re, Ev yek jî ji bo amadekariyên parçekirina Sûriyê û kontrolkirina samanên wê û ev hemû di ronahiyê de pêk tên ji bêdengiya navdewletî bi gumana hevkarî di tawanên ku Tirkiyê li dijî Sûriyê û herêmê pêk tîne.

‘Rewşa karesatî li Sûriyê nema dikare kirîzeke din tehmûl bike’

Rewşa karesatî li Sûriyê nema dikare tehemûla kirîzên din bike, ji ber ku şert û mercên mirovî gelek dijwar in û şert û mercên ewlehiyê jî pir xeternak in, şaneyên rêxistinên terorîst ji bo vegerandina dîmenê çalak in û siyaseta Tirkiyê ev e. hewl dide ku şert û mercên xwe dabîn bike da ku kartên xwe bihejîne, civakê ji hev derxîne, nifûsa xwecihî ji cih bike û projeyên guhertinê derbas bike.

Redkirina îdiyayên Enqerayê û piştgiriya aştiya navxweyî

Em weke partiyên siyasî yên ku ev daxuyanî îmze kirine, vê êrîşa dewleta Tirk û terora dewleta Tirk û çeteyên wê, şane û rêxistin, bi hinceta parastina ewlekariya netewî li dijî welatê me pêk tîne, bi tundî şermezar dikin. Em red dikin ku siyaseta Tirkiyê ya ku dixwaze pirsgirêkên xwe bi projeya rêveberiya xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyê ve girêbide, red dikin û em tekez dikin ku ev siyaseta dijminatî ya Enqereyê ji bilî belayekê ji gelên Tirkiyê û Sûriyê re nekiriye. Her wiha em tekez dikin ku me wek aliyên siyasî yên Sûriyê hertim piştgîriya aştiya navxweyî li Sûriyê û welatên cîran kiriye, me hertim tekez kiriye ku çareseriyên leşkerî û ewlehî tenê wêraniyê ji bo welatên me bîne, me piştgirî da prensîpa diyaloga niştimanî me çendîn car gotiye ku çareseriya siyasî tekane rê ye ji bo bidestxistina ewlehî û aramiya welat.

‘Em bêdengiya navdewletî şermezar dikin’

Her wiha em bêdengiya navdewletî li hember tawanên Tirkiyê yên li dijî me û li dijî welatê me şermezar dikin, û em bang li hêzên cuda yên niştimanî yên Sûriyê û hêzên demokrat ên Tirkiyê û cîhanê dikin ku vê êrişa li ser herêmên ewle û aram ên mayî li Sûriyê şermezar bikin. herêmên bakur û rojhilatê Sûriyê ji bo me gelê Sûriyê hêviya rizgariyê ya mayinde ye, ji aloziya xwe ya niştimanî em bang li gelê Sûriyê û bi taybet pêkhateyên Bakur û Rojhilatê Sûriyê Kurd, Ereb û Aşûrî dikin. hevgirtineke zêdetir li hember vê êrîşa sîstematîk nîşan bidin, û derfetê ji wan kesên ku li ser yekîtî û serweriya Sûriyê nemînin, nehêlin.”

Li Til Temirê peyama berxwedanê hat dayîn  

Li dijî êrîşan pêkhate, sazî û dezgehên Rêveberiya Xweser, sazî û rêxistinên jinan, partî û kesayetên serbixwe yên navçeya Til Temirê, meşek lidar xistin. Meşa ku ji Meclisa Malbatên Şehîdan dest pê kir, di kolana Filestîn re derbas bû û li çarxereya Şehît Qendîl rawestiya. Çalekvanan  dirûşmeyên ku hovîtiya dewleta Tirk şermezar dikin û berxwedana hêzên xwe yê leşgerî û gel silav dikin berz kirin.

Jinên ji pêkhateyên Kurd û Ereb ên beşdarî meşê bûbûn nêrînên xwe anîn ser ziman.

‘Ne tenê dagirker, bêdengiya navdewletî jî cihê şermezariyê ye’

Eyhan Yûnis got ku ew li dijî êrîşan li ser piyan in û wiha dom kir: "Ne tenê îro, heta dagirker hebe em ê her li ser piya û bi helwest bin. Dewleta Tirk asta êrîşan û erdîngariya wê dorfireh kiriye, ev binpêkirin tu car nayê qebûlkirin. Em bi zarok, ciwan, jin û kal û pîrên xwe li dijî van êrîşan wekî xelekekê ne. Armanca êrîşan herêm valakirin û rêya koçberiyê vekirine û di heman demê de ewlehiya herêma me têk bibe. Em ne tenê dewleta Tirk, bêdengiya navdewletî li hember van êrîşan jî bi tundî şermezar dikin û divê ku hemû welatên navneteweyî helwestên xwe zelal bikin û êrîşan bidin rawestandin."

'Wê êriş şoreşa me nehejîne'

Madlên El-Ibêd ji pêkhateyên Ereb  jî wiha got: "Hedefgirtina binesaziya herêmê armanc eve ku  zextê li gelê herêmê bike. Ewqas sal in dewleta Tirk hewl dide planên xwe yê dagirkeriyê bicih bîne, lê belê berxwedana gel jêre bûye wekî kelemekê. Em jî ne ji îro de, bi hezaran sal e li dijî hişmendiya dewletê û qirkirinê berxwe didin. Ewqas êrîşên hewayî bi balafirên şer û keşfê û çekên din, wê hêz û berxwedana me têk nebe û şoreşa me jî nehejîne. Heta kêliya dawî jî em ê li vir bin û li ser vê rêyê bin."