زنان کوبانی؛ الهام بخش ترین زنان خاورمیانه

نام کوبانی با نام زنان گیسوبافته دختران کوبانی گره خورده است. زمانی که اردوغان و اردوغان ها منتظر بودند تا سقوط کوبانی را در کمتر از دو روز جشن بگیرند این اراده پولادین زنان کوبانی و مردان کوبانی بود که«مقاومت زندگی است» را در دل‌ها روشن کردند.

پرژین سلطان

تهران- یکم نوامبر از یک دهه گذشته یادآور قدرت بی بدیل زنان کورد کوبانی است در جنگیدن برای ساختن دنیایی که می‌خواهند، زنانی که در مبارزه با تاریکی و تباهی درخشیدند و الهام بخش دیگر زنان آزادیخواه در دنیا شدند.

زنان کوبانی در سال ٢٠١۴ در میدان جنگ با گروهک داعش سیاه با تشکیل واحدهای یکپارچه‌ی زنانه از جمله «یگان‌های مدافع از زنان» و «نیروهای دفاع از زنان» در برابر حملات و آسیب‌های داعش قدعلم کردند و نور و رهایی و روشنایی را در دل تاریکی و تباهی به ارمغان آوردند.

اکنون درست ١٠ سال از روزی که داعش مناطق وسیعی از عراق و سوریه را در تصرف خود داشت؛ می‌گذرد. داعش از آغاز ماه سپتامبر ٢٠١۴  شهر کوبانی در شمال سوریه و مرز ترکیه را به قصد تصرف به محاصره خود در آورده بود. محاصره‌ای که ١٣۴ روز به طول انجامید و این شهر در مقابل حملات آن سخت مقاومت کرد مقاومتی که با وجود بستن مرزهای ترکیه به روی کوردها عدم رسیدن نیروی کمکی، سلاح، غذا و دارو شکسته نشد و با اینکه داعش حلقه محاصره را روز به روز تنگ‌تر می‌کرد اما کوبانی و زنان کوبانی همچنان مقاومت کرد و از این روست که ١ نوامبر روز جهانی بزرگداشت «مقاومت کوبانی» نامگذاری شده است.

 

کوردستان را با زنان کوبانی شناختم

در دهمین سالگرد آغاز محاصره کوبانی توسط گروهک داعش با دو تن از زنان کنشگر و فعالان سیاسی در تهران به گفتگو نشستیم:

شادی شادمهر فعال حقوق زنان می‌گوید: در حقیقت تا قبل از مبارزات زنان کورد در کوبانی نگاه شخص من به زنان کورد متفاوت از امروز بود من کوردها و زنان کورد را با مبارزات زنان کوبانی بهتر و بیشتر شناختم که در جریان مبارزات با داعش از طریق رسانه‌ها اخبار و وقایع آن دوره و مبارزات آنان را با علاقه بسیار پیگیری می‌کردم و این سراغازی شد برای مطالعه بیشترم از زنان کورد در سراسر دنیا.

شادی می‌گوید: از آن پس مطالعاتم درباره زنان کورد در برهه‌های زمانی مختلف در چهارسوی کوردستان آغاز کردم و اکنون خوشحالم که شناخت عمیق تری از زنان مبارز کوردستان در سراسر جهان دارم و بدون شک تلاش و مبارزات زنان کورد می‌تواند الگو و الهام بخش آزادی‌خواهان باشد.

او تصریح می‌کند: زنان کورد در مقاومت کوبانی معنای جدیدی به مبارزه و مقاومت بخشیدند و با جسارت و بی باکی نه تنها در میدان رزم به عنوان رزمندگان شجاع ظاهر شدند بلکه تلاش مهم‌تر آنان بازیابی هویت وجودی زنان و آزادی ملت خود بود که همچنان ادامه دارد.

شادی اظهار می‌کند: مقاومت زنان کوردستان تنها یک مقاومت نظامی نیست بلکه مبارزه‌ای فلسفی و اخلاقی علیه افراط‌گرایی و ظلم و تبعیض بوده و هست. زنان کوبانی اسلحه به دست گرفتند تا ثابت کنند که آزادی و کرامت انسانی با جنسیت و محدودیت‌های تحمیلی تاریخی جامعه گره نخورده و حق هر انسانی است که فراتر از جنسیت و نژاد برای برابری و آزادی مبارزه کند.

وی تاکید می‌کند: مقاومت زنان کوبانی از دیدگاه فلسفی به ما یادآوری می‌کند که آزادی و عدالت مفاهیم انتزاعی نیستند بلکه ارزش‌های هستند که تنها از طریق اراده و عمل به نتیجه می‌انجامد.

