NAZIHA BOUSSIDI

Tûnis – Komeleya Lêkolînerên Jinan a Neteweyî ya Tûnisê bi boneya Roja Cîhanî ya Jin û Keçan di Zanistê de sempozyûma zanistî ya bi sernavê "Rola Lêkolînerên Jin ên Tûnisî di Bicîanîna Armancên Pêşketina Berdewam de" li dar xist. Komek jinên lêkolîner duh beşdarî sempozyûma ku bi koordînasyona Seroka Yekitiya Jinan a Neteweyî ya Tûnisê Radiya Jerbî hat lidarxistin bûn.

Seroka Yekitiya Niştimanî ya Lêkolînerên Jin ên Tûnisê Najla Ben Miloud der barê sempozyûmê de ji ajansa me re axivî û got: "Me xwest em komeke jin û lêkolînerên ciwan ên Tûnisî yên ku di warê xwe yên lêkolînê de bi taybetî di warê geşepêdana domdar de cih digrin, rêzdar bikin. Ji ber ku welatê me di Bernameya Gerdûnî ya 2030’an de ye û Jinên Tûnisî ye Yekitiya Neteweyî jî ji bo wekheviyê pêşketina domdar peyda bike dixebite.”

'Pirsgirêkên jinan hatin nîqaşkirin'

Najla Ben Miloud anî ziman ku beşdarên vê sempozyûmê dê piştgiriyê bidin jinên ku li gundan bi sewalkarî û cotkariyê re mijûl dibin, ji ber ku jin bi giranî bi çandinî û sewalkariyê re mijûl dibin û wiha got: “Hişyarî li ser nexweşiyên ku ji heywanan derbasî mirovan dibin hatin kirin. Li ser çawaniya pêşîlêgirtina wan şêniyên herêmê hatin agahdarkirin. Beşdarên sempozyûmê li ser îhtîmala başkirina hilberînê di warê kalîte û mîqdarê de bi çandiniya domdar, bi taybetî di ronahiya guherînên avhewa û kêmbûna avê de nîqaş kirin."

'Cotkar tên hişyarkirin'

Xwendekara Doktorayê Amal Gouma jî weke kesayeteke doktoraya jeolojiyê destnîşan kir ku divê cotkar ji bikaranîna madeyên kîmyewî haydar bin û wiha berdewam kir: “Bajarên Arîana û Tûnisê qirêj in, axa wan jehrî ye û ev yek zirarê dide mirovan. û heywanan. Karê min wek lêkolîner ew e ku piştî lêkolînê çareyekê ji vê re bibînim. Me dît ku çareserî mezinkirina nebatên taybetî yên ku van maddeyên organîk dikişînin bû. Lêkolînên zanistî ji bo dîtina çareyan ji bo hemû pirsgirêkan wek pirsgirêka pîsbûnê, ne tenê li ser asta takekesî, belkî li ser asta kolektîf û carinan jî li ser asta cîhanî pir girîng e. Em hêvî dikin ku hin biryarder dê ji bo alîkariya lêkolîneran eleqedar bibin. Çareserî hişyarkirina cotkaran e. Li ser vezîvirandina çopê dikare xebat bê kirin. Her weha, cotkar pêwîst e wê were perwerdekirin da ku bikaranîna madeyên kîmyewî yên zirardar ên wek derman û dermanên ku ji bo çandina axê bikar tîne kêm bike. Projeyek me heye ku pêşî li nexweşiyên mirovî yên ku ji ber qirêjiya axê çêdibin, ji nû ve were sererast kirin, an jî paqijkirina axê bi nebatên naskirî ji bo paqijkirina wê. Bi vê projeyê re ji bo metalên giran ên ku dibin sedema penceşêrê çareserî hene.”

'Jin li derve tên hiştin'

Seroka Yekitiya Niştimanî ya Jinên Tûnisê Radiya Jerbî jî wiha got: "Hikûmet ji şarezayên zanistî re vekirî ne. Tevî ku gelek amaran îsbat kirine ku jin di lêkolînên zanistî de serketî ne, lê jin ji pêvajoya biryargirtinê hatine dûrxistin û jêhatîbûna wan zêde ye. Wezaret bi tundî jinan ji derve dihêlin. Ew ji derve tên hiştin."