اسماء فتحی

قاهره - ابتکار «سوپرومن» پروژه‌ای با نام «دلیله» را که هدفش ارتقای آگاهی در زمینه امنیت دیجیتال در روابط عاطفی بود، آغاز کرد. این ابتکار همچنین، در این پروژه اقدام به پخش یک کتابچه راهنما برای زنان ‌کرد تا بتوانند از آسیب در امان بمانند و قربانی احتمالی این نوع از نقض‌ها نشوند.

این پروژه روز، شنبه ٨ شهریورماه، با برگزاری چند نشست که در آن‌ها به فضای دیجیتال و تهدیدهایی که برای زنان ایجاد می‌کند، پرداخته شد. این تهدیدها، زنان را در برابر فرهنگ اجتماعی که به خاطر حضورشان در فضای دیجیتال، آنها را بدنام می‌کند، آسیب‌پذیر می‌کند. این فرهنگ، زنان را قربانی نمی‌داند، بلکه در بیشتر موارد به دنبال توجیهاتی برای عامل خشونت است.

 

زنان با اشکال گوناگون و بسیار پیچیده‌ای از خشونت روبه‌رو می‌شوند

آیه منیر، مدیر اجرایی ابتکار «سوپرومن»، گفت که او به دلیل فعالیتش به‌عنوان یک فعال و مهندس از شهر زقازيق و پیش از همه به خاطر زن بودن، در معرض اشکال گوناگونی از خشونت پیچیده قرار دارد؛ موضوعی که برای بسیاری از زنان دیگر نیز به دلایل مشابه تکرار می‌شود و آنان را با تهدیدات روبه‌رو می‌سازد.

او تأکید کرد که تهدیدات فضای دیجیتال می‌تواند بر زندگی کاری زنان نیز اثر بگذارد؛ همان‌طور که برای یک استاد دانشگاه به خاطر انتشار ویدئوی رقصش اتفاق افتاد و همچنان هر روز برای دیگران نیز تکرار می‌شود. همچنین دخترانی که از شهرها و مناطق کوچک‌تر می‌آیند، در معرض خطر قرار می‌گیرند زیرا فعالیت‌های فمینیستی یا حتی دیدگاه‌هایی که در فضای مجازی می‌نویسند، به دست خانواده‌هایشان می‌رسد و این موضوع می‌تواند زندگی آنان را تهدید کند.

او افزود که اجرای پروژه «دلیله» ادامه‌ای بر کار سال گذشته ابتکار درباره موضوع امنیت دیجیتال بوده است؛ کاری که این بار نیاز به بررسی عمیق‌تر و تقویت حفاظت از زنان در بستر روابط عاطفی داشت.

همچنین، نجوی ابراهیم، مدیر اجرایی «إدراك للتنمية والمساواة»، توضیح داد که آنان نیز بر روی پرونده خشونت دیجیتال کار کرده‌اند و راهنمایی برای مقابله با آن منتشر ساخته‌اند. او گفت که در این مسیر با بسیاری از پرونده‌ها روبه‌رو شده‌اند که قربانیان آن مورد نقض حقوق یا خشونت توسط شریک عاطفی یا حتی خانواده قرار گرفته‌اند.

او تأکید کرد که حملات متعددی فعالان جامعه مدنی را هدف قرار داده و بسیاری از این حملات تلاشی است برای رساندن قربانیان به مرحله ناامیدی و سرخوردگی تا آنان از فعالیت‌های خود دست بکشند و از فضای دیجیتال خارج شوند؛ فضایی که امکان بیان آزادانه، ارتباط با مخاطب و ارائه حمایت به دیگر زنان را از آنان می‌گیرد.

رئیس هیئت امنای مؤسسه «جنوبیة حرة»، وکیل امانی مأمون، اعلام کرد که آنها بر پیشگیری تمرکز دارند و از طریق آگاهی‌رسانی در مراکز و روستاهای مختلف استان «اسوان» فعالیت می‌کنند. او افزود که این مؤسسه توانسته به مناطقی دسترسی پیدا کند که به دلیل دوری از مرکز، از کمبود انواع خدمات رنج می‌برند.

امانی مأمون با اشاره به اهمیت بالای حفظ شواهد، اشکال‌ آگاهی‌رسانی ارائه‌شده توسط «جنوبیة حرة»، از جمله دیجیتال و حقوقی، متنوع است، گفت: «ما در کشوری قانون‌محور زندگی می‌کنیم و بنابراین جلسات عرفی فایده‌ای ندارند». همچنین بر ضرورت مشخص‌کردن ابعاد مداخله از طریق ارائه حمایت روانی ـ اجتماعی و دیگر شیوه‌های یاری و حفاظت تأکید کرد.

 

جلسات گفت‌وگو و مسائل محوری

یکی از جلسات گفت‌وگو با عنوان «دليله روی شیروانی داغ» برگزار شد. این جلسه فضایی میان آگاهی و خطر بود که در آن درباره روابط عاطفی در شبکه‌های اجتماعی صحبت شد؛ روابطی که در ظاهر «عادی» به نظر می‌رسند، اما در حقیقت شامل نقض‌ها و آسیب‌های پنهان هستند. گفت‌وگو به این موضوع پرداخت که چگونه روابط عاطفی از طریق اینترنت می‌توانند به فضاهایی از آسیب و نقض حقوق تبدیل شوند؛ فضاهایی پنهان و گاه نامحسوس. در این جلسه، مجموعه‌ای از تجربه‌های زنان مطرح شد و درباره ابزارهای حمایتی‌ای صحبت شد که می‌تواند دختران را در برابر خشونت دیجیتال محافظت کند.

در پایان، نشست دیگری با عنوان «مطمئن، اما در معرض دید» برگزار شد. در این جلسه مجموعه‌ای از ابزارها برای روشن شدن اینکه آیا داده‌های کاربران در معرض افشا یا نظارت قرار دارند یا خیر، و راهکارهایی برای مواجهه با چنین وضعیتی، به‌ویژه زمانی که این نظارت یا افشاگری توسط شریک عاطفی یا همکاران در محیط کار انجام شود، مطرح شد.