مرکز خبر- کارشناسان سازمان بهزیستی ایران اعلام کردند که از ابتدای سال جاری تاکنون، در استان تهران بیش از ۴۳ هزار تماس از سوی شهروندان با اورژانس اجتماعی (۱۲۳) ثبت شده است. در میان این تماس‌ها، بیش از ۲۳ هزار مورد به گزارش کودک‌آزاری اختصاص داشته است؛ آماری تکان‌دهنده که ابعاد گسترده خشونت علیه کودکان در پایتخت را آشکار می‌سازد.

به گفته کارشناسان، بیشترین موضوعات تماس‌ها شامل اختلافات خانوادگی، کودک‌آزاری، اقدام به خودکشی، همسرآزاری، سالمندآزاری، زنان آسیب‌دیده، بدسرپرستی و وضعیت کودکان کار و خیابانی بوده است.

 

سکوت نهادهای نظارتی و کم‌توجهی به بحران خانواده

تحلیلگران مسائل اجتماعی معتقدند که افزایش تماس‌ها با اورژانس اجتماعی در تهران، بیش از آنکه نشانه افزایش آگاهی عمومی باشد، نشانگر عمق بحران در نهاد خانواده و ناتوانی ساختار حمایتی جمهوری اسلامی در مداخله مؤثر است.

در حالی که بهزیستی توان رسیدگی به بخش کوچکی از این کودک‌آزاری‌ها را دارد، نبودِ نظارت منسجم، کمبود نیروهای متخصص، و همچنین فقدان سیاست‌های پایدار برای حمایت از خانواده‌های آسیب‌پذیر موجب شده است بسیاری از کودکان قربانی خشونت در همان چرخه خشونت باقی بمانند.

بر اساس داده‌های منتشرشده، در بسیاری از این موارد پدر یا مادر خود از عوامل اصلی آزار هستند؛ موضوعی که نیاز به مداخلات فوری روانی، اجتماعی و حقوقی را دوچندان می‌کند. با این حال، نبود نظام حمایتی یکپارچه، ضعف قوانین بازدارنده و نگاه سنتی حاکم بر دستگاه‌های قضایی و انتظامی، عملاً باعث شده کودک‌آزاری در ایران نه استثنا، بلکه پدیده‌ای روزمره باشد.

 

نادیده‌گرفتن تعهدات بین‌المللی

سازمان جهانی بهداشت کودک‌آزاری را هرگونه رفتار آسیب‌زننده جسمی، روانی، جنسی یا بی‌توجهی تعریف می‌کند که سلامت، رشد یا کرامت کودک را در معرض خطر قرار دهد. این نوع خشونت می‌تواند در محیط خانواده، مدرسه یا جامعه رخ دهد و آثار بلندمدتی بر روان و جسم کودک برجای بگذارد.

جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۷۲ به کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل (CRC) پیوسته و بر اساس مواد ۱۹ و ۳۴ این کنوانسیون، موظف است از تمامی کودکان در برابر هرگونه آزار جسمی، روانی و سوءاستفاده جنسی محافظت کند.

اما شواهد میدانی و آمار رسمی نشان می‌دهد اجرای مؤثر این تعهدات با ضعف جدی مواجه است. نهادهای مسئول، از جمله سازمان بهزیستی و دستگاه قضایی، فاقد نظارت مستقل و بودجه کافی هستند و در بسیاری از موارد، قربانیان کودک‌آزاری پس از گزارش، دوباره به همان محیط ناامن بازگردانده می‌شوند.

 

ضرورت اقدام فوری  

کارشناسان حقوق کودک تأکید دارند که ایجاد نهاد مستقل نظارت بر وضعیت کودکان، آموزش اجباری والدین، و تقویت خدمات روانی و مددکاری در سطح محلات از الزامات فوری برای مهار بحران کنونی است. در غیر این صورت، با ادامه روند فعلی، کودک‌آزاری در تهران و سایر استان‌ها نه‌تنها کاهش نخواهد یافت، بلکه به پدیده‌ای ساختاری و بازتولیدشونده تبدیل می‌شود، پدیده‌ای که قربانیان امروز آن، آسیب‌دیدگان اجتماعی فردا خواهند بود.