گزارش عفو بین‌الملل: تشدید سرکوب حقوق زنان در ایران

سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود با ابراز نگرانی عمیق از وضعیت حقوق بشر در جهان و ایران، به‌طور ویژه به تشدید نقض حقوق اولیه در ایران اشاره کرد.

مرکز خبر- امروز سه‌شنبه ۹ اردیبهشت‌ماه، سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود ضمن اشاره به تشدید بحران جهانی حقوق بشر، به نقض گسترده حقوق بشر در ایران اشاره کرد و اعلام کرد مقامات جمهوری اسلامی سرکوب علیه زنان، اتنیک‌ها و معترضان را شدت بخشیده‌اند.

سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود چشم‌اندازی تیره برای ماه‌های آینده ترسیم کرده و از «بحران جهانی حقوق بشر و وضعیت وخیم حقوق بشر به ویژه در ایران» سخن گفته و اعلام کرد مقامات جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۴ بیش از پیش حقوق آزادی بیان، تشکل‌‌یابی و تجمع مسالمت‌آمیز را سرکوب کردند و زنان، خلق‌ها و اتنیک‌ها با تبعیض و خشونت نظام‌مند مواجه بودند.

در این گزارش همچنین آمده است که مقامات ایران در این سال سرکوب خود را علیه زنانی که قوانین پوشش اجباری را نادیده گرفتند، جامعه بهائی و پناهجویان و مهاجران افغان تشدید کردند و طی سال گذشته هزاران نفر در ایران به طور خودسرانه بازداشت و بازجویی شدند یا مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و ناپدیدسازی‌های قهری، برگزاری دادگاه‌های ناعادلانه، شکنجه و سایر مجازات‌های بیرحمانه از جمله شلاق و قطع عضو، غیرانسانی و تحقیرآمیز به طور گسترده و سازمان‌یافته رایج بوده است.

در این گزارش به تمدید مأموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در رابطه با حقوق بشر در ایران و کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل درباره این کشور اشاره شده و آمده است، کارشناسان مستقل سازمان ملل و ناظران بین‌المللی حقوق بشر همچنان از ورود به ایران منع هستند.

براساس گزارش این سازمان در سال ۲۰۲۴ مقامات جمهوری اسلامی همچنان در اجرای مجازات اعدام، رویه‌ای خودسرانه داشته‌اند به طوریکه اتنیک‌ها و مهاجران به شکل نامتناسبی تحت تأثیر این مجازات قرار گرفتند. این گزارش به ادامه مصونیت سیستماتیک عاملان در قبال جنایات گذشته و جاری علیه بشریت، به‌ویژه کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ اشاره داشته است.

سازمان عفو بین‌الملل در بخش دیگری از گزارش خود به سانسور گسترده رسانه‌ها، ایجاد اختلال در شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای و فیلترینگ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در ایران اشاره کرده و آمده است: فعالیت تمامی احزاب سیاسی مستقل، سازمان‌های مدنی و اتحادیه‌های صنفی همچنان در ایران ممنوع بوده و کارگران از جمله پرستاران، معلمان و فعالان حقوق کار، به‌دلیل اعتصاب یا تجمعات مسالمت‌آمیز، هدف اقدامات تلافی‌جویانه قرار داشته‌اند.

براساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل پخش «اعترافات اجباری» بازداشت‌شدگان از تلویزیون دولتی همچنان ادامه داشت و برخی از بازداشت‌شدگان سیاسی، به اجبار در مراکز روانپزشکی نگه داشته شده و تحت شکنجه یا بدرفتاری، از جمله تجویز اجباری دارو قرار گرفتند.

در این گزارش همچنین به سیاست «گروگان‌گیری» جمهوری اسلامی و بازداشت خودسرانه شهروندان خارجی یا دوتابعیتی با هدف استفاده به‌عنوان اهرم فشار اشاره شده است.

در گزارش سالانه عفو بین‌الملل که وضعیت حقوق بشر در ۱۵۰ کشور را بررسی می‌کند، از ادامه تاکتیک‌های خشونت‌آمیز برای سرکوب مخالفان، پیامدهای مرگبار برای غیرنظامیان در درگیری‌های مسلحانه و تلاش‌های ناکافی برای مقابله با بحران اقلیمی سخن رفته است.

جولیا دوخرو، دبیرکل این سازمان، با اشاره به اینکه اکنون نقض حقوق بشر دیگر انکار یا پنهان نمی‌شود، بلکه آشکارا توجیه می‌شود، گفت: «ما با شکستی تاریخی روبرو هستیم؛ حاکمیت قانون، حقوق بین‌الملل و حمایت از حقوق بشر از سوی بسیاری از کشورها نادیده گرفته یا مورد حمله قرار گرفته‌اند.»

دبیرکل سازمان عفو بینالملل دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا را «شتاب‌دهنده بحران» توصیف کرده و گفت با انتخاب مجدد ترامپ «خطر پایان یافتن نظم و نهادهایی وجود دارد که پس از جنگ جهانی دوم برای تضمین صلح، آزادی و کرامت انسانی ایجاد شده‌اند.»

جولیا دوخرو افزود: «۱۰۰ روز پس از آغاز به کار دولت جدید آمریکا، روندهای منفی سال‌های گذشته شدت یافته است و قطع کمک‌های بشردوستانه، جان میلیون‌ها نفر را به خطر انداخته است.»

او همچنین جنگ روسیه علیه اوکراین و جنگ غزه  را از عوامل تشدید بحران حقوق بشر جهانی خواند و افزود حملات اسرائیل به نوار غزه «نقض آشکار حقوق بین‌الملل» است و جامعه جهانی در واکنش به این امر تا حد زیادی منفعل باقی مانده است.