نور سریب

یمن -

برای آشنایی با اولین نمایشگاه مستند بلوک، که متعاقب آن مجموعه‌ای از نمایشگاه‌های مستند از مراحل مختلف دوران رنسانس فمینیسم جنوبی برگزار می‌شود، خبرگزاری ما با چند زن که از نمایشگاه دیدن کردند، دیدار کرد.

رئیس بلوک زنان جنوب، عایشه طالب، درباره‌ی ایده‌ی این نمایشگاه که این اتحادیه راه‌اندازی کرده است، می‌گوید: "ایده‌ی نمایشگاه به دلیل محرومیت و حاشیه‌نشینی که زنان جنوب یمن را تحت تاثیر قرار داد، بوجود آمد و افول و شکست بزرگ پس از ایجاد وحدت یمن و پس از جنگی که در تابستان ۱۹۹۴ آغاز شد، که رژیم در صنعا علیه جنوب آغاز کرد."

"زنان جنوبی از طریق فتوا و بلاغت و به دنبال آن جریانات اسلام سیاسی مورد کفاره و ارعاب قرار گرفتند، زیرا آنها معتقد بودند که زنان در جنوب و به ویژه عدن سرکش، باز و از آموزه‌های دین منحرف هستند. این باعث ترس و شکست او شد و صدها زن از مشاغل خود، به ویژه آنهایی که در سیاست، قوه‌ی قضاییه، رسانه، هنر و هزاران کارگر در جوامع تعاونی، شرکت‌های تجاری داخلی و خارجی و کارخانه‌ها کار می‌کردند، کنار گذاشته شدند. زنان ۹۰ درصد از نیروی کار را پس از تخصیص و توزیع به افراد با نفوذ وفادار تشکیل دادند.

وی افزود: "سالهاست که زنان پیشگام در مواجهه با ظلم و تروریسم درخشیده‌اند. زنان جنوبی سالها با شرکت در اعتراضات و تظاهرات مسالمت‌آمیز که حتی در جنگ اخیر با شیوه‌های رژیم صنعا مخالفت می‌کردند، صحنه را در عدن و مناطق جنوبی رهبری کردند."

وی با اشاره به اینکه زنان همیشه در خط مقدم بوده‌اند، گفت: "زنان در امدادرسانی، میانجیگری، افزایش آگاهی و مبارزه با خشونت و همچنین در مذاکرات راه دوم و ایجاد صلح مشارکت داشته‌اند. آنها در سازمانهای نظارتی و جامعه‌ی مدنی کار کردند و با توجه به درگیری بزرگ و مداوم با ایده‌های خارجی در جامعه‌ی ما که زنان را حذف می‌کند، ما تصمیم گرفتیم نقش زنانی را که به واسطه‌ی نقش پیشگام خود در تاریخ جاودانه شده‌اند و موقعیت پیشرفته‌ای را که در اوایل قرن گذشته به دست آورده بودند، که در منطقه‌ی عربی اولویت داشت، برجسته کنیم."

او توضیح داد که این نمایشگاه "برای زنده کردن حافظه‌ی جامعه ایجاد شد، زیرا زنان در عدن و جنوب پیشگامان زنان کشورهای منطقه بودند و از اهمیت آموزش در اوایل آگاه بودند، جایی که مدرسه‌ی دخترانه‌ی نور حیدر در دهه‌ی ۱۹۲۰ تأسیس شد و با تلاش زنان، بسیاری از معلمان زن از آن فارغ‌التحصیل شدند و آنها بیشترین اعتبار را در گسترش تحصیلات در بین دخترانی که بعداً تحصیلات تکمیلی خود را در خارج و داخل کشور ثبت‌نام کردند، داشتند. و در رشته‌های مختلف کار می‌کرد. این نمایشگاه همچنین به منظور قدردانی از نقش این نخبه از زنانی بود که پیشگامان بودند و سالهاست که عصر طلایی زنان را ایجاد کرده‌اند."

وی در مورد تعداد چهره‌های زن حاضر در نمایشگاه گفت: "ما به نزدیک ۴۰ زن پیشگام در رشته‌های مختلف رسیدیم، ما نمی‌دانستیم که نمایشگاه مورد تأیید بازدیدکنندگان نخبگان سیاسی، روزنامه‌نگاری و حقوق بشر قرار می‌گیرد، زیرا بازدیدکنندگان نسل‌های مختلف جمع شده بودند، ما وقتی به این نسل‌های جوان تصویر واقعی زنان را قبل از به قدرت رسیدن ظلم و تروریسم نشان دادیم، خوشحال بودیم. ما اطمینان حاصل کردیم که پخش افتتاحیه از طریق اینترنت در اختیار زنان مبارزی است که مجبور به ترک کشور شده‌اند."

