پیمانی برای زندگی؛ داستان اولین مرکز اندامهای مصنوعی در روژاوا
سوزدار جمیل، مدیر اولین مرکز ساخت اندامهای مصنوعی و تجهیزات کمکی ارتوپدی در شمال و شرق سوریه، میگوید این مرکز در طراحی و ارائهی این تجهیزات تخصصی فعالیت میکند.

سورگل شیحو
قامشلو – انقلاب ۱۹ ژوئیهی ۲۰۱۲ در روژاوا، زمینهساز دگرگونیهای عمیق فکری، اجتماعی، اقتصادی، هنری و بهداشتی شد. در دل همین تحولات، یک زن کورد پس از تحصیل در رشتهی ساخت اندامهای مصنوعی و تجهیزات کمکی ارتوپدی در دمشق، مرکز تخصصی خود را در شمال و شرق سوریه بنیان نهاد. این مرکز با نام «سوز»، در ۲۸ ژوئن سال جاری در شهر قامشلو از کانتون جزیر افتتاح شد.
مرکز «سوز» با بهرهگیری از آخرین فناوریها و استانداردهای جهانی، در زمینهی طراحی و ساخت پروتز و ارتز تخصص دارد. هدف این مرکز، بازگرداندن توانایی حرکت به افراد دارای معلولیت جسمی و کمک به آنها برای داشتن یک زندگی مستقل و باکیفیت از طریق ارائهی راهحلهای پزشکی مؤثر و متناسب با نیاز هر فرد است. در همین رابطه گفتوگویی داشتهایم با سوزدار جمیل، مدیر مرکز «سوز».
چرا «سوز»؟
سوزدار جمیل دربارهی دلیل انتخاب نام «سوز» که در زبان کوردی به معنای «پیمان» است، توضیح میدهد: «روزی من و دو دوستم، سمیه و عدنان، با هم پیمان بستیم که مرکزی تخصصی برای کار مشترکمان تأسیس کنیم. اکنون هفت سال از آن روز میگذرد و ما همچنان با هم در زمینهی ساخت اندامهای مصنوعی فعالیت میکنیم.»
باید به هر قیمتی شروع میکردیم
او با اشاره به تأخیر در افتتاح مرکز به دلیل حملات مداوم، میگوید: «هر بار که برای افتتاح مرکز «سوز» آماده میشدیم، منطقهی ما هدف حملهی جدیدی از سوی دولت اشغالگر ترکیه و مزدورانش قرار میگرفت. وقتی دیدیم این حملات پایانی ندارند، به این نتیجه رسیدیم که زندگی متوقف نمیشود و ما نیز باید کارمان را آغاز کنیم. اینگونه بود که با وجود تمام موانع، مرکز را راهاندازی کردیم.»
تحصیل در دمشق، خدمت در روژاوا
سوزدار جمیل که در زمینهی ساخت اندامهای مصنوعی از تخصص و تجربهی آکادمیک برخوردار است، دربارهی مسیر حرفهای خود توضیح میدهد: «سال ۲۰۱۴ به مدت دو سال در دانشگاههای دمشق در این رشته تحصیل کردم. پس از آن، به دلیل نبود فرصت شغلی در رشتهام، در سال ۲۰۱۷ مدتی در رسانههای کوردی مشغول به کار شدم. یک سال بعد، سرانجام این فرصت فراهم شد تا دانش خود را در خدمت به جامعه به کار بگیرم و از سال ۲۰۱۸ تاکنون، به ساخت اندامهای مصنوعی و تجهیزات کمکی مشغول هستم.»
منشأ انگیزه و اراده برای ادامه دادن
او در پاسخ به این پرسش که چرا این رشته را انتخاب کرده، میگوید: «مشاهدهی جانبازان جنگ که دوستان و عزیزان ما بودند، تأثیر عمیقی بر من گذاشت. همواره از خود میپرسیدم چگونه میتوانم به این دوستانم کمک کنم. این پرسش، انگیزهی اصلی من برای انتخاب این رشته بود. یکی از دوستانم که دو دست و یک پای خود را از دست داده بود، با تشویقهایش به من قدرت میداد. او همیشه میگفت: ادامه بده، هرگز متوقف نشو. همچنین، یک دوستِ زن که خود جانباز بود و پایش را از دست داده بود، برای دیگر جانبازان اندام مصنوعی میساخت. این دو نفر الهامبخش من بودند تا هرگز امیدم را از دست ندهم.»
