«باید داعش در دادگاه‌های بین‌المللی محاکمه شود»

عضو کمیته روابط و پیمان‌های دموکراتیک کنگره ستار، روکن احمد، تأکید کرد که برای محاکمه زنان عضو داعش نیاز به تأسیس یک دادگاه بین‌المللی وجود دارد.

سورگل شیخو

قامشلو -داعش در ۲۳ مارس ۲۰۱۹ در شمال و شرق سوریه توسط نیروهای ی‌پ‌ژ و ی‌پ‌گ شکست خورد و به‌لحاظ نظامی با ضربه‌ای سخت و بدون پشتیبانی رها شد. از آن زمان تاکنون، خطر جدیدی در منطقه ظاهر شده که به‌طور گسترده بر جهان نیز تأثیر می‌گذارد. ده‌ها هزار داعشی که شامل زنان و کودکان نیز می‌شوند، در کمپ‌های الهول و روژ نگهداری می‌شوند و اغلب دارای تابعیت‌های مختلف هستند.

در این باره، روکن احمد، عضو کمیته روابط و پیمان‌های دموکراتیک کنگره ستار، با خبرگزاری ما گفت‌وگو کرد. روکن احمد با اشاره به تهدیدات ناشی از حضور داعش در شمال و شرق سوریه و در سطح جهان، تأکید کرد که اعضای خانواده‌های داعشی در حال بازگشت به کشورهای خود هستند و در این کشورها باید یک روند محاکمه جامع برای آن‌ها صورت گیرد.

جرایم جنگی علیه زنان

روکن احمد بیان کرد که ایدئولوژی‌ای که داعش بر اساس آن شکل گرفت، همچنان تهدیدات بسیار جدی و خطرناکی را به‌ویژه از نظر ابعاد نظامی به‌همراه دارد. او با اشاره به کمپ الهول سخنان خود را ادامه داد و گفت: «ما درباره اهمیت مبارزه با داعش صحبت کرده‌ایم، اما از زمان شکست آن تا به امروز یک دادگاه بین‌المللی برای محاکمه اعضای گروه‌هک داعش که در زندان‌های شمال و شرق سوریه نگهداری می‌شوند، ایجاد نشده و به صورت قانونی به‌ محاکمه سپرده نشده‌اند. این گروهک مرتکب جرایمی می‌شود که در زمره جرایم جنگی علیه زنان است. زنان ایزدی ممکن است بزرگترین قربانیان این جرایم باشند، اما تا به امروز نیز سرنوشت هزاران نفر از آن‌ها نامعلوم است و سایر زنان نیز همچنان با این جنایات روبرو هستند. حضور زنان داعشی در کمپ الهول، بستری برای گسترش ایدئولوژی رادیکالیسم افراطی است؛ این زنان هر روز با تأکید بر برپایی یک حکومت جدید مبتنی بر خلافت اسلامی تبلیغ می‌کنند و کودکانشان را نیز به عنوان نیروی نظامی آماده می‌کنند. این یکی از بزرگترین تهدیدهاست.»

روکن احمد با اشاره به حملات صورت‌گرفته در مسکو و برخی کشورهای دیگر که خطری از سوی داعش را به نمایش گذاشت، گفت: «تهدید اسلام سیاسی به جهان گسترده شده است و بسیاری از جریان‌های افراطی در خاورمیانه گسترش یافته‌اند. این تهدید بزرگ، بر جنبش‌های زنان و دستاوردهای قرن بیست‌ویکم، به‌ویژه طی ۱۰ سال اخیر، تأثیرگذار است. از این‌رو، ضروری است که همه سازمان‌ها و جنبش‌های زنان در برابر این مسئله موضع‌گیری کنند.»

«داعشی‌هایی که بدون محاکمه به کشورهای خود بازمی‌گردند، تهدید جهانی را افزایش می‌دهند»

روکن احمد گفت اگر پرونده‌های مربوط به داعش رسیدگی نشوند، تهدیدها روزبه‌روز بیشتر خواهد شد و ادامه داد: «بسیاری از زنانی که از کشورهای خود بازنگشته‌اند و هیچ مسئولیتی را قبول نکرده‌اند یا وقتی از سوی کشورهای خود بازداشت می‌شوند، با جدیت مورد پیگرد قانونی قرار نمی‌گیرند و در دادگاه‌های عمومی محاکمه نمی‌شوند. کشورهایشان آن‌ها را بدون آنکه به حساب جرایمشان در این منطقه رسیدگی کنند یا به محاکمه بکشانند، به کشورشان بازمی‌گردانند. بدون تشکیل دادگاهی بین‌المللی که تحت نظارت جهانی باشد، این گروه همچنان بازداشت است. این گروه که مرتکب جنایات شده، به‌طور مداوم تهدیدی ایجاد می‌کند که از یک کشور به کشور دیگر منتقل می‌شود و اقدامات تروریستی خود را ادامه می‌دهد. بازگشت دوباره از خارج، این تهدیدها را تکرار می‌کند و در داخل کمپ، کودکان آموزش می‌بینند تا در زمینه افراط‌گرایی و قتل بزرگ شوند. مشخص نیست این بمب زمانی چه وقت منفجر خواهد شد، چرا که این زنان با یک ایدئولوژی افراطی در داخل کمپ سازماندهی شده‌اند.»

