رهف یوسف

قامشلو-

این یک حزب سیاسی نیست، بلکه قصد دارد زنان را در عرصه‌ی سیاست توانمند سازد. این شورای زنان سوریه است که در شمال و شرق سوریه فعال بوده و اخیراً بر اساس این مفهوم که مسئله‌ی زنان جهانی است و محلی نیست، گسترش آن به خاورمیانه آغاز شده است.

 

"مشارکت زنان نباید در مواضع تصمیم‌گیری شکلی یا مجازی باشد"

لینا برکات، هماهنگ‌کننده‌ی عمومی شورای زنان سوریه، اظهار داشت کسانی که از زمان بحرانی که در سال ۲۰۱۱ این کشور را فرا گرفت، از نزدیک حوادث سوریه را زیر نظر دارند. متوجه شده‌اند که بیشترین تأثیر بر زنان بوده و از این منظر نیاز به اندیشیدن در مورد واقعیت زنان سوری وجود داشت، و سوالی که خود مطرح می‌کند این است که چگونه می‌توان آنها را از کوره‌ی جنگ مصون نگه داشت و برای حفظ موجودیت خود و فعال کردن مشارکت خود در حل بحران تلاش کرد؟

او گفت که مشکل زنان سوری با بحران آغاز نشد، بلکه ریشه در عمق جامعه‌ی ما داشت، زیرا آداب و رسوم و سنت‌هایی وجود دارد که علاوه بر موانع قانونی و اقتصادی مانع پیشرفت آنها می‌شود. وی افزود: از اینجا، ما به عنوان زنان سوری این فرصت را داشتیم که بار این کشور را بر دوش بگیریم و برای دستیابی به صلح و خوبی در آن تلاش کنیم و به عنوان فعالان و علاقمندان به مسئله‌ی زنان و اعضای سازمان‌های مدنی زیر یک چتر جمع شویم. احزاب و نیروهای ما را از هر نقطه‌ی جغرافیایی در داخل و خارج سوریه متحد می‌کند، بنابراین کنفرانس بنیانگذار شورا در ۸ سپتامبر ۲۰۱۷ برگزار شد."

در این کنفرانس ۱۲۴ نماینده از سراسر سوریه از ساحل، دمشق، حمص، السویدا، رقه، دیرالزور، الشبه و دیگران حضور داشتند. این شورا مجموعه‌ای از اهداف را تصویب کرد، "ما به دنبال فعال‌سازی مشارکت سیاسی زنان بودیم، زیرا تاکنون آنها هنوز از مراکز تصمیم‌گیری فاصله دارند و تا حدی در حل همه‌ی مشکلات دخیل هستند."

لینا برکات خاطرنشان کرد که زنان بیشترین نقش را در مبارزه با داعش دارند، اما نقش موازی با آن، یعنی نقش‌های سیاسی و اجتماعی، باید وجود داشته باشد، "جنبه‌ی نظامی کافی نیست، اما جنبه‌های دیگر را پشتیبانی می‌کند و شورای ما در تلاش است تا همه‌ی جنبه‌ها را پوشش دهد."

در ابتدا، کار شورا فقط به مرکز واقع در شهر قامیشلو محدود شد و پس از آن به رقه منتقل شد و افتتاح مراکز در مناطق شمال و شرق سوریه ادامه یافت. وی گفت که در دیگر شهرهای سوریه، اعضای اجرایی زنان وجود داردند که فعالیت‌ها را انجام می‌دهند.

لینا برکات با اشاره به اینکه شورا نیروی خود را از حضور خود در خاک سوریه می‌گیرد، گفت: "ما در مورد بسیاری از سازمان‌های زنان شنیده‌ایم، اما همه‌ی آنها در خارج از کشور کار می‌کنند، اما کار ما در زمینه‌های مختلف، برای پوشش مسائل زنان و تمام فعالیت‌های آنها، متمایز است."

او تاکید کرد که هدف اصلی آنها ایجاد یک جامعه‌ی بوم‌شناختی دموکراتیک است، "حضور زنان در زمینه‌‌های اجتماعی، دولتی و همه‌ی جنبه‌های زندگی، شکل متمدن دموکراسی و همچنین مشارکت آنها در تدوین قانون اساسی جدید کشور را تضمین می‌کند که حقوق آنها نقض نخواهد شد. علاوه بر رد همه‌ی انواع خشونت، افراط‌گرایی و نژادپرستی، قوانین ناعادلانه‌ای در قوانین شخصی، اقتصادی، سرمایه‌گذاری و سایر وضعیت‌ها علیه آنها وجود دارد."

در ۱۵ مارس، شورای زنان سوریه کارگاهی تحت عنوان (قوانین اساسی پی در پی در سوریه) در شهر طبقه و در ۴ فوریه گذشته جلسه‌ی گفت وگو با عنوان (توافقنامه‌ی CEDAW) در رقه و در اول فوریه سال جاری کارگاهی برگزار شد (زنان سوریه بین قانون اساسی و قوانین سوریه)، در منبج در ۵ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ در مورد قوانین اساسی، انواع و اشکال آنها در شهرداری‌ها سخنرانی شد.

