چین در مواجهه با بحران جمعیتی، زنان را به خانه بازگرداند
حقوق زنان و مسائل جنسیتی به طور رسمی توسط حزب کمونیست چین به عنوان یک خطر سیاسی تعریف شده است، خطر سیاسیای که باید به آن پرداخته شود.
مرکز خبر- سبک زندگی بسیاری از زوجهای چینی با آنچه شی جین پینگ، رهبر چین برای زنان در نظر دارد، در تضاد است زیرا پیامدهای اقتصادی کاهش سریع نرخ زاد و ولد این کشور را با مشکلات بسیاری روبرو کرده است.
طبق آمار کمیسیون ملی بهداشت چین، این کشور در سال ۲۰۲۲، تنها ۹/۵۶ میلیون تولد زنده داشته است که نسبت به ۱۰/۶۲ میلیون تولد در سال ۲۰۲۱، ۱۰ درصد کاهش داشته و پایینترین رکورد خود را به ثبت رسانده است.
به نظر میرسد نخستین بحران کاهش رشد جمعیت چین در ۶۱ سال گذشته، از سال پیش در این کشور آغاز شده است. در سال ۲۰۲۲، حدود ۶/۸ میلیون زوج برای ازدواج ثبت نام کردند که حدودا نیمی از آمار ثبتشده از سال ۲۰۱۳ تا کنون بوده و پایینترین آمار از زمان شروع ثبت رسمی در سال ۱۹۶۸ است.
شی در سیزدهمین کنگرهی ملی زنان چین در ۳۰ اکتبر گفت که دولت چین باید هرچه سریعتر فرهنگ جدیدی از ازدواج و فرزندآوری را در کشور پرورش دهد.
وی گفتە است: «راهنمایی، آموزش و ایجاد تحول در دیدگاه جوانان در مورد ازدواج، زایمان و خانواده، از اقدامات بسیار ضروری در این زمینه است. ترویج بهبود و اجرای سیاستهای حمایت از باروری؛ بهبود کیفیت توسعهی جمعیت؛ و به گفتهی خبرگزاری رسمی شین هوا، پاسخهای بهروز و فعالانه به پیری جمعیت در کشور سایر اقداماتی هستند که باید در چین مورد توجه قرار گیرند.»
تحلیلگران میگویند «شی» مسئلهی «توقف پیشگیری و حل مشکلات حوزه زنان در باروری» را به طور جدی مورد بحث قرار داده است. این به این معنی است که حقوق زنان و مسائل جنسیتی به طور رسمی توسط حزب کمونیست چین به عنوان یک خطر سیاسی تعریف شده است، خطر سیاسیای که باید به آن پرداخته شود. پکن معتقد است که فمینیسم تنها تزریق طرز فکر خارجی و غربی است و مقامات باید مراقب آن باشند و از رواج آن جلوگیری کنند.
لو پین، یک فعال فمینیست چینی است که در ایالات متحده زندگی میکند و دکترای خود را در زمینه زنان و سیاست در دانشگاه راتگرز در نیوجرسی گرفته و همانجا مشغول به کار شده است. او گفتە است که در چین، خانوادهی سنگ بنای ثبات ملی و زنان مرکز تثبیت خانواده در نظر گرفته میشود و دولت، اکنون بیش از هر زمانی، شاهد فروپاشی این تعاریف است.
لو بە صدای آمریکا گفتە است تقریباً غیرممکن است که فمینیستها در حمایت عمومی از این مسئله شرکت کنند، اگرچه تعداد کمی از آنها خواستار برخورد بهتر و فضای آزاد در بسترهای گفتگوی آنلاین پیرامون مسئلهی ازدواج و زایمان شدهاند.
یکی کاربر اینترنتی به نام لین، در فضای مجازی نوشتە است: «تنها با ایجاد محیط شغلی و اجتماعی برابر برای زنان و تضمین استقلال آنها، میتوان ازدواج و خانواده را در ساختار اجتماعی جای داده و آن را پایهای پایدار برای حفظ جامعه در نظر گرفت.»
یکی دیگر از کاربران اینترنت استدلال کردە است که برای افزایش نرخ باروری، مرخصی اجباری والدین باید برای مردان نیز علاوه بر زنان، قانونی شود. در غیر این صورت، اگر مرخصی زایمان تمدید شود، ممکن است زنان شغل خود را از دست دهند. لو گفت: «بسیاری از زنان از طریق نوعی مقاومت منفعلانه که به بحران جمعیتی دامن میزند، به محدودیت های فمینیسم پاسخ دادهاند. آنها برای مقابله با این بحران ازدواج نمیکنند و بچهدار نمی شوند یا حداقل ازدواج و فرزندآوری آنها مطابق انتظارات مردسالارانهی جامعه نیست.»
انگیزهی آشکار دولت چین برای سوقدادن زنان به نقش خانهداری، انحراف آشکار از اصول اولیه حزب کمونیست است.
وو ویتینگ، مدیر مؤسسهی تحقیقات جنسیتی در دانشگاه شیه سین تایوان، گفتە است زمانی که حزب کمونیست چین در سال ۱۹۲۱ تأسیس شد، در ابتدا به عنوان بخشی از شورش خود علیه اخلاق فئودالی رایج زنان را به استقلال تشویق کرد.
مائو زدونگ، رئیس مؤسس، زنان را تشویق کرد که به نیروی کار بپیوندند و گفت: «هر کاری که رفقای مرد می توانند انجام دهند، رفقای زن نیز میتوانند انجام دهند.» او اعلام کرد: «زنان نیمی از وزن هستی را روی دوششان دارند.»
وو گفت: «با اینحال، وضعیت بسیار تغییر کرده است. برای مثال معکوسکردن سیاست دیرینهی تکفرزندی تحول بسیار بزرگی است. دولت در سالهای اخیر شروع به تشویق زوجها به داشتن دو فرزند و اکنون سه فرزند کرده است. اما مقامات هیچ تلاشی نکردهاند به زنان کمک کنند مراقبت از کودک و توسعهی شغلی را در زندگیشان متعادل کنند.» او گفت که فشار حزب برای داشتن چند فرزند، زنان را از محل کار و حوزهی زندگی اجتماعی بیرون رانده و به خانه بازگردانده است.
بر اساس گزارش جهانی شکاف جنسیتی در سال ۲۰۲۲ که توسط مجمع جهانی اقتصاد در سال گذشته منتشر شد، چین در بین ۱۴۶ کشور در زمینهی توانمندسازی سیاسی زنان رتبه ۱۲۰ را به خود اختصاص داد، که از رتبه ۱۱۸ در سال ۲۰۲۱ کاهش یافته است.
وو حرکت حکومت برای بازگرداندن زنان به نقشهای سنتیتر را ادامهی سرکوب مدافعان حقوق جنسیتی، بهویژه سازمانهای حقوق زنان میداند که پس از به قدرت رسیدن شی در سال ۲۰۱۴ آغاز شد و شروع به تقویت کنترل اجتماعی حزب کرد. او گفت که حمایت از حقوق برابری جنسیتی اکنون به یک عبارت سانسورشده در اینترنت چینی بدل شده است.
او معتقد است که شی به دنبال احیای سنتهای خانوادگی است، زیرا حقوق بشر LGBTQ را یک ساز و کار غربی میداند. وو ممنوعیت امسال اقلامی با تصاویر رنگینکمان، (نمادی از تنوع جنسیتی) را «روابط چینی با ایالات متحده یا جهان غرب» نام مینهد.