«مسئلهی زنان یک مسئلهی جهانی است اما شدت و ضعف آن در غرب با خاورمیانه مقایسه نمیشود»
رزا ثابت روزنامەنگار و فعال حقوق بشر احواز میگوید: همهی زنان در خاورميانه باید علیه جامعه مردسالار برخیزند و با اتحاد، حکومتهای توتالیتر و اقتدارگرا را که با به بند کشیدن زنان تلاش میکنند این سلطه را بر مردم حاکم کنند، بشکنند.
شهلا محمدی
مرکز خبر- رزا ثابت روزنامەنگار و فعال حقوق بشر احواز (اهواز) با اشارە بە اینکە انقلاب «ژن ژیان ئازادی»، جرقههای اولیهی آن با قتل حکومتی ژینا امینی آغاز شد تأکید کرد: خطابههایی که مادران و پدران بر مزار فرزندانشان ایراد میکردند را تاریخ فراموش نخواهد کرد و همانها نیروی شروع این انقلاب بودند. این انقلاب، یک انقلاب پیشرو بود که با شعار مترقی «ژن ژیان ئازادی» شروع شد و به سرعت نه تنها کوردستان بلکه مرزهای سیاسی و جغرافیایی ایران را درنوردید و سپس در تمام دنیا انعکاس پیدا کرد و تمام زنان دنیا با اشکال گوناگون با این انقلاب و به نشانهی اعتراض نسبت به سرکوبی که در ایران انجام میشد اعلام همبستگی کردند. همهی اینها نشان میدهد که این انقلاب چقدر پیشرو بود و شعار «زن زندگی آزادی» تا چە اندازە توانست مرزها را طی بکند و در جهان وسعت یابد.
«دو گروە سلطنتطلبان و اصلاحطلبان سعی کردند انقلاب را بە حاشیە بکشانند»
وی در ادامە صحبتهایش با توجە بە اینکە این انقلاب که هنوز هم جریان دارد و پایهها و اصل رژیم را نشانه گرفته، اظهار کرد: دو گروه سعی کردند که این انقلاب را به حاشیه ببرند و تا حدی موفق شدند. یکی از این دو گروه، سلطنت طلبها بودند که در قالبهای مختلف همچون تمامیتخواهی، مرکزگرایی، ملی گرایی و... که به سلطنت طلبان منتسب بودند، سعی کردند با طرح شعارهایی مثل مرد میهن آبادی، شعار اصلی «زن زندگی آزادی» که پایه و اساسش زنان بود را محو یا کمرنگ بکند. در واقع این زن بود که میتوانست همه را حول این محور اصلی جمع بکند، آنها با طرح این شعار برای پراکندگی صفوف انقلابیون تلاش کردند. این گروه بیشتر بر براندازی اصرار داشتند تا سرنگونی و میخواستند با داستانهای وکالت دادن و... سعی در مصادرهی انقلاب و به حاشیه راندن انقلابیون داشتند.
رزا ثابت با اشارە بە گروە دوم یعنی اصلاح طلبان سخنانش را ادامە دادە و بیان کرد: این گروە هم فعالیتشان را شروع کردند و تقلیل دادن مسئلهی انقلاب به مسئلهی حجاب اجباری را پیش کشیدند. مسئلهی حجاب اجباری یکی از مسائل پراهمیت است و حکومت با طرح حجاب توانسته زنان را به انقیاد بکشاند ولی مسئله تنها این نیست و باید دید پیامدهای این طرح حجاب اجباری و اهدافی که پشت آن است چیست، اصلاح طلبان سعی کردند که مسئله را فقط به حجاب اجباری تقلیل بدهند و یا به ادامهی مخالفت با فعالیت گشت ارشاد، یا توصیه به بزرگان مملکت که این کارها را نکنید و مسائل را به جاهای باریک نرسانید بە این معنی که ما به دنبال تغییر اساسی نیستیم و فقط میخواهیم از این وضعیت بحرانی خارج شویم.