«پاسخ‌گویی بین‌المللی جای خرده‌گیری است»

روکن احمد به عملیات‌هایی که در داخل کمپ هول انجام می‌شود و کشف سلاح‌ها و مواد منفجره که در اتاق‌ها و چادرهای زنان پیدا می‌شود، اشاره کرد و ادامه داد: «زنان تندرو نسبت به زنانی که افکار آن‌ها را نمی‌پذیرند یا قصد دارند خود را آزاد کنند، و نیز زنان ایزدی که نمی‌توانند هویت خود را آشکار کنند، خطرناک هستند. در جریان عملیات‌ها، که سلاح و مواد منفجره در داخل کمپ کشف می‌شود، حوادث قتل زنان زیر سایه گروه الحسبه ادامه دارد. اما با حملات دولت ترکیه به این منطقه، این گروه دوباره فعالیت‌هایش را از سر می‌گیرد. جای خرده‌گیری است که در موضوعی به این خطرناکی، جرایم و خشونت‌ها علیه زنان در سطح بین‌المللی مورد پیگرد قرار نمی‌گیرد. پاسخ‌گویی بین‌المللی در شمال و شرق سوریه، که همواره در شرایط جنگی قرار دارد، بار دیگری بر دوش مدیریت خودگردان می‌گذارد. از آنجایی که خطر رادیکالیسم در کمپ هول زنده است، متأسفانه این نیز بیشتر علیه زنان در جریان است.»

«باید جنبش‌های زنان پیشگامی کنند»

روکن احمد تأکید کرد که نقش و مسئولیت جنبش‌های زنان، رهبری مبارزه‌ای است که زنان را از تفکرات افراطی دور و به زندگی امن بازمی‌گرداند و در این زمینه گفت: «حمله‌ای علیه زنان شکل گرفت که داعش زنان را به شکل‌های بسیار مخرب مورد استفاده قرار داد و این زنان واقعاً تأثیرگذار شدند. اگر امروز داعش همچنان ادامه داشته باشد، نباید نقش زنان در این گروه را فراموش کرد. مسئولیتی که امروز بر دوش جنبش‌های زنان است، این است که بتوانیم آن زنانی را که گذشته‌شان به دست فراموشی سپرده شده، آموزش دهیم و بر اساس آنکه اتحاد دین و باورها بر پایه اسلام راستین است، حرکت کنیم. باید کمپین‌های گسترده‌ای را آغاز کنیم که با مستندسازی جرایم جنگی و افشای خشونت علیه زنان، دیدگاه عمومی را تغییر دهیم. برای اینکه حضور و مشارکت داعش را تضعیف کنیم، باید کمپین‌های آموزشی را آغاز کنیم و اطلاع‌رسانی این جرایم در رسانه‌ها اهمیت بسیاری دارد. به‌ویژه زنان ایزدی، کورد، عرب و آشوری که شاهد این حوادث بوده‌اند.»

«خاورمیانه با موج «اسلام سیاسی» روبه‌رو است»

روکن احمد تصریح کرد که برای بقای خاورمیانه در میان بحران‌ها، موجی نیرومند از اسلام سیاسی به پیش آمده است و سخنان خود را چنین ادامه داد: «در عراق، تونس، لیبی، یمن و سودان و همچنین در ایران و افغانستان، موج بازگشت به گذشته شدت گرفته است. تحت نام اسلام، زنان با خشونت بسیار شدیدی مواجه هستند و این امر برای دستاوردهای زنان در این کشورها خطرات جدی‌ای را ایجاد کرده است. پس از سال‌ها مبارزه، امروز انقلاب‌هایی در خاورمیانه به وقوع پیوسته که اکنون با اسلام افراطی و شعار «برای اسلام» روبه‌رو هستند. این امر تلاشی است برای بازگرداندن جامعه به گذشته‌ای که این بار با روش‌ها و جریان‌های افراطی و از طریق شورش‌ها محقق می‌شود. به همین دلیل، ایدئولوژی داعش که تحت نام زنان از آن حفاظت می‌شود، با دستان زنان فشار بر زنان دیگری را اعمال می‌کند. این موضوع خطری بزرگ است که با تأثیرات طولانی‌مدت خود ادامه خواهد داشت، بنابراین بسیار مهم است که تمامی گروه‌ها به دادگاه کشیده شوند.»