لینا برکات معتقد است آنچه سازمان‌های دیگر موفق شده‌اند و نتوانسته‌اند به آن دست یابند شامل همه‌ی اجزای مردم سوریه است: "بر اساس اعتقاد راسخ ما که آزادی جامعه به طور کلی با آزادی آن مرتبط است، هدف زنان ما را متحد می‌کند و حل مسئله‌ی سوریه با حل بحران زنان آغاز می‌شود."

مشارکت زنان نباید رسمی یا ساختگی باشد که توسط رژیم‌ها مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند و لینا برکات گفت: "به عنوان مثال، زنانی هستند که در کمیته‌ی قانون اساسی حضور دارند، به میزان ۲۶ درصد، اما آنها چیزی در این زمینه ارائه ندادند. بنابراین، باید کادرهای زن واجد شرایط برای رهبری صحنه و حقوق زنان وجود داشته باشد."

 

"جسارت در طرح مسائل"

لینا برکات، شورای زنان سوریه را به (کندوی زنبور عسل) تشبیه می‌کند، زیرا تنها در یک جهت متوقف نمی‌شود. "ما چندین مجمع، از جمله اولین مجمع حقوق بشر برای فعالان سوری را که در کوبانی برگزار شد، آماده کردیم که این منجر به مطالبات قانون اساسی شد."

بر اساس مشاهدات شورا درباره‌ی گسترش افکار افراطی و سوءاستفاده از زنان، اعم از خشونت جسمی، جنسی یا افراط‌گرایی، "ما مجمعی در مورد زنان و دین، ​​جدل سلطه و آزار و اذیت، برای شکستن برخی از موضوعات ممنوع برای زنان می‌خواهند در مورد آنها بحث کنند یا نظرات خود را بیان کنند و ما می‌خواهیم از تابوها بگذریم تا نشان دهیم چه چیزی برای زنان اهمیت دارد."

در ۲ فوریه ۲۰۲۰، شورای شهر قامیشلو آموزشی با عنوان (زنان در دین و تأثیر افراط‌گرایی) و در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱ کارگاهی با عنوان (شهروندی) و بسیاری از فعالیت‌های دیگر که موضوعات متنوعی را در بر می‌گیرد، ارائه کرد.

این شورا کارگاهها و جلسات آگاهی زیادی را با هماهنگی سایر سازمانها یا به صورت جداگانه برگزار کرد و در بسیاری از کنفرانس‌های خارج از سوریه که "ما با سازمانها و ارگانهای بین‌المللی مانند (سازمان ملل متحد و مرجع زنان آن) ارتباط داریم" شرکت کرد. ما بخشی از پروژه‌ی «دستور کار برای آینده‌ی سوریه» هستیم که توسط ESCWA سازمان ملل متحد راه‌اندازی شده است و برای ارائه‌ی چشم‌اندازها و ایده‌های خود در جلسات شرکت می‌کنیم.

وی افزود: "ما در مجمع گفت وگوی سوریه و سوریه که تحت حمایت شورای دموکراتیک سوریه برگزار شد و بسیاری از مجامع و مجالس به منظور حل بحران سوریه در چندین منطقه شرکت کردیم. آخرین آنها در دمشق تحت عنوان (گفتگوی ملی سوریه) بود که توسط احزاب سیاسی راه‌اندازی شد."

این شورا با هماهنگی سنا در شمال و شرق سوریه در حال آماده‌سازی برای مجمعی درباره "جنایات ناموسی" است تا این موضوع را از دیدگاه قبیله‌ای مورد بحث قرار دهد.  وی افزود:‌ "ما می‌خواهیم عمیق‌تر به موضوع بپردازیم، دست خود را رو زخم بگذاریم تا راه‌حل پیدا کنیم. ما شاهد افزایش موارد خودکشی، خشونت و قتل هستیم و اینها مسائلی است که نیاز به تحقیق دارند، با توجه به اصل عدم محدودیت نیمی از جامعه، به طوری که ما هزاران سال در یک کشور عقب‌مانده زندگی نکنیم."

(جسارت در طرح مسائل) جمله‌ای که شورای زنان سوریه تصویب کرد، با توجه به این که زنان روزانه مورد تجاوز قرار می‌گیرند، "ما نباید تردید داشته باشیم یا بترسیم، بلکه علاوه بر خودآگاهی و توانمندسازی، و توانایی تجزیه و تحلیل واقعیت و ارائه‌ی راه‌حل‌ها باید مسائل خود را با قوت و قوی ارائه دهیم، در این صورت در مدت زمان کوتاهی به نتایج عالی می‌رسیم."

وی ادامه داد: "ما یک مجمع ماهانه برگزار می‌کنیم که در آن در مورد اجزا، مذاهب و فرقه‌های موجود در سوریه صحبت می‌کنیم. این حق ما است که یکدیگر را بشناسیم زیرا در این منطقه به منظور افزایش انسجام اجتماعی و صلح مدنی زندگی می‌کنیم. ما ذهنیت جامعه را نسبت به زنان تغییر می‌دهیم و بنابراین به راحتی از موانع عبور می‌کنیم."