وی ادامە داد: این دو گروه به خصوص سلطنتطلبان تا حدی در دلسرد کردن مردم موفق بودند اما این مقاومت مدنی اصلا خاموش نشد و در جای جای ایران به شکلهای مختلف ادامه پیدا کرد. البته در بلوچستان هرگز خاموش نشد و خلق بلوچ هرچند حمایتی نمیگیرند اما هر جمعه بیرون میآیند. رژیم از این فرصت برای سرکوب بیشتر استفاده کرد و با کشتارهای خیابانی، بازداشتهای گسترده، اعدام، شلیک به اعضای حیاتی و صورت معترضان تا حدودی توانست این خیزش را سرکوب کند.
«این داستانهای حقوقبشرانه غرب برای مردم خود و منافع خودش است»
رزا ثابت با تأکید بر اینکە غرب همیشه با دولتها و فقط بر اساس منافع خودش مماشات میکند گفت: این کوتاه بینانه است که فکر کنیم غرب با ژستهای حقوق بشری که میگیرد، برای ما خاورمیانهایها نیز با همان تفکرات حقوق بشرانه نگاه میکند اما واقعیت این است که چنین نیست و این داستانهای حقوقبشرانه را برای مردم خودش و منافع خودش میخواهد و وقتی نوبت به ما میرسد قطعا منافع خودش را در نظر میگیرد و وقتی میبیند که جمهوریاسلامی منافعش را تأمین میکند و آن ثباتی را که غرب برای منابعش به آن نیاز دارد را تأمین میکند، بنابراین چرا باید ریسک کند و به انقلاب مردم توجه کند. از آن طرف نیز خود سلطنت طلبان از بسیج و سپاه اعلام حمایت میکند، در واقع در پشت پرده تعاملاتی بین سلطنتطلبان و جمهوری اسلامی و نیز با غرب وجود دارد و منافع غرب به طور واضح اقتضا کرده که جمهوری اسلامی را در قدرت نگه دارد.
رزا ثابت با توجە بە تلاش رژیم در زمینەی افزایش هزینههای خيزش جدید بیان کرد: سرکوبهای شدید همواره وجود داشته و شدت گرفتن آن به دلیل نزدیک شدن به سالگرد انقلاب است و اواسط این یک سال با مسمومیت دانشآموزان این کار را آغاز کرد البته جدای از بازداشتها و کشتار مردم که در طول خیزش انجام شد، دولت یک هدف تلافی جویانه داشت و به خصوص برای دختران دانشآموز که در تلافی مبارزات آنها اقدام کرد. به علاوه میخواست با این کار آنها را تنبیه کند و با ایجاد ارعاب و ترس مانع از خیزش آنها در آیندە شود.
«این بزرگترین چالشی است که رژیم ایران از ابتدای حیات ننگینش با آن مواجه بوده است»
وی میگوید: فشار بر خانوادههای جانباختگان و دادخواهان و نیز فشار بر افراد سرشناسی مثل نویسندگان و هنرمندان، تعیین وثیقههای خیلی سنگین، بازداشت و مرگهای خاموشی که بعد از آزاد شدن زندانیان و در قالب خودکشی مطرح میکردند، تعطیلی و پلمب مغازهها و مکانهایی که به زنان بیحجاب خدمت ارائه میکردند و...، همه فشارهایی است که به شدت تشدید شده است همانطور کە در یک ماه گذشته نیز با موج شدید بازداشتها و به خصوص بازداشت زنان در کوردستان، گیلان و شهرهای دیگر مواجه شدهایم.
رزا ثابت در خصوص بازداشت مهدی یراحی اظهار کرد: بازداشت مهدی یراحی، خواننده پاپ عرب احوازی که در سالهای گذشته نیز و به خصوص تابستان ١۴٠٠ هم سرودی را برای قیام تشنگان خواندند و قبلتر نیز برای اعتصابات کارگری، ریزگردها و آب کارون، سرودهایی را خواندند و ممنوعالفعالیت و ممنوعالتصویر شد در آن مقطع به همین اکتفا کردند. از ابتدای انقلاب هم دو سرود خواندند به نام سرود زن و سرود زندگی. و وقتی در ٣ شهریور ترانهی روسری را خواند، فردای آن روز پرونده قضایی تشکیل شد و او را بازداشت کردند. یعنی با وجود تنبیهات قبلی و نیز دو سرود که پیشتر خوانده بود اما در آستانهی سالگرد انقلاب به خاطر یک سرود بلافاصله بازداشت میشود و این خیلی معنادار است و مشخص است که رژیم به شدت ترسیده و این بزرگترین چالشی است که رژیم ایران از ابتدای حیات ننگینش با آن مواجه بوده و این چالش به قدری رعبآور است که دست به چنین اقداماتی میزند.