تفاوت و اهمیت دادگاه‌های شخصی و عمومی

روکن احمد در سخنان خود بر اهمیت دادگاه‌های شخصی یا فردی که گاه در کشوری ایجاد شده و تنها یک گروه را محاکمه می‌کنند، تأکید کرد و گفت: «بی‌گمان، دادگاه‌های فردی اهمیت دارند، اما کافی نیستند. باید یک دادگاه بین‌المللی ایجاد شود که تمامی گروه‌ها را به شکل قانونی محاکمه کند. این پرونده مسئله‌ای جهانی است و باید به‌صورت عمومی و نه فردی بررسی شود. نه تنها فردی و نه فقط عمومی؛ بلکه این دو می‌توانند با هم تکمیل شوند، اما برخی موارد باید به‌صورت فردی به آن‌ها نگاه شود. به‌عنوان مثال، شنگال؛ نسل‌کشی زنان ایزدی باید به عنوان فرمان شناسایی شود، چرا که این اقدام یک قتل‌عام علیه جامعه و کهن‌ترین آیین‌های دینی جهان بوده است. به‌ویژه این نسل‌کشی علیه زنان صورت گرفته است که شرایط آن همانند هزار و چهارصد سال پیش بود. زنان در بازارها به فروش رسیدند، به شکنجه‌های جسمی و روانی دچار شدند و هنوز هم زخم‌های روحی آن‌ها باقی است. این زنان با اجبار به دین اسلام در میان ایزدی‌ها و آشوریان وارد شدند و بسیاری از آن‌ها در نهایت زندگی خود را از دست دادند.

یکی از موضوعات مهم دیگر امروز در جنبش‌های زنان، مسئله کودکان کوچک ایزدی است که ربوده و به‌زور ازدواج داده شدند و از آن‌ها فرزندان متولد شدند. این یک پرونده بسیار گسترده است که باید مورد توجه قرار گیرد و راه‌حلی شایسته برای آن ارائه شود، زیرا این کودکان قربانیان جنگی هستند که اتفاق افتاده است. بنابراین لازم است برای این مسئله نیز کار و کنفرانس‌هایی با مشارکت زنان بین‌المللی برگزار شود.»

باید در دادگاه‌های بین‌المللی از عوامل و مسئولان داعش نیز حساب‌رسی شود

روکن احمد به نکته‌ای بسیار مهم اشاره کرده و گفت: «جنگ جهانی سوم جنگی است که با نیابت در حال اجراست. برای اینکه نیروهای منطقه‌ای به‌درستی به جرایم جنگی در دادگاه‌های بین‌المللی پاسخگو نبوده‌اند، با روش‌های گوناگون در جنگ‌های این منطقه مشارکت دارند. حمایت لجستیکی قطر و باز نگه‌داشتن مرزها برای داعش توسط دولت ترکیه، اعطای مدارک دانشگاهی از دانشگاه‌های ترکیه به افراد این گروه به‌وضوح آشکار است. ما به‌خوبی می‌بینیم که نیروهای داعش در سوریه به‌دست دولت ترکیه تا لیبی منتقل شدند و حملات مشابهی را در آنجا انجام دادند. بی‌توجهی اردوغان به قوانین بین‌المللی در همکاری با گروهک داعش نشان می‌دهد که او خود فرمانده معنوی این گروه‌ها است و این در کوبانی کاملاً مشهود بود. اکنون نیز مناطق اشغالی در معرض اقدامات ضد زنانه قرار گرفته‌اند. همچنین، حملات هوایی دولت ترکیه در نزدیکی بازداشتگاه‌های داعش و برنامه‌های فرار اعضای این گروه از زندان‌ها همچنان ادامه دارند. همه این موارد باید در دادگاه‌های بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرند.»

روکن احمد سخنان خود را چنین به پایان رساند: «در جایی که انقلاب زنان پا گرفته و الهام‌بخش تمام انقلاب‌های زنان شده است، برخی مراکز جنگ با روش‌ها و اهداف مختلف می‌خواهند انقلاب ما را بی‌اثر کنند. این تلاش‌ها از طریق بهره‌کشی از زنان در کارهای مختلف انجام می‌گیرد. برای اینکه دستاوردهای روژاوا به‌عنوان خانه‌ای برای تمام زنان جهان حفظ شود، ما مسئولیت می‌پذیریم و مبارزه خود را در برابر زنان داعشی ادامه می‌دهیم تا آن‌ها را به مسیر درست و به‌سوی آزادی بازگردانیم. باید از نیروهایی که جهان را از تروریسم داعش حفظ کردند و مبارزه‌ای تاریخی به رهبری نیروهای دموکراتیک سوریه (ه‌س‌د) و نیروهای ی‌پ‌ژ/-ی‌پ‌گ به‌راه انداختند، حمایت شود. همچنین برای اینکه الگوی همزیستی آزاد خودمدیریتی دموکراتیک، که در میان بحران‌های خاورمیانه صلح و آرامش را ترویج می‌دهد، در مقابل اسلام سیاسی جایگاه خود را پیدا کند و راه‌حل جامع برای خاورمیانه باشد، نیازمند پشتیبانی بین‌المللی و حمایت مردمی است.»