اعضای شورای زنان بین افراد وابسته به احزاب و سازمانها تقسیم می‌شوند و آزادانه در آن کار می‌کنند. "شورای ما شامل پنج کمیته است (کمیته‌ی سازمانی، روابط، رسانه‌ها، حقوقی، مالی و اقتصادی) و این شورا به همراه اعضای زن در دفاتر، حدود ۲۰ سازمان، ۲۰ حزب سیاسی، علاوه بر مدافعان و فعالان حقوق بشر است."

 

لینا برکات توضیح می‌دهد که مسئله‌ی زنان حساس است و هنگام نزدیک شدن به آن، مجموعه‌های جامعه ظاهر می‌شوند، "ما از دیدگاه ثانویه در مورد مسئله‌ی زنان رنج می‌بریم و در اینجا ما تعجب می‌کنیم که اگر در این سرزمین، انسانی را آزاد نکنیم، چگونه میهن را آزاد خواهم کرد؟"

شما می‌بینید که سیستم اجتماعی ما زنان و مردان را به بردگی می‌گیرد، "زن در اینجا برده‌ی برده است و اگر او آزاد نباشد، مرد نیز آزاد نیست، اما او با انقلاب خود بر واقعیت و آگاهی خود از او پیشی گرفته است. و ما در اینجا آزادی را فقط برای او نمی‌خواهیم، زیرا انسان نمی‌تواند با یک پا راه برود و جامعه نیز نمی‌تواند حرکت کند، بنابراین مرد باید آگاه باشد که زن نه تنها برای آزادی خود بلکه برای آزادی دیگران نیز مبارزه می‌کند، زیرا ذهنی که بحران را ایجاد می‌کند نمی‌تواند آن را حل کند."

لینا برکات خاطرنشان می‌کند که سالانه مطالعاتی به سازمان ملل ارائه می‌شود که ثابت می‌کند صلحی که بخش بزرگی از زنان در آن شرکت می‌کنند، پایدار است.

این شورا دستاوردهای مهمی در زمینه‌ی امور پناهندگان داشت. "آوارگان راس العین/سره کانیه با داعش در الهول متفاوت هستند. در اولین مورد، ما در سال ۲۰۲۰ با ارائه‌ی حمایت روانی و فکری و افزایش آگاهی برای زنان شروع کردیم. ما همیشه بدون تجزیه و تحلیل دلایل آن، او را متهم به ضعف می‌کنیم، مانند (او برای ازدواج مدرسه را ترک می‌کند، شغلی را پیدا نمی‌کند که مناسب گواهی و خواسته‌های او باشد، در زمین کار می‌کند اما حقوق خود را دریافت نمی‌کند و دیدگاه‌های حقارت‌آمیزی نسبت به او وجود دارد) بنابراین ما می‌خواهیم او را از طریق این آموزش‌های حرفه‌ای و کارگاه‌های آموزشی از این ضعف خارج سازیم تا او را در همه‌ی زمینه‌ها توانمند سازیم."

در مورد اردوگاه الهول، کار در سال ۲۰۱۹ پس از آزادسازی الباغوز آغاز شد. "زنان دارای ایدئولوژی افراطی هستند و کار و فعالیت زنان را به راحتی نمی‌پذیرند، زیرا قربانی سازمان‌های رادیکال هستند. بنابراین، روش برخورد متفاوت است و ما با برخی از مراکز متخصص در تحقیقات و مطالعات افراط‌گرایی همکاری می‌کنیم تا به عمق تفکر آنها وارد شویم."

در ۱۹ فوریه ۲۰۲۰، این شورا در اردوگاه الهول در مورد نقش زنان در جامعه سخنرانی کرد و در ۲۰ دسامبر همان سال، جلسه‌ی گفت وگو برای گروهی از زنان در اردوگاه محمودلی در شهر طبقه برگزار کرد.

وی درباره‌ی برجسته ترین برنامه‌های آینده گفت: "ما فعالیت‌های خود را گسترش می‌دهیم و در کمیته‌ی مقدماتی کنفرانس زنان در خاورمیانه شرکت می‌کنیم تا از آنها بهره‌مند شویم. علاوه بر ارتباط با آژانس‌های رسانه‌ای بین‌المللی و مشارکت ما در ابتکار (علیه اشغال و نسل‌کشی در خاورمیانه)، مسئله‌ی زنان جهانی است. "

در پایان، هماهنگ کننده‌ی کلی شورای زنان سوریه لینا برکات خواستار جستجوی عمق شخصیت زن برای رهایی او از تسلیم و بندگی داوطلبانه شد. زنان هنوز از خود آگاه نیستند "حق گرفته می‌شود و داده نمی‌شود، بنابراین ما باید بر توسعه‌ی توانایی‌ها و توانمندسازی خود کار کنیم تا بتوانیم بگوییم که در مسیر درست آزادی هستیم."