«زنان میتوانند تجربههای زیسته را با محوریت فرهنگی و اجتماعی خودشان بیاورند»
وی در ادامە میگوید: زنانی که تجربهی زیستی مشترکی دارند، همدیگر را پیدا میکنند. مثلا در کشورهای غربی و امپریالیستی هم با یک رفاه نسبی نیز زنان دردهای مشترکی دارند. مسئلهی زنان یک مسئلهی جهانی است اما شدت و ضعف آن را در غرب نمیشود با خاورمیانه مقایسه کرد. بنابراین میبینیم تجربهی زیستی ما در خاورمیانه بسیار شبیه هم هست که ما را در یک نقطه مشترک جمع کند. تشکیل کنفرانسها بین زنان کمک میکند که همگرایی و همسوگری در بین زنان به وجود بیاید، زنان میتوانند تجربههای زیسته را با محوریت فرهنگی و اجتماعی خودشان بیاورند و دور هم جمع شوند. یعنی نیازی نیست ما زیستههای خود را کنار بگذاربم تا به نقطهی مشترک برسیم چون دردهای زنان مشترک است، شاید اختلافات فرهنگی کوچکی بین دردها باشد اما نوع آنها و جنسشان یکی است و باعث میشود ما به یک نقطه مشترک برسیم. مضاف بر اینکه پیش آهنگی زنان کورد و سازماندهی که در آنها وجود دارد، میتواند تجربیات ارزندهای باشد برای زنان سایر ملتها که فقدان این بازماندهی را دارند و نیاز است تجربه کسب بکنند و به اشتراک گذاری این تجربهها میتواند تاثیرگذار باشد.
همچنین تجربههای زیسته مشترک ما بیشتر ناشی از ایدئولوژی مردسالاری است که در انقیاد گرفتن زنان به کار گرفته شده و این ایدئولوژی در خاورمیانه مشترک است. رژیم جمهوری اسلامی ایران، طالبان یا داعش، از یک ایدئولوژی مردسالار تبعیت و آن را تقویت میکنند که برای زنان همان درد مشترک است و همهی زنان در خاورميانه باید علیه این جامعه مردسالار برخیزند و این حکومتهای توتالیتر و اقتدارگرا را که با به بند کشیدن زنان تلاش میکنند این سلطه را بر مردم حاکم کنند را با اتحاد بشکنند.
«اتحاد زنان به طور جدی در حال شکلگیری است»
رزا ثابت در پایان سخنان خون میگوید: زنان در جای جای ایران همدیگر را پیدا میکنند و از دردهای مشترک آگاه میشوند، دور نگه داشتن زنان ملتهای مختلف از هم و تلاش دو نظام جمهوری اسلامی و شاهنشاهی این بوده سعی کنند ملتها از هویت خود تهی کنند و از طرفی زنان حتی در ملت خودشان نیز، یعنی زنان عرب در بین خودشان، آن اتحاد و همبستگی که باید را پیدا نمیکردند. به همین دلیل یک ملت زمانی شکل میگیرد که از آن ساختار قبیلهای و عشیرهای خارج شود یعنی بتواند در قالب یک ملت به یک همگرایی برسد و تمام تلاش نظام گذشته و کنونی این بوده که ملتها به صورت یک ملت واحد شناخته نشوند و به صورت قبایل و عشایر به صورت قبیلهای باقی بمانند و میدانیم که زنان اصلیترین قربانیان این سیستم سنتهای قبیلهای بودهاند. بنابراین در حال حاضر ملتها چه زن و چه مرد، به این نتیجه رسیدهاند که باید تلاش کنند در ساختار یک ملت واحد خود را نشان بدهند و زنان ملتهای مختلف باید با حفظ فرهنگ و محوریت فرهنگی و اجتماعی خودشان همدیگر را پیدا کنند. زنان در جای جای ایران و خارج از آن همدیگر را پیدا میکنند و این اتحاد به طور جدی در حال شکلگیری است.