شادی می‌گوید: مقاومت زنان کوبانی نماد بازآفرینی نقش زنان در جوامعی است که بارها به واسطه تعصبات، سکوت و حاشیه‌نشینی را به آنها تحمیل کرده‌اند. در کوبانی زنان با قدرت خود از محدودیت‌ها گذشتند و نشان دادند که آنها نه قربانی بلکه قهرمانانی از جنس روشنایی و نور هستند که توانایی تغییر سرنوشت خود و جامعه و رسیدن به آزادی و رهایی از ظلم و تاریکی را دارند.

 

مسئله اولویت دار کوردها در خاورمیانه

پرناز عبدالملکی دانش آموخته علوم سیاسی و فعال زنان می‌گوید: از زمان وقوع بهار عربی و بروز بی ثباتی و بحران در کشورهای مختلف، کوردها بخصوص در دو کشور عراق و سوریه و تا اندازه‌ای در ترکیه تحت تاثیر قرار گرفته اند، و بعضاً خود به مثابه یک بازیگر منطقه‌ای به ایفای نقش می‌پردازند، در این بین سیاست کشورهای مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درمقابل کوردها بسیار متفاوت است و همین امر روندها و نتایج مرتبط با وضعیت و تحولات کوردها را پیچیده تر و غیرقابل پیش بینی تر کرده است.

او می‌گوید: چند دستگی‌های داخلی در میان کوردها و احزاب مختلف آنها در طول تاریخ مبارزه کوردها همواره وجود داشته است و موجب رقابت تنش آلود در میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است و به نظر می‌رسد مسئله کوردها برای سال‌های طولانی یکی از مسایل مهم و اولویت دار و تاثیرگذار خاورمیانه باقی خواهد ماند.

او تصریح می‌کند: نام کوبانی با نام زنان گیسوبافته دختران کوبانی گره خورده است و به ما یادآوری می کند زمانی که جهان نگران سقوط بین النهرین و شام به دست داعش بود و اردوغان و اردوغان ها منتظر بودند تا سقوط کوبانی را در کمتر از دو روز جشن بگیرند این اراده پولادین دختران کوبانی و پسران کوبانی بود که با جان فشانی‌های زبانزد و حماسی خود نخستین لرزه‌ها را بر پیکر داعش خونین وارد کردند و روزنه نور و امید را بر دل‌ها روشن کردند که«مقاومت زندگی است».

در همين روزها بود که صدای شادی و پیروزی دختران کوبانی در رقه مرکز خلافت خودخوانده داعش، منجر به فرار خليفه شد و جهانیان خبر رهایی رقه را شنیدند و بار دیگر تحسین کردند مقاومت و مبارزه کوبانی و کوبانی‌ها را... .

پرناز می‌گوید: هنوز صدای ضجه زنان و دختران کورد ایزدی از آن روزهایی که اسير چنگال داعش شده‌ بودند به گوش جهانیان می‌رسد و جامعه بشری را خشم‌آلود و شرمگين می‌کند.!

او گریزی به مبارزات مدنی کوردستان روژهلات در برابر داعش می‌زند و می‌گوید: کوردهای ایران سال‌هاست از يک‌سو با سلفی‌های راديکال وارداتی مبارزه مدنی می‌کنند و این مبارزه در شهرهای مختلف کوردستان روژهلات ادامه دارد و از طرفی دیگر بسياری از جوانان کورد روژهلات دوشادوش ديگر هم رزمان خود اسلحه به دست گرفتند و در دفاع جانانه از کوبانی مشارکت کردند.

اکنون نیز همان محاصره و اشغالگری نظامی هم از طریق هوایی وهم زمینی علیه کوبانی و روژاوای کوردستان از سوی نیروهای هژمونیک جهانی و دولت ملت‌های منطقه با پیشاهنگی حکومت اردوغان اعمال می‌شود. در روزهای اخیر شاهد بمباران‌های هوایی بی حد و حصر حکومت ترکیه به روژاوا بویژه کوبانی بودیم که در انجام این حملات خسارت‌های مادی و معنوی زیادی بر مردم متحمل گردید. در واقع ادامه چنین سیاست‌های اشغالگرانه و انحصارگری نیروهای سرمایه‌داری علیه کوبانی و روژاوا، گواه این واقعیت می‌باشد که نمی‌خواهند این بخش از کوردستان به استقلال سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دست یابد و همواره بایست به نيروهای سرمایه وابسته باشند. اما مردم روژاوا به این سطح از استقلال فکری و سیاسی رسیده‌اند که یگانه راه رسیدن به آزادی و برابری را سیستم خودمدیریتی مردمی می‌دانند در غیر اینصورت نمی‌توان حرف از آزادی و برابری زد. زیرا نظام دولت-ملت بر مبنای قدرت و سرمایه نهادینه گردیده و جامعه باید گرداننده چرخه سود وسرمایه او باشد.