وی اظهار داشت که آنها "در حال جمع‌آوری اطلاعات و تصاویر هرچه بیشتر برای برگزاری نمایشگاه‌های مستند در آینده برای زنان جنوبی و نقش آنها در مراحل مختلفی که کشور طی کرده است، هستند. ما به دنبال ارتقاء وضعیت زنان، حمایت و تشویق آنها برای ایفای نقش پیشرو خود در جامعه در سطوح سیاسی و اجتماعی از طریق فعالیتهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خود هستیم."

"من از نمایشگاه دیدن کردم و با خواندن بیوگرافی بسیاری از زنان که در دفاع از حقوق ما مقدم بودند احساس غرور کردم. نمایشگاه فوق العاده است و امیدوارم شاهد فعالیت‌های مشابه برای رد فرهنگ خشونت و ستم و مقابله با تمام ایده‌هایی باشیم که سالهاست که جامعه‌ی ما را به دلیل بسیج اشتباه و افکار افراطی اشباع کرده است." بنابراین، مدیرعامل روزنامه‌ی الوطن امروز، عبیر محمد، تحسین خود را از نمایشگاه ابراز کرد.

منال محیم، رئیس بنیاد آینده برای توانبخشی و توسعه‌ی آگاهی و پیشرفت، از این نمایشگاه تقدیر کرد و گفت: "این نمایشگاه یک گام خوب برای یادآوری این است که زنان پیشگام و دارای قامت عالی بودند. کاری که رئیس انجمن فمینیست جنوبی، عایشه انجام داد، علیرغم مشکلاتی که با آن روبرو بود، کار فوق‌العاده‌ای است و دوران فراموش نشدنی را روشن می‌کند. زنان هنوز در حال کسب موفقیت این تلاش‌های پیشگامانه‌ی فمینیستی در توانمندسازی زنان و رد استعمار آن هستند."

وی خاطرنشان کرد که اکثر نسل جوان نسل جدید در یمن چیزی درباره‌ی زنان پیشگام در این کشور نمی‌دانند، به عنوان مثال، بسیاری از نسل جدید نمی‌دانند لطیفه شوذری کیست، اولین شهید در تظاهرات مسالمت‌آمیزی که در عدن علیه استعمار انگلیس انجام شد و بسیاری دیگر از چریک‌ها و مبارزان زن دیگر که در نمایشگاه نام برده شد. همچنین، بسیاری از روزنامه‌نگار صفیه لقمان، که اولین صدای رادیویی زن است که در سطح شبه جزیره‌ی عربستان ظاهر شد، اطلاعی ندارند. وقتی می‌گوید: "اینجا عدن است"، و همچنین درباره‌ی اولین سردبیر مجله فمینیستی فتاة شمسان، که اولین شماره‌ی آن در سال ۱۹۶۰ منتشر شد، روزنامه‌نگار ماهیه نجیب، عبارت او هنوز جاودانه است."

با تاکید بر اینکه بسیاری از زنان پیشگام قبل از استقلال در امضای کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان در کشور نقش داشتند، "بسیاری از زنانی ذکر شده در نمایشگاه تاریخ کشوری هستند که هیچ تبعیضی در آن علیه زنان وجود نداشت، اما به دلیل آنها جمهوری دمکراتیک یمن توافقنامه CEDAW را امضا کرد و مفاد آن پس از استقلال در محل اجرا شد. "

در حالی که هنرمند پلاستیک رشا عبید، که مشتاق دیدن نمایشگاه از راه دور در روز افتتاحیه بود، گفت: "امروزه بسیاری از زنان مبارز در جنبش فمینیستی وجود دارند که از واقعیت کشور در حال گذراندن یک جنگ شدید خسته شده‌اند. به نظر من چنین رویدادهایی ما را به یاد زنان قوی می‌اندازد که با مشکلات و استعمار روبرو شده‌اند و حقوق خود را از آنها سلب کرده‌اند، زندگی‌نامه‌ی آنها انگیزه‌ی بزرگی برای ما و همه‌ی زنانی است که از حقوق خود در داخل و خارج از کشور دفاع می‌کنند تا به مبارزه ادامه دهند. این نمایشگاه به عنوان یک تشکر و قدردانی از پیشگامان پس از به حاشیه راندن آنها به دلیل نوسانات سیاسی که کشور تجربه کرد."