درخشش چشمان کودکان، بزرگترین پاداش
او نه تنها به جانبازان، که به کودکان نیز خدمت میکند و تأثیر آنها را چنین توصیف میکند: «علاقهی من به کودکان بیپایان است. شادی وصفناپذیر، دویدنهای پرهیجان و نگاه قدرشناسانهی کودکانی که برایشان اندام مصنوعی میساختم، عمیقترین تأثیر را بر من داشت. بارها پیش آمد که از سختی کار خسته و ناامید شدم، اما دیدن محبت کودکان، نیرویی دوباره برای ادامه دادن به من میبخشید. به همین خاطر است که ما دایرهی خدمات خود را گسترش دادهایم و به افراد با نیازهای ویژه، قربانیان حوادث و بیماران فلج نیز کمک میکنیم.»
خدمات تخصصی مرکز «سوز»
مرکز «سوز» طیف کاملی از خدمات تخصصی را ارائه میدهد که شامل ساخت انواع اندامهای مصنوعی (پروتز) برای دست و پا (زیر زانو و بالای زانو)، پروتزهای مفصلی (زانو و ران)، اندامهای آرایشی و درمانی و همچنین مفاصل زانوی پیشرفته برای بزرگسالان و کودکان است. علاوه بر این، در بخش تجهیزات کمکی ارتوپدی (ارتز)، خدماتی چون طراحی و ساخت اسپلینتهای عملکردی و پایدار (AFO/KAFO/HKAFO)، اسپلینتهای افتادگی پا، دستگاههای ویژه برای بیماری پرتس، کفشهای طبی سفارشی و اسپلینتهای درمانی اسکولیوز فراهم میشود. این مرکز همچنین در ساخت محصولات خود از سیلیکون با کیفیت بالا و با طرحهای ویژه برای بیماران دیابتی بهره میبرد.
چالش تأمین تجهیزات از خارج از کشور
او یکی از بزرگترین چالشها را کمبود تجهیزات در منطقه میداند: «هیچیک از مواد و تجهیزات مورد نیاز ما در روژاوا یافت نمیشود. به همین دلیل ناچاریم آنها را از باشور کوردستان و ترکیه وارد کنیم، که این فرآیند گاهی ماهها طول میکشد و کار ما را با دشواری روبرو میکند.»
پیشگام در رشتهای ناشناخته
سوزدار جمیل، اولین زن کورد از شمال و شرق سوریه است که تحصیلات آکادمیک خود را در رشتهی ساخت اندامهای مصنوعی در دمشق به پایان رسانده است. او در این باره میگوید: «در ابتدا کسی در منطقهی ما با این رشته آشنایی نداشت. این حوزه پس از جنگ سال ۲۰۱۱ در سوریه و به دلیل افزایش تعداد مجروحان شناخته شد. مسئولان دانشگاه تأیید کردند که من اولین زن از این منطقه هستم که در این رشته تحصیل میکنم. این واقعیت که توانستم به عنوان یک زن پیشگام، مرکز تخصصی خودم را نیز افتتاح کنم، مایهی خوشحالی و افتخار من است.»
پایانی بر سفرهای درمانی پرخطر
او تأکید میکند که با افتتاح این مرکز، دیگر نیازی نیست مردم کانتون جزیر برای درمان به دمشق یا حلب سفر کنند: «هدف اصلی من کسب درآمد نیست، بلکه خودکفایی مردم ما در این حوزه است. میخواهم دیگر کسی مجبور نباشد رنج سفر، هزینههای سنگین و خطرات امنیتی را در کشوری جنگزده تحمل کند. خوشبختانه اکنون متخصصان ماهری در منطقه حضور دارند و ما میتوانیم همینجا بهترین خدمات را ارائه دهیم.»
چشمانداز آینده و انتقال تجربه
سوزدار جمیل به برنامههای آینده اشاره میکند و بر آمادگی خود برای انتقال تجربه به نسل جدید تأکید دارد: «قصد داریم در آینده مرکز را گسترش دهیم و تجهیزات مدرنتری وارد کنیم. همچنین آمادهایم به دانشجویان این رشته کمک کنیم و تجربیات خود را با آنها به اشتراک بگذاریم. همه، چه بیماران و چه افراد سالم، باید امیدوار باشند و بدانند مکانی برای حمایت از آنها وجود دارد تا با هم زندگی جدیدی را بسازند.»
توازن میان کار و زندگی در سایهی انقلاب
او در پایان، به تأثیر انقلاب روژاوا بر مسیر شغلی و زندگی شخصیاش اشاره میکند: «انقلاب روژاوا عمیقاً بر شخصیت و مهارتهای حرفهای من تأثیر گذاشت و این فضا را فراهم کرد تا بتوانیم میان مسئولیتهای خانه و کار توازن ایجاد کنیم. گرچه هماهنگ کردن زندگی خانوادگی با کار دشوار است، اما هرگز عقبنشینی نمیکنم. با توجه به نیاز شدید منطقه، از تمام دانشآموزان دعوت میکنم که رشتهی ساخت اندامهای مصنوعی و تجهیزات کمکی ارتوپدی را دنبال کنند تا بتوانیم خدماتی تخصصی و شایسته به مردم خود ارائه دهیم.»