صحت بازیچه دست دولت‌های فاسد در افغانستان
طاهره ویسم مادر کلانی(مادر بزرگ) از قریه‌های دور دست، که چند قبل همسر پسر بزرگتر و نوزادش را از دست داده بودند، می‌گوید: اگر ما مردم صدای خود بلند نکنیم هیچ وقت روزگار فرزندان ما هم خوب نمی‌شود. آنان قبل به دنیا آمدن می‌میرند.
بهاران لهیب
پنجشیر- «سازمان ایمرجنسی افغانستان» در سال ۱۴۰۲در توییتی نوشت: «مرگ و میر مادران را در جریان ولادت در افغانستان در سطح جهان بالاترین آمار داد.» همچنان سازمان «جهانی صحت» در خبرنامه‌ای در سال ۱۴۰۲ آورد: «در هر دو ساعت یک مادر در جریان حاملگی یا زایمان در افغانستان از بین می‌رود.» در کنار اینکه آمار مرگ و میر مادران در جریان حاملگی و زایمان رقم بلند دارد. نوزادان هم در وضعیت خوب به سر نمی‌برند به گفته سازمان جهانی صحت: «روزانه به طور اوسط ۱۶۷ نوزاد در جریان تولد از بین می‌روند.» این آمار بیشتر شان از روستاهای افغانستان می‌باشد که زنان کمتر و یا هیچ به خدمات صحی دسترسی ندارند. چون در روستا‌ها و اکثریت ولسوالی‌ها مراکز، کارمندان و سایر خدمات صحی موجود نیست. اکثراً در مراکز ولایات یک شفاخانه(بیمارستان) دولتی وجود دارد که با داشتن جاده‌های ناهموار و یا صب‌العبور به موقع نمی‌تواند مادر را به این شفاخانه انتقال دهند. بنا نوزادان و مادران از بین می‌روند و به فرض اگر موفق هم شوند که مادر را به موقع به شفاخانه برسانند در شفاخانه‌های مراکز ولایات هم خدمات اساسی صحی بسیار کم می‌باشد.
در ولایت پنجشیر هم مانند دیگر ولایات ساختمان شفاخانه‌ها موجود است. اما از داکتران، دوا و سایر امکانات صحی خبر نیست. ایمرجنسی یگانه شفاخانه است که از طرف داکتران ایتالیویی در سال ۱۹۹۹ در پنجشیر تأسیس شد، در ابتدا بیشتر به هدف رسیدگی به زخمی‌های جنگ اعمار گردید به مرور زمان خدمات برای زنان و کودکان را هم تحت پوشش قرار دادند. بنا از اکثریت ولایات همجوار مریضان به آن مراجعه می‌کنند به دلیل که امکانات خوبی دارند و به مریضان رسیدگی صورت می‌گیرد با آن هم نمی‌توانند به تمام مریضان کمک نمایند.
ما در ولایت پنجشیر با طاهره ویسم مادر کلانی(مادر بزرگ) هم صحبت شدیم که از قریه‌های دور دست به شفاخانه ایمرجنسی با همسر پسرش مراجعه کرده بودند، که چند قبل همسر پسر بزرگتر و نوزادش را از دست داده بودند.
طاهره برای ما گفت: «همسر پسر بزرگم فرزند دوم خود را باردار بود با دردهای شدید مواجه شد دایه‌های محل نتوانست وی را کمک کند. بنا با هزار یک بدبختی به طرف شفاخانه ایمرجنسی حرکت کردیم در مسیر راه متوجه شدم که همسر پسرم و کودکش از بین رفته‌اند.»
طاهره با چشمان پر از اشک ادامه داد: «همسر پسرم بسیار جوان بود که از دست دادیم و فرزند وی بی‌مادر شد برای همه ما درد‌آور است.»
طاهره اشاره کرد: «عاملان اصلی مرگ مادران و نوزادانش دولت کرزی وغنی بوده‌اند که پول زیاد به نام ما مردم به دست آوردند. اما هیچگاهی در خدمت ما قرار ندادند. جیب‌های خود را پر کردند. زندگی خوب برای‌شان ساختند، به همین خاطر طالب توانستند در چند روز افغانستان را به دست بگیرند. اگر ما مردم صدای خود بلند نکنیم هیچ وقت روزگار فرزندان ما هم خوب نمی‌شود. آنان قبل به دنیا آمدن می‌